Technische Universiteit Eindhoven

15 april 2005

PERSBERICHT

Promotie ir. Ad Vermeltfoort
De fundamentele spanning tussen baksteen en cement

Al in de oudheid bouwden de Mesopotamiërs bakstenen huizen met klei als cement. De techniek is na duizenden jaren zo ver gevorderd dat voor een optimale stevigheid van bakstenen muren elke steensoort een speciale mortel beschikbaar is. Een fundamenteel inzicht in de drukspanningen tussen baksteen en mortel wordt echter nu pas geleverd door ir. Ad Vermeltfoort. Hij hoopt daarmee donderdag 28 april 2005 aan de Technische Universiteit Eindhoven (TU/e) te promoveren.

Metselen is mensenwerk. Het een voor een stapelen van bouwstenen met cement als voegsel is een eeuwenoud ambacht dat nog niet door machines kan worden overgenomen. Een van de meest cruciale elementen van het metselen is namelijk het neerleggen van de steen op de mortel. De metselaar voelt als het ware wanneer het contact tussen steen en cement optimaal is.

Geavanceerde lasers

Wetenschap en techniek kunnen de metselaar toch helpen. Zo hebben fabrikanten van bouwmaterialen speciale mortels ontwikkeld per steensoort, die voor betere stevigheid zorgt. En met berekeningen aan bouwconstructies kan de dikte van de muur en de gewenste steensoort bepaald worden. Om de hechting tussen baksteen en mortel zelf te analyseren en de kwaliteit van bakstenen muren te verhogen, heeft Ad Vermeltfoort op millimeterschaal onderzoek verricht. Hij gebruikte hiervoor een techniek op basis van geavanceerde lasers. Bakstenen muren worden daarbij onder grote drukbelasting gezet. Met lasermetingen voor en na de belasting kon hij zeer nauwkeurig de schade bepalen.

Zandkorrels

Bij de experimenten bleek dat de hechting aan de zijkanten van de bakstenen het een stuk sneller begaf. Daarnaast bleken de moderne dunne voegen van 3-4 millimeter dikte minder stevig te zijn dan verwacht, omdat de voeg aan de zijkanten deels is weggehaald. Daarnaast blijkt dat zandkorrels die vaak tussen steen en mortel terecht komen, de muur flink kunnen verzwakken.

Computersimulaties
De resultaten van het experimentele onderzoek van Vermeltfoort komen in het vervolgonderzoek van pas bij het maken van computersimulaties. Op basis van deze nieuwe inzichten kan de metselaar in de toekomst wellicht nog steviger bakstenen muren stapelen.