Universiteit Maastricht
Persbericht
22 april 2005
Promotieonderzoek: Romans kunnen helpen houding te bepalen tegenover euthanasie en hulp bij zelfdoding
Euthanasie en hulp bij zelfdoding zijn onderwerpen die zo complex zijn dat ze zich niet in algemene vertogen, uitgaande van abstracte begrippen, laten weergeven. Formele richtlijnen hoe te handelen bij een verzoek tot hulp bij zelfdoding hebben slechts ten dele zin. Aanvullende methodieken zijn nodig. Monica Soeting werkt in haar studie Tussen wet en werkelijkheid waarop zij donderdag 8 april a.s. aan de Universiteit Maastricht bij de hoogleraren Guy Widdershoven en Wiel Kusters promoveert, een dergelijke methodiek uit: een filosofische benadering van een roman waarin het euthanasievraagstuk centraal staat. Weliswaar kunnen ook filosofie en literatuur in dit soort situaties geen concrete richtlijnen bieden, ze kunnen wel helpen een houding te bepalen inzake euthanasie en hulp bij zelfdoding. Ze maken als het ware de spanning tussen algemene beginselen (de wet) en concrete situaties (de werkelijkheid) inzichtelijk en hanteerbaar. Door de roman "Ons Mankeert Niets" van Willem Jan Otten, waarin de vraag centraal staat, wat te doen als iemand in je omgeving wil sterven, vanuit verschillende perspectieven en aan de hand van de filosofie van Maurice Merleau-Ponty te lezen, zoekt Soeting een antwoord op de vraag waarom een roman of een verhaal ons kan helpen de kloof tussen wet en werkelijkheid te overbruggen en hoe dat in zijn werk gaat. Otten zelf wijst ook op het belang van literatuur inzake medisch-ethische kwesties, maar hij neemt hierin wel een radicale houding in. Andere auteurs, waartoe we ook Soeting kunnen rekenen, schrijven dat literatuur een belangrijke rol kan spelen bij het inzichtelijk en hanteerbaar maken van de spanning tussen algemene beginselen en concrete situaties, zonder dat ze, zoals Otten doet, er bij voorbaat vanuit gaan dat wet en werkelijkheid haaks op elkaar staan. Overigens heeft Willem Jan Otten, die volgens eigen zeggen in zijn roman laat zien dat niemand zich mag inlaten met de dood, omdat dat een buitenmenselijke aangelegenheid is, zich de afgelopen jaren ook middels diverse essays volop gemengd in het euthanasiedebat.
Monica Soeting studeerde filosofie en kunstgeschiedenis aan de Universiteit van Tübingen (Duitsland) en filosofie en psychologie aan de Universiteit van Amsterdam. Van 1992 tot 1999 was zij hoofdredactur van Surplus, tijdschrift over literatuur van vrouwen. Daarna was ze als recensent verbonden aan Vrij Nederland, Trouw, Biografie Bulletin en De Volkskrant en maakte ze deel uit van de redactie van De Gids. Tegenwoordig werkt zij als redacteur bij uitgeverij Ambo/Anthos, is ze hoofdredacteur van Biografie Bulletin, levert bijdragen aan de literatuurbijlage van Trouw en het Duitse recensieblad Virginia, en is betrokken bij het project 'Learning through Fiction', dat uitgevoerd wordt door de vakgroep medische ethiek & filosofie van de geneeskunde van de Erasmus Universiteit Rotterdam.
Noot voor de pers:
Voor meer informatie over de inhoud van dit persbericht kunt u terecht bij drs. Monica Soeting tel. 020-6719913 of prof.G.Widdershoven, tel. 043-3881132, e-mail m.soeting@xs4all.nl
Titel van het proefschrift: Tussen wet en werkelijkheid -euthanasie in het licht van een roman van Willem Jan Otten en de filosofie van Marcel Merleau-Ponty.
Promotie 28 april, promotoren Prof. Dr. G.A.M. Widdershoven en Prof. Dr.J.H.W. Kusters.
De afdeling Communicatie van de UM is bereikbaar via 043 388 5222, e-mail pers@bu.unimaas.nl. Voor urgente zaken buiten kantooruren: 06 4602 4992.
Universiteit Maastricht