28-04-2005
Toespraak burgemeester Staatsen tijdens Bevrijdingsconcert
Toespraak van burgemeester J.M. Staatsen tijdens het
Bevrijdingsconcert op woensdag 27 april in de Morgenster.
Dames en heren,
Vandaag is het een bijzondere dag. Onze kroonprins Willem Alexander
viert vandaag zijn 38-ste verjaardag. Wij feliciteren hem hier
uiteraard van harte mee. Vandaag staan we ook al vast stil bij het
25jarig regeringsjubileum van onze Koningin aanstaande zaterdag.
Daarnaast mogen we de komende week 60 jaar Bevrijding vieren. Deze
laatste twee jubilea lijken op het eerste gezicht niets met elkaar te
maken hebben, maar voor een deel hebben zijn ze onlosmakelijk met
elkaar verbonden. Het koningshuis speelt al sinds mensenheugenis een
belangrijke rol in onze samenleving, in oorlogs- en vredestijd.
Het vieren van zestig jaar bevrijding, betekent ook herdenken. Op 4
mei herdenken we de oorlogsslachtoffers uit eigen land, met name die
van de Tweede Wereldoorlog. Op 5 mei vieren we dat het 60 jaar geleden
is dat we bevrijd zijn en dat wij sindsdien vrijheid kennen in een
wereld waar angst voor oorlog en onderdrukking nog steeds aan de orde
van de dag is. Herdenken en vieren hebben niet alleen betrekking op
het verleden. Het speelt ook een rol in het heden en de toekomst. Nog
steeds kosten oorlogen vele mensenlevens. De inzet voor vrijheid
vraagt nog steeds slachtoffers.
Eenmaal verworven vrijheid is nooit vanzelfsprekend. Vrijheid maken en
breken is van alle tijden en alle plaatsen. Het is de kunst om eenmaal
verworven vrijheid te behouden en die te delen met anderen.
In Nederland delen wij onze vrijheid met andere bevolkingsgroepen. Wij
zijn daarin een bijzonder land. Onze samenleving kenmerkt zich door
een grote verscheidenheid. Levenbeschouwelijke en culturele
achtergronden lopen uiteen. Nederland is een land van minderheden.
Deze omschrijving geldt zeker ook voor Den Helder.
Naast de verscheidenheid zijn er vele gemeenschappelijke kenmerken:
het besef op elkaar aangewezen te zijn, het streven naar het compromis
in plaats van naar de confrontatie, een tolerantie in het dagelijks
leven, en grote ruimte voor eigen verantwoordelijk.
De Nederlandse en ook de Helderse bevolking is de laatste jaren steeds
veelkleuriger geworden. U zou onze samenleving kunnen vergelijken met
een prisma. Afhankelijk van de invalshoek verandert het beeld en de
kleur. Alleen door verscheidenheid een kans te geven, door deze te
respecteren en te accepteren kan de gemeenschappelijkheid worden
bewaard. Of zoals een Turkse Nederlandse het ooit uitdrukte: Ik voel
me Nederlandse, omdat ik hier mezelf kan zijn.
Aangezien de ruimte in Nederland beperkt is, komt het aan op
creativiteit, de bundeling van krachten en de bereidheid de
verschillende beelden en kleuren een plaats te geven. Die
verscheidenheid biedt ons ook kansen. Nederland is een land van
bijzondere ontmoetingen. Niet alleen ontmoetingen tussen mensen maar
ook ontmoetingen tussen religies, verschillende identiteiten,
kunstuitingen, oude en nieuwe tradities, stad en platteland.
De belangstelling voor die verscheidenheid, de problemen én de kansen
daarvan, kenmerkt ook het koningschap van Koningin Beatrix.
Als hoofd van de natie is de Koningin het symbool van de gemeenschap
die we gezamenlijk vormen. Die gemeenschap moet bij elkaar worden
gehouden. De Koningin draagt daaraan op verschillende bij: door er te
zijn, door belangstelling te tonen, door te stimuleren of te
waarschuwen. Dit jaar staan we niet alleen stil bij de persoon van de
Koningin, maar ook de invulling die de Koningin aan de twee onderdelen
van haar functie geeft. Ze is staatshoofd en maakt hierdoor deel uit
van de regering. Daarnaast is ze hoofd van de natie.
Onze nationale spreuk is al sinds de Republiek der Zeven Verenigde
Nederlanden: Concordia res parvae crescunt, of : Door eendracht
groeien kleine zaken, vaker wel vertaald door Eendracht maakt macht.
Sinds het einde van de 19e eeuw heeft het koningschap uitdrukkelijk en
met succes als symbool van eenheid gefunctioneerd.
Terug naar ons Bevrijdingsjubileum. Zoals u weet krijgt 5 mei altijd
een thema mee. Dit jaar luidt het thema Vrijheid delen is de kunst. De
bevrijdingsfestivals zullen dit jaar dan ook in het teken van kunst
staan: muziek, actie, dans, theater. Voor dit lustrumjaar is er
speciaal een Bevrijdingslied geschreven door Thé Lau. Het lied heet In
Vrijheid. Als afsluiting wil ik graag een deel van dit zo
toepasselijke lied met u delen:
In vrijheid
Kom broeder, geef je hand
vergeet je razernij
moed is de moeder van de rede
Kom zuster, schuif eens aan
en zet je angst op zij
sluit je aan en lucht je hart in vrijheid
Kom broeder, drink eens uit
vandaag is het vijf mei
feest van een zwaar bevochten vrede
Kom zuster, dans met ons
draai je rokken rond
dans op de klanken van de rede
Vrede wordt zo voor onze neuzen weggekaapt
en vrijheid is niet iets dat zo van straat wordt opgeraapt
vrede is bevochten
maar vrijheid wordt bevochten
op een oorlog die nooit slaapt
vrijheid wordt bevochten
op een dreiging die nooit slaapt
Kom broeder, drink eens uit
we zijn hier niet alleen
wij zijn hier van lieverlede samen
Kom zuster, dans met ons
voel je gelijk en vrij
kom, draai je rokken rond in vrijheid
Dames en heren,
Vrijheid was 60 jaar geleden een geschenk. De vrijheid te bewaren is
onze taak. Vrijheid houden we vast door in onze eigen Helderse
samenleving verdraagzaam en respectvol met elkaar om te gaan. Laten we
daar samen aan werken.
Ik wens u vanavond heel veel luisterplezier bij het Jubileumconcert
van het Stedelijk Muziekkorps en het Christelijk Mannenkoor.
Gemeente Den Helder