Het Nederlandse Rode Kruis


03 mei 2005
Nederlandse Rode Kruis kritisch over eigen rol in Tweede Wereldoorlog

Na de oorlog heeft het Rode Kruis oorlogsslachtoffers opgevangen. Zo kwam bijvoorbeeld Kamp Amersfoort bij het Rode Kruis in beheer.

Het Nederlandse Rode Kruis is kritisch is over zijn eigen rol tijdens de Tweede Wereldoorlog. Al direct na de oorlog is een onderzoek ingesteld naar de houding van het Rode Kruis in de oorlog. Een commissie onder leiding van verzetsman Koos Vorrink publiceerde een rapport. Daaruit bleek dat het Nederlandse Rode Kruis zich te formalistisch had opgesteld. Officieel bekommerde het zich voornamelijk om krijgsgevangenen: pas in 1949 werden ook burgers in de Geneefse Conventie opgenomen.

Het Nederlandse Rode Kruis past de les uit het verleden toe. Het staat al jaren op de bres voor de meest kwetsbaren in onze samenleving. Voor burgerslachtoffers van rampen en militaire conflicten èn voor krijgsgevangenen.

Individuele Rode Kruis-vrijwilligers

Voor de achtergebleven, nu bevrijde gevangenen, werden door het Rode Kruis allerlei hulpgoederen ingezameld.

Het Rode Kruis nam officieel geen stelling tegen de Duitse bezetter. Burgergevangenen in Duitse kampen ontvingen bij uitzondering voedselpakketten. Plaatselijke afdelingen en individuele vrijwilligers hebben zich wèl voor burgerslachtoffers ingezet. Tijdens en na de gevechtshandelingen verzorgde het Nederlandse Rode Kruis gewonde soldaten, richtte noodhospitalen in en verleende hulp bij evacuaties. Bovendien registreerde het gegevens over gewonden en vermisten, ook over burgers, zodat familie bij het Rode Kruis navraag kon doen over hun lot.

Na de Tweede Wereldoorlog moesten vooral grote groepen vermisten worden opgespoord. In opdracht van de Nederlandse overheid zijn daarom de meest uiteenlopende archiefbestanden bij het Rode Kruis ondergebracht. Het archief bestaat ondermeer uit kaartenbakken, boot- en transportlijsten, Rode Kruis-berichten, kampadministraties en correspondentie over vermisten.

Zestig jaar na dato
Dagelijks komen bij de afdeling Oorlogsnazorg verzoeken binnen gerelateerd aan de Tweede Wereldoorlog. Het Nederlandse Rode Kruis helpt door informatie te geven of in sommige gevallen inzage te geven in documenten. Omdat het om persoonlijke gegevens gaat, is het geven van inlichtingen wel gebonden aan de Wet op de Persoonsregistratie. Verder wordt het archief gebruikt voor historisch onderzoek.

Meer informatie:

* Het oorlogsarchief van het Rode Kruis