Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut

Het weer nader verklaard

Tropische warmte in mei

De eerste meidag biedt dit jaar zomerse temperaturen en lokaal komt het kwik bij de 30 graden uit. Tropische warmte begin mei is heel uitzonderlijk. In 1999 werd het laatst in deze maand meer dan 30 graden gemeten maar dat was aan het eind van de maand, op 29 mei in Maastricht met 30,6 als maximum. In De Bilt is de vroegste tropische dag in het jaar 5 mei 1916 toen 30,1 graden werd gemeten. Het Biltse record voor de eerste tien meidagen is 30,4 graden op 9 mei 1976. Het landelijk record voor de eerste decade van mei is 32,0 graden op 9 mei 1944 in Gemert. De landelijk vroegste tropische dag van het jaar was 18 april 1949 toen het kwik in Maastricht 30,0 graden bereikte. (zie ook het weer op Koninginnedag)

De normale middagtemperatuur (gemiddeld over het tijdvak 1971-2000) in De Bilt loopt gemiddeld in mei snel op van ongeveer 14 graden op de eerste dagen van de maand tot ongeveer 20 graden eind mei. De nachtelijke temperaturen lopen uiteen van ongeveer 6 graden begin mei tot 9 graden aan het eind van de maand.

Meiwarmte door de jaren heen

Temperaturen van 20 graden of hoger komen op het KNMI in mei op gemiddeld acht dagen voor en gewoonlijk op twee meidagen wordt de zomerse waarde bereikt van 25 graden of hoger. De warme mei van 2000 had een serie van twaalf zomerse dagen, mei 1992 telde er in De Bilt in totaal 12 en Arcen 15 zomerse dagen. In de warme mei van 1992 was dat op veel plaatsen in ons land al op 12 dagen het geval; Arcen in Limburg noteerde zelfs 15 zomerse meidagen.

Tropische dagen met temperaturen van 30 graden of hoger zijn in mei uitzonderlijk: op 11 en 12 mei 1998 werd het op veel plaatsen warmer dan 30 graden: De Bilt noteerde achtereenvolgens 30,3 graden en 32,0 graden. Dat waren hier de eerste tropische meidagen sinds 1976. Elders in het land is dat niet zo lang geleden: op 15 mei 1992 werd in Twenthe 31,3 graden gemeten. In de eerste helft van mei 1976 werden in Zuid-Limburg al vier tropische dagen genoteerd met een hoogste temperatuur van 32 graden. Eind mei zijn daar begin 20e eeuw temperaturen van ruim 35 graden waargenomen, de hoogste meitemperatuur ooit in ons land gemeten.

Op warme meidagen is het aan zee in de regel kouder onder invloed van het nog relatief koude Noordzeewater. Vooral op dagen met weinig wind zal door de temperatuurverschillen tussen de zee en het binnenland de wind in het kustgebied van zee gaan waaien. Het kan daar dan in luttele minuten soms meer dan 10 graden kouder worden, waarbij de zon meestal wordt getemperd door een van zee binnendrijvende mist. Alleen bij een behoorlijk sterke aflandige wind kan de voorjaarstemperatuur ook aan zee hoog blijven.


Laatste wijziging: 1 mei 2005

Harry Geurts, PR & Voorlichting KNMI
Copyright © KNMI