Gemeente Zaanstad

Jaarverslag 2004: Zaanstad de realiserende gemeente

vrijdag 6 mei 2005

B & W hebben het Jaarverslag en de Jaarrekening over 2004 vastgesteld en aangeboden aan de Gemeenteraad. De Raad spreekt er op 9 juni over. Het college biedt met het Jaarverslag een opvallend transparant document aan. De 25 ´resultaatgebieden´ (de belangrijkste gemeentelijke beleidsdoelen) vormen met elkaar een handig overzicht van wat er in 2004 in Zaanstad gebeurde. Nog niet eerder werd zo inzichtelijk gemaakt wat er gebeurd is het afgelopen jaar en wat dat heeft gekost. Maar ook wat we ons hadden voorgenomen en wat niet gehaald is, staat zwart op wit.

De gemeentelijke koers, in 2004 ingezet onder de titel ´Zaanstad pakt door´, is in het Jaarverslag volop aanwezig. Deze koers kent vier speerpunten: duurzame economische structuurversterking, meer sfeer in de stad, Zaanstad mag gezien worden en de dagelijkse dingen ´gewoon´ goed doen. Deze ´koerselementen´ zijn voor beleid maar ook voor het dagelijks handelen van de gemeente een belangrijk richtsnoer.

Een aantal opvallende zaken in het Jaarverslag: Aan het eind van het jaar was ruim 3 miljoen euro ´over´. Gebruikelijk is, dat gemeentelijke jaarrekeningen op ´nul´ uitkomen (er is precies zoveel uitgegeven als dat er geraamd was). Dit Zaanse positieve rekeningoverschot is het gevolg van een aantal posten waarvan bij aanvang van het jaar niet exact duidelijk was hoe ze zouden uitpakken. De Algemene Uitkering, rijksgeld voor kinderopvang, uitgaven voor wijkmanagement, onderwijshuisvesting en ID-banen zijn enkele van die veranderde posten. De Gemeenteraad gaat beslissen wat er met het overschot moet gebeuren.

Het realisatievermogen van de gemeente was in 2004 groot. Veel plannen zijn uitgevoerd, er is bijzonder actief gewerkt aan verbeteringen en investeringen. Dit is in lijn met de Kadernota uit juni 2004, waarin werd gesteld dat Zaanstad zich moet gaan focussen op uitvoering van plannen maar wel binnen strakke budgettaire en personele / logistieke kaders. De noodzaak voor deze aanpak was ingegeven door een flinke bezuinigingsopgave: Zaanstad heeft in 2004 (en dat geldt ook voor 2005 en verder) beduidend minder geld te besteden. Scherpere keuzes en slimmer uitvoeren zijn daarom meer dan ooit noodzakelijk. Het college is tevreden over de manier waarop in 2004 op dit vlak gepresteerd is.

Dat blijkt ook uit de manier waarop de gemeente als teamspeler opereert. De gemeentelijke regierol werd in 2004 versterkt: er is goed en intensief samengewerkt met partners in de stad. Het uitvoeringsprogramma ZMOP´I in het kader van het grote stedenbeleid biedt hiervoor een belangrijk houvast. In 2004 zijn veel concrete resultaten geboekt. Het college noemt als belangrijk voorbeeld de activiteiten in Zaandam Zuid-Oost, waar de komende jaren grootschalige herstructurering gaat plaatsvinden. In 2004 zijn veel belangrijke stappen gezet, zoals het vaststellen van een integrale visie voor het gebied en het maken van afspraken met corporaties. Ook is er hard gewerkt aan het Darwinpark en zijn prachtige woningen opgeleverd in Vissershop en Vijfhoek.

Het verdienvermogen nam toe. Zaanstad heeft in 2004 opvallend veel subsidiegeld toegezegd gekregen. Een paar voorbeelden: Inverdan / BIRK 14 miljoen euro en Zuidelijke Randweg bijna 30 miljoen euro. Voor het grote stedenbeleid ontving Zaanstad circa 60 miljoen, wat overigens niet allemaal ´nieuw´ geld is.

De Jaarrekening bevat zoals te doen gebruikelijk een accountantsverklaring. Accountantskantoor Ernst & Young is van oordeel dat de jaarrekening een getrouw beeld geeft van de financiële situatie van Zaanstad. Dit is het zogeheten getrouwheidsonderzoek. Over het zogeheten rechtmatigheidonderzoek meldt de accountant dat Zaanstad ook hier de zaken voor het grootste deel op orde heeft. De accountant maakt opmerkingen over enkele posten waarvan niet duidelijk is of er volgens de wet- en regelgeving gewerkt is. Het betreft hier zaken waarover het college al in november 2004 aan de Gemeenteraad heeft gerapporteerd. De nieuwe eisen van accountantsonderzoek zoals die in heel Nederland gelden, hebben ertoe geleid dat alle gemeenten hard aan de slag zijn hun boekhouding nog helderder in te richten. Zaanstad is hier ook druk mee doende. Het college verwacht dat komend jaar de ´kinderziektes´ helemaal zijn verdwenen.