Brief betreffende de nieuwe pcm/wegener krant
NVJ: "Maak van nood een deugd"
(3 mei 2005)
Aan de NVJ leden werkzaam bij Algemeen Dagblad, Rotterdams Dagblad,
Utrechts Nieuwsblad, Amersfoortse Courant, Haagsche Courant, Goudsche
Courant, Rijn en Gouwe en De Dordtenaar
Beste collegae,
We hebben de afgelopen maanden vaak en intensief contact gehad met
jullie redactieraden en redactiecommissies. Dit heeft geleid tot een
aantal gezamenlijke redactieverklaringen. De komende tijd zullen we
elke twee weken bij elkaar komen om goede afstemming te behouden. Voor
de NVJ staan in de ontwikkelingen de inhoud van het plan en de
mogelijke sociale gevolgen centraal. Daarbij kijken we steeds naar de
gezamenlijke bedreigingen en belangen van de redacties, waarbij we ons
tegelijkertijd realiseren dat er onderling ook verschillen zijn.
Hieronder willen wij schetsen hoe de NVJ tegen het een en ander
aankijkt.
Wat betreft de inhoudelijke kant van het plan hebben wij vanaf het
begin benadrukt dat het een plan moet zijn dat op de korte en op de
lange termijn levensvatbaar is. Het nieuwe bedrijf moet werkelijk
nieuwe perspectieven bieden en mag geen koude sanering zijn. Van de
nood een deugd maken is iets waar de directies naar moeten streven.
Dit kun je bewerkstelligen door niet alleen met een nieuwe krant van
start te gaan, maar tegelijkertijd te starten met andere
journalistieke mediaplatformen (internet, doelgroepgerichte uitingen,
zondagskrant, televisie/radio(?), etc). Het voornemen van de Raden van
Bestuur om hiermee pas te wachten tot het moment dat de krant een
succes wordt is ons inziens dan ook geen goed uitgangspunt. Wel wat
betreft hoog rendement op korte termijn, maar niet wat betreft
slagingskans voor een nieuw bedrijf. Korte termijn overwegingen zouden
ondergeschikt moeten zijn aan lange termijnperspectieven. Het
Bedrijfsfonds voor de Pers zou hierin een belangrijke rol kunnen
spelen.
Voorts is onze zorg ook gericht op de regionale identiteit(en) van de
nieuwe krant. Dit met het oog op de toch al kwetsbare positie van de
journalistiek in de regio. Verdergaande verschraling dient te worden
voorkomen. In dat opzicht zou er voor de nu genoemde verschillende
edities een garantie moeten komen. Even als overigens voor het behoud
van landelijke verspreiding van het AD.
We hebben de Raden van Bestuur gevraagd om garanties te geven voor
editionering en landelijke verspreiding maar ook voor de beoogde
formatie. Formatiegarantie is de enige manier om een garantie voor
kwalitatieve editionering vorm te geven. Het voornemen om vast werk te
vervangen door freelance werk zoals opgenomen in het businessplan is
een wens die desastreus kan uitpakken voor de werkgelegenheid in de
toekomst, maar ook voor de journalistieke kwaliteit. Een
dagbladredactie en zeker die van een nieuwe krant, is gebaat bij een
vaste kern van betrokken medewerkers: een groep van journalisten die
hun lezers moeten kennen en die bovendien in staat moet zijn om elke
dag weer de krant te maken. Dat onderscheidt een krant ook qua opzet
van een tijdschrift. We hopen dat ook de hoofdredacties zich hierover
zullen gaan uitspreken.
De redacties zullen zich naar verwachting, nu de titel bekend is,
inhoudelijk gaan uitspreken over de inhoud van het plan. Uiteraard zal
daarbij de eigen positie per redactie meegenomen worden. De
titeldiscussie speelt daarbij een belangrijke rol. Maar ook de
bovenstaande punten zullen meegenomen worden (met name de nieuwe
initiatieven!). Voor een deel zijn die uiteraard al meegenomen in de
verklaringen van de redacties van 13 en 26 april jl.. (Ook te zien
door u, de NVJ leden, op www.villamedia.nl bij coördinatiepunten PCM
en Wegener achter de wachtwoorden PCM2005 en Wegener2005).
Pas nadat een advies door de redacties is geformuleerd en ook aan de
ondernemingsraden bekend is gemaakt (de NVJ heeft de ondernemingsraden
verzocht om de uitspraken van de redactieraden te betrekken bij haar
advisering), kan er pas (eventueel!) gesproken worden over een Sociaal
Plan. Vanuit de bedrijven is er grote druk op de NVJ om te komen
praten over een Sociaal Plan, maar zonder inhoudelijke uitspraken door
de redactieraden zou dit betekenen dat wij al instemmen met de inhoud
van de plannen zonder daarbij de officiële reacties van de redacties
te hebben gehoord.
Dat wil niet zeggen dat we alvast een aantal standpunten kunnen
innemen op basis van de redactieverklaringen. Wij realiseren ons dat
de sociale gevolgen die aan het voornemen verbonden zijn, desastreus
zijn. 125 Journalistieke banen dreigen te verdwijnen in een sterk
krimpende markt. Niet alleen bij dagbladen verdwijnen journalistieke
banen, maar ook bij andere media. De hoe dan ook alvast ingenomen
positie van de redactiecommissies: geen gedwongen ontslagen, is een
duidelijk signaal richting werkgevers. Zolang de redacties gezamenlijk
dit blijven steunen kunnen we als NVJ iets bereiken.
Uitgangspunt voor de NVJ is dan ook dat door het opnemen van nieuwe
multimediale initiatieven, zoals hierboven genoemd en voortvloeiend
uit het zgn. Rotterdams alternatief plan, een kansrijk bedrijf en
journalistieke werkgelegenheid kan ontstaan. Hierdoor zou het aantal
FTE's dat boventallig dreigt te worden gereduceerd kunnen worden. Wat
overblijft aan nog te reduceren arbeidsplaatsen zou, uitgaande van
geen gedwongen ontslagen, dan alleen opgelost kunnen worden door de
vrijwillige vertrekpremie's en ouderenregelingen. Het accepteren van
een herplaats- en zoektermijn houdt in dat mogelijk aan het eind van
die termijn er gedwongen ontslag kan volgen; dus dat is nu geen optie.
Ook zijn wij van mening dat kwalitatieve selectie, zoals voorgesteld
door hoofdredacties en directies in het businessplan voor de
journalistieke groep alleen mogelijk is als dit niet leidt tot
gedwongen ontslagen. In het verleden heeft de NVJ bij fusies
dergelijke kwaliteitsprocedures ondersteund. Maar dit kan alleen goed
werken, ook juridisch gezien, als dit niet tot gevolg heeft dat een
aantal journalisten buiten de boot vallen.
Om bovenstaande redenen kunnen de huidige Sociale Plannen PCM en
Wegener niet het uitgangspunt zijn, mochten we overgaan tot het
aangaan van gesprekken over een sociaal plan. Bovendien zijn deze
plannen gemaakt op basis van andere reorganisaties met andere
aantallen boventalligen, in een andere tijd en een andere
leeftijdsopbouw op de redacties. Mocht het tot een Sociaal Plan komen
dan zal er dus opmaat een nieuw Sociaal Plan uitonderhandeld moeten
worden.
Maar nogmaals, dit is allemaal vooruitlopen op mogelijke beslissingen
die nog genomen moeten worden door de redacties. Die beslissen
uiteindelijk of ze instemmen, al dan niet met aanvullingen, met het
voorgenomen plan. Wat de NVJ betreft is het gehele plan nog steeds
geen gelopen race.
We zullen nog vaak contact hebben over de ontwikkelingen, maar het
leek me goed om jullie alvast op de hoogte te brengen van onze
standpunten.
Met vriendelijke groet,
Bianca Rootsaert, secretaris NVJ
Thomas Bruning, secretaris NVJ
cc.Hoofdredacties van Algemeen Dagblad, Rotterdams Dagblad, Utrechts
Nieuwsblad, Amersfoortse Courant, Haagsche Courant, Goudsche Courant,
Rijn en Gouwe, de Dordtenaar
Ondernemingsraad PCM, de heer Wim Dubbeling
Ondernemingsraad Wegener, de heer Peter Nijenhuis
Nederlandse Vereniging van journalisten