Speech van de minister van Verkeer en Waterstaat, Karla Peijs, bij de
opening van het symposium E-government brengt toezicht in beweging in Den
Haag
Dames en heren,
Kortgeleden zag ik op televisie dat reclamespotje van dat meisje dat
haar paarse opblaaskrokodil in het zwembad is kwijtgeraakt. Als ze met
haar moeder bij het loket komt, blijkt dat die krokodil twee meter
achter de badmeester in de hoek staat. Toch moet haar moeder, voordat
ze de krokodil weer mag meenemen, eerst allerlei formulieren invullen.
`Maar hij staat dáár!' roept de moeder geërgerd uit.
We kennen allemaal wel van dit soort situaties. Situaties waarin
bureaucratische regels een doel op zich zijn geworden, waarin we ons
ergeren aan het gebrek aan afstemming en samenwerking, aan nodeloos
papierwerk en ingewikkelde voorschriften.
Daarom heeft dit kabinet in het regeerakkoord duidelijke
doelstellingen geformuleerd die daar iets aan gaan doen. De overheid
moet beter functioneren. Daarvoor hebben we het programma `Andere
Overheid' opgezet. Wat ik persoonlijk erg belangrijk vind, is dat de
overheid haar dienstverlening goed afstemt op de eisen die burgers en
bedrijven stellen. We hebben bovendien nadrukkelijk afgesproken dat we
voor de uitvoering van de rijkstaken meer en beter gebruik willen
maken van de mogelijkheden van ICT. En daar komt E-government om de
hoek kijken.
Binnen mijn departement wordt al op veel plekken hard aan die andere
overheid gewerkt. We herzien de regelgeving en verminderen
administratieve lasten. Daarnaast hebben Rijkswaterstaat en de RDW
concrete initiatieven en projecten opgestart om die andere overheid
tot stand te brengen. En dat geldt uiteraard ook voor de Inspectie
Verkeer en Waterstaat, waar u vandaag te gast bent. Juist het toezicht
is zich in rap tempo aan het vernieuwen. En dat het toezicht in
beweging is, is te danken aan het feit dat E-government als motor voor
die beweging fungeert. De Projectdirectie E-government van de
Inspectie kan dus op mijn volle steun rekenen, en ik ben dan ook blij
dat ik vandaag de aftrap mag verzorgen van het door de Inspectie
georganiseerde symposium over het onderwerp. Het doet me deugd dat de
Inspectie de handschoen heeft opgepakt en meehelpt om ervoor te zorgen
dat we een overheid krijgen met minder regels, meer samenwerking met
andere inspectiediensten en een betere dienstverlening.
Maar laten we niet vergeten waar het om draait. Diezelfde overheid
moet natuurlijk wel wetten en regels blijven handhaven en ondernemers
op hun verantwoordelijkheid aanspreken. Ze moet duidelijk aangeven
waar de grenzen liggen die we als samenleving hebben getrokken.
E-government zorgt er juist voor dat de overheid die kerntaak slimmer
en efficiënter kan aanpakken.
De inbreng van de externe deskundigen onder leiding van mijn
voorganger Roelf de Boer, voorzitter van de adviesraad E-government,
zal ongetwijfeld van grote waarde zijn voor de grote
digitaliseringslag die de Inspectie te wachten staat. Gelukkig is
zowel binnen als buiten de overheid al veel kennis beschikbaar waar
hij met zijn raad uit kan putten. En ook in het buitenland zit men
niet stil, dus een kijkje over de grens, bijvoorbeeld bij onze
zuiderburen, zal de heer De Boer als een must beschouwen.
Laat ik eens een paar concrete voorbeelden noemen van de voordelen die
E-government de overheid kan bieden. Ik blijf dicht bij huis, namelijk
bij de Inspectie zelf. Die verleent jaarlijks meer dan 150.000
vergunningen aan ondernemers, bedrijven, chauffeurs, piloten en
schippers. Daar komt nog steeds een hele papierwinkel aan te pas. De
Inspectie zoekt nu naar mogelijkheden om de regels te vereenvoudigen
en de uitvoering als het ware dichter bij de sector te brengen. Dat
kan door de dienstverlening steeds vaker elektronisch aan te bieden.
Daarom is nu als eerste stap een vergunningenloket op internet
geopend, waar de producten overzichtelijk zijn gepresenteerd en
bestaande formulieren kunnen worden gedownload. De volgende stap is
dat ondernemers via dit loket daadwerkelijk elektronisch hun
vergunningen gaan aanvragen, 24 uur per dag en 7 dagen per week.
Nog een voorbeeld. De eerste grote toepassing van E-government is de
uitgifte van smartcards die dienen als kaart voor digitale tachograaf
die in Europa is ingevoerd. Inmiddels zijn de eerste kaarten
aangevraagd én verstrekt, en ik kan u verzekeren dat de Inspectie er
helemaal klaar voor is om er de komende jaren nog enkele tienduizenden
uit te geven. We mogen er trots op zijn dat Nederland het eerste land
in Europa is dat deze kaarten uitgeeft. Dat gebeurt overigens volgens
een proces dat geheel elektronisch verloopt, van de aanvraag tot en
met de uitwisseling van gegevens met de registers van RDW en
gemeenten. Ook op Europees niveau vindt afstemming en
informatie-uitwisseling plaats. En dat is voor de toekomst van de
steeds meer internationaal opererende transportsector natuurlijk een
belangrijke ontwikkeling.
De Inspectie wil deze lijn doorzetten en de komende twee jaar het
merendeel van de vergunningen digitaal verstrekken. Daarbij maakt het
straks niet uit of bedrijven dat doen via het online informatieloket
van de Inspectie, dat van Verkeer en Waterstaat of dat van de
overheid: die bieden allemaal dezelfde mogelijkheden.
Ten slotte gaat de Inspectie kijken hoe ze de zaken op het gebied van
handhaving slimmer met ICT-toepassingen kan aanpakken. Ook in dat
geval moet het mes aan twee kanten snijden. Dus minder tijdverlies en
ergernis voor ondernemers aan de ene kant en meer effectiviteit door
een gerichte aanpak met hogere pakkans aan de andere kant.
U kent mij ook als iemand die veel oog heeft voor de Europese dimensie
van het transport. Ook internationaal biedt de toepassing van ICT
veel perspectieven om goederenstromen sneller te laten verlopen en het
vervoer over zee, over het water, per spoor en over de weg veiliger,
betrouwbaarder én goedkoper te maken. Het kabinet zal zich inspannen
om over de inzet van deze nieuwe technologieën goede afspraken te
maken tussen de verschillende landen en met Brussel. Vooral ook om
zaken minder ingewikkeld te maken voor de bedrijven, want die krijgen
soms zo'n ingewikkelde regelgeving voor de kiezen dat het voor een
normaal mens bijna niet meer te snappen is. Dat soort zaken laat zich
uitstekend in Europees verband regelen. Maar dan moet de Europese Unie
wel goed functioneren. Voor wie het nog niet weet: het is een van de
dingen waar de Europese Grondwet toe dient waar we ons op 1 juni over
mogen uitspreken. Wie op 1 juni `ja' zegt tegen de Grondwet, zegt dus
ook `ja' tegen een betere integratie van het vervoer op Europees
niveau. Daarom roep ik iedereen hier op om op 1 juni vooral `ja' te
stemmen.
Dames en heren,
Natuurlijk willen we minder regels, maar we willen ook meer
veiligheid, een betere bescherming van het milieu en minder nadelen
voor gezondheid en welzijn. Naar mijn mening moeten we E-government
daarom ook gebruiken om ondernemers én burgers intensiever en beter te
informeren over de eisen en de regels die een veilige samenleving met
zich meebrengt.
De Inspectie heeft het initiatief genomen voor een voorbeeldproject
waarbij de vaak complexe regels en voorschriften via internet
toegankelijk worden gemaakt, op maat gemaakt en afgestemd op
specifieke situaties. In eerste instantie had de Inspectie het project
opgezet om haar eigen scheepvaartinspecteurs beter bij de uitvoering
van hun taken te ondersteunen. Inmiddels heeft ook de sector positief
gereageerd en blijkt dat men met minder inspanningen beter op de
hoogte is van de regels die gelden. Een beter bewijs van de kracht van
E-government lijkt me moeilijk te geven.
Nogmaals: ik ben blij dat ik vandaag het startsein mag geven voor dit
voorbeeldproject op het gebied van E-government bij de Inspectie. Ik
wens alle deelnemers aan het symposium en de medewerkers van de
Inspectie veel succes bij de uitvoering van dit E-governmentprogramma.
En mocht zich ergens nog een paarse krokodil ophouden, dan zal die
ongetwijfeld gauw naar huis kunnen terugkeren. En daar hoeft u dus
niet de achterkant van een digitaal formulier voor in te vullen.
Dank u wel.
Ministerie van Verkeer en Waterstaat