inspectie, toezicht & Europese regelgeving - publicaties -
Begrotingsanalyse 2005
Begrotingsanalyse 2005
21 april 2005
Algemeen
Met ingang van vorig jaar is het Besluit begroting en verantwoording
provincies en gemeenten (Bbv) van toepassing. In dit kader zijn met
name de wijzigingen in de functies van belang. Er zijn een aantal
functies vervallen en er zijn een aantal functies bijgekomen. De
begrotingsanalyse komt overeen met het Bbv.
Het spreadsheet "Begrotingsanalyse 2005" is ontwikkeld onder MS
Excel. Onder de naam 'Begrotingsanalyse 2005' bevindt zich een Excel
werkmap met een aantal werkbladen. Deze werkbladen zijn onderling met
elkaar verbonden.
Ondanks het feit dat bij de ontwikkeling van dit spreadsheet de
grootst mogelijke zorgvuldigheid is betracht kan blijken dat sommige
combinaties van factoren toch tot een onjuiste uitkomst leiden. Mocht
dit in uw geval zo zijn laat het ons even weten.
De begrotingsanalyse is ontwikkeld door de Inspectie Financiën Lokale
en provinciale Overheden (IFLO) van het Ministerie van Binnenlandse
Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK). Met nadruk wordt erop gewezen dat
de IFLO deze methode gebruikt als een eerste toetsingskader binnen
artikel 12 en de begrotingsscans. De uitkomsten dienen als basis voor
verder onderzoek door de inspecteur.
Als u de werkmap `Begrotingsanalyse 2005' opent kan het systeem vragen
of u de koppelingen wilt bijwerken. Deze vraag moet u bevestigend
beantwoorden.
De werkmap `Begrotingsanalyse 2005' bevat de volgende werkbladen:
* Functies;
* Clusters;
* Vergelijking clusters met soortgenoten;
* Vergelijking algemene uitkering met soortgenoten;
* Vergelijking functies met soortgenoten;
* Vergelijking clusters met groottegroep;
* Vergelijking algemene uitkering met groottegroep;
* Vergelijking functies met groottegroep;
* Spreiding per cluster;
* Spreiding per functie;
* Overzicht.
Verder zijn in de werkmap de tabellen uit de kengetallenbrochure
`Kengetallen 2005' overgenomen. Deze tabellen worden gebruikt om een
gemeente te kunnen vergelijken met de soortgenoten en de groottegroep.
U hoeft de gegevens van de soortgenoten en/of de groottegroep niet
afzonderlijk in te geven. Als u op het werkblad `functies' de naam van
de gemeente ingeeft worden automatisch de cijfers van soortgenoten en
groottegroep opgehaald.
Onder soortgenoten wordt verstaan die gemeenten die qua centrumfunctie
en sociale structuur het meest vergelijkbaar is met de gemeente. In de
kengetallenbrochure `Kengetallen 2005' staat beschreven hoe en op
welke wijze de indeling van gemeenten naar sociale structuur en
centrumfunctie heeft plaatsgevonden. In bijlage 2 van de
kengetallenbrochure kunt u zien met welke gemeenten de gemeente op die
wijze vergelijkbaar is. Bij de vergelijking met de groottegroep wordt
de gemeente vergeleken met qua inwonertal vergelijkbare gemeenten.
De werkbladen worden hierna, voor zover nodig, kort toegelicht.
Werkblad Functies
Omdat de verschillende werkbladen onderling met elkaar zijn verbonden,
behoeven alleen in het werkblad `Functies' gegevens te worden
ingevuld.
Allereerst dient in het blad `Functies' de gemeentenaam, onder
"Gemeente", te worden ingevuld. De spelling van de gemeentenaam is
overgenomen uit het berekeningsbestand van de Algemene Uitkering. In
het werkblad `Overzicht' is een overzicht gegeven van alle gemeenten.
U dient de naam van de gemeente te gebruiken zoals die in dat
overzicht staat weergegeven.
Na de gemeentenaam moeten de lasten en baten van de functies worden
ingevuld in duizenden Euro's. Hierbij dient de indeling conform het
Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten te worden
gevolgd.
Om de nettolasten van de gemeente zo goed mogelijk te kunnen
vergelijken met de uitkering uit het gemeentefonds op basis van de
verdeelmaatstaven dienen de lasten zo nauwkeurig mogelijk te zijn
toegerekend aan de verschillende functies. Voor een goede vergelijking
dienen eventuele stelposten (zoveel mogelijk) functioneel te worden
verdeeld.
Werkblad Clusters
In dit werkblad wordt de gemeente `vergeleken met zichzelf'. Aan dit
overzicht kan geen absolute waarde worden toegekend. Het geeft een
eerste indicatie van de relatie tussen de nettolasten en de
uitkeringen uit het gemeentefonds, op basis van de verdeelmaatstaven,
per cluster.
De nettolasten van de functies uit het werkblad `Functies' worden
toegedeeld aan de verschillende clusters. Dit is weergegeven in de
kolom nettolasten. De OZB en de overige eigen middelen (OEM) zijn
daarbij samengeteld onder eigen inkomsten.
In de kolom gecorrigeerde nettolasten is een correctie gemaakt van het
cluster OEM. Het saldo van het cluster OEM wordt evenredig verdeeld
over de uitgavenclusters.
Vervolgens worden deze gecorrigeerde nettolasten per cluster
vergeleken met de gemeentefondsuitkering op basis van de
verdeelmaatstaven per cluster. Voor de berekening van de algemene
uitkering wordt voor wat betreft de volumina gebruik gemaakt van de
gegevens van Fipuli over de betaalmaand januari. De berekeningen van
de uitkeringen uit het gemeentefonds zijn gebaseerd op de
decembercirculaire.
De verfijningen riolering en monumenten en de verschillende
integratie-uitkeringen zijn zover mogelijk toegerekend aan de
clusters, met uitzondering van de verfijningen die te maken hebben met
herindeling (uitgezonderd wachtgelden, deze worden toegerekend aan het
cluster bestuursorganen), die zijn opgenomen onder overigen.
Werkblad Vergelijking clusters met soortgenoten
In dit werkblad worden de nettolasten van uw gemeente uitgedrukt in
een bedrag per inwoner vergeleken met de gemiddelde nettolasten van de
soortgenoten. Dit gebeurt hier voor alle clusters.
Het gaat hierbij niet om de gecorrigeerde nettolasten dat wil zeggen
dat hier geen doorberekening heeft plaatsgevonden van OEM.
Werkblad Vergelijking algemene uitkering met soortgenoten
In dit werkblad wordt de algemene uitkering (exclusief de
WUW-uitkering, artikel 12-uitkering, en de integratie-uitkeringen
correctie VhRoSv en afbouw OOV) per inwoner vergeleken met de
gemiddelde algemene uitkering per inwoner van de qua sociale structuur
en centrumfunctie vergelijkbare gemeenten.
Werkblad Vergelijking functies met soortgenoten
In dit werkblad worden de nettolasten per inwoner van de gemeente op
functieniveau vergeleken met de gemiddelde nettolasten van uw
soortgenoten.
Werkblad Vergelijking clusters met groottegroep
Hoewel de vergelijking met groottegroepen onder het nieuwe
verdeelstelsel niet meer voor de hand ligt wordt dit in den lande nog
regelmatig wel toegepast.
In de brochure `Kengetallen 2005' is daarom ook een overzicht gegeven
van de gemiddelde bedragen per inwoner gerelateerd aan de
groottegroep. Ook in de elektronische versie van de `Kengetallen 2005'
is een dergelijke vergelijking opgenomen.
In dit werkblad worden de nettolasten van de gemeente uitgedrukt in
een bedrag per inwoner vergeleken met de gemiddelde nettolasten per
inwoner van qua inwoners vergelijkbare gemeenten. Dit gebeurt hier
voor alle clusters.
Het gaat hierbij eveneens om de ongecorrigeerde nettolasten dat wil
zeggen dat ook hier geen doorberekening heeft plaatsgevonden van de
OEM.
Werkblad Vergelijking algemene uitkering met groottegroep
In dit werkblad wordt de algemene uitkering (exclusief de
WUW-uitkering, artikel 12-uitkering, en de integratie-uitkeringen
correctie VhRoSv en afbouw OOV) per inwoner vergeleken met de
gemiddelde algemene uitkering per inwoner van de qua inwoners
vergelijkbare gemeenten.
Werkblad Vergelijking functies met groottegroep
In dit werkblad worden de nettolasten per inwoner van de gemeente op
functieniveau vergeleken met de gemiddelde nettolasten per inwoner van
qua inwoners vergelijkbare gemeenten.
Spreiding per cluster
In dit werkblad worden de spreidingsgegevens weergegeven van de
clusters ingedeeld naar groottegroep en soortgenoten.
Voor de berekening van de spreiding is gebruik gemaakt van de methode
van de standaarddeviatie. De weergegeven spreidingsgegevens zijn het
gemiddelde plus en min één keer de standaarddeviatie. Als er sprake is
van een min of meer normale verdeling binnen een groep en de groep een
redelijk aantal waarnemingen bevat betekent dit dat ruim 68 % van de
gemeenten tussen de gegeven getallen van plus of min één keer de
standaarddeviatie vallen. Het kan voorkomen dat de spreidingsgegevens
een positief getal vermelden. Dit is een gevolg van het feit dat voor
de berekening van de spreidingsgegevens gebruik is gemaakt van de
standaarddeviatie. Dit kan met name zichtbaar worden op clusters
waarop relatief geringe bedragen omgaan en/of clusters waarop de
verschillen tussen nettolasten van de verschillende gemeenten in een
groep omvangrijk is. Als er binnen een groep van stel 20 gemeenten op
een cluster slechts door een vijftal gemeenten aanzienlijke uitgaven
worden geraamd en de overige 15 gemeenten ramen op dat cluster weinig
of geen uitgaven is het mogelijk dat de berekende spreiding boven nul
komt. Eigenlijk voldoet de verdeling in die gevallen niet aan het
uitgangspunt van een min of meer normale verdeling.
Spreiding per functie
In dit werkblad worden de spreidingsgegevens weergegeven van de
functies ingedeeld naar groottegroep en soortgenoten.
De berekening is eenzelfde als bij de spreiding per cluster.
Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties