Het weer nader verklaard
Tropische warmte in mei
De eerste meidag biedt dit jaar zomerse temperaturen en lokaal komt
het kwik bij de 30 graden uit. Tropische warmte begin mei is heel
uitzonderlijk. In 1999 werd het laatst in deze maand meer dan 30 graden
gemeten maar dat was aan het eind van de maand, op 29 mei in Maastricht met
30,6 als maximum. In De Bilt is de vroegste tropische dag in het jaar 5 mei
1916 toen 30,1 graden werd gemeten. Het Biltse record voor de eerste tien
meidagen is 30,4 graden op 9 mei 1976. Het landelijk record voor de eerste
decade van mei is 32,0 graden op 9 mei 1944 in Gemert. De landelijk vroegste
tropische dag van het jaar was 18 april 1949 toen het kwik in Maastricht
30,0 graden bereikte. (zie ook het weer op Koninginnedag)
De normale middagtemperatuur (gemiddeld over het tijdvak 1971-2000) in De
Bilt loopt gemiddeld in mei snel op van ongeveer 14 graden op de eerste
dagen van de maand tot ongeveer 20 graden eind mei. De nachtelijke
temperaturen lopen uiteen van ongeveer 6 graden begin mei tot 9 graden aan
het eind van de maand.
Meiwarmte door de jaren heen
Temperaturen van 20 graden of hoger komen op het KNMI in mei op gemiddeld
acht dagen voor en gewoonlijk op twee meidagen wordt de zomerse waarde
bereikt van 25 graden of hoger. De warme mei van 2000 had een serie van
twaalf zomerse dagen, mei 1992 telde er in De Bilt in totaal 12 en Arcen 15
zomerse dagen. In de warme mei van 1992 was dat op veel plaatsen in ons land
al op 12 dagen het geval; Arcen in Limburg noteerde zelfs 15 zomerse
meidagen.
Tropische dagen met temperaturen van 30 graden of hoger zijn in mei
uitzonderlijk: op 11 en 12 mei 1998 werd het op veel plaatsen warmer dan 30
graden: De Bilt noteerde achtereenvolgens 30,3 graden en 32,0 graden. Dat
waren hier de eerste tropische meidagen sinds 1976. Elders in het land is
dat niet zo lang geleden: op 15 mei 1992 werd in Twenthe 31,3 graden
gemeten. In de eerste helft van mei 1976 werden in Zuid-Limburg al vier
tropische dagen genoteerd met een hoogste temperatuur van 32 graden. Eind
mei zijn daar begin 20e eeuw temperaturen van ruim 35 graden waargenomen, de
hoogste meitemperatuur ooit in ons land gemeten.
Op warme meidagen is het aan zee in de regel kouder onder invloed van het
nog relatief koude Noordzeewater. Vooral op dagen met weinig wind zal door
de temperatuurverschillen tussen de zee en het binnenland de wind in het
kustgebied van zee gaan waaien. Het kan daar dan in luttele minuten soms
meer dan 10 graden kouder worden, waarbij de zon meestal wordt getemperd
door een van zee binnendrijvende mist. Alleen bij een behoorlijk sterke
aflandige wind kan de voorjaarstemperatuur ook aan zee hoog blijven.
Laatste wijziging: 1 mei 2005
Harry Geurts, PR & Voorlichting KNMI
Copyright © KNMI
Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut