Werknemers willen niet méér wetgeving tegen ongewenste intimiteiten

MegaJobs onderzoek toont geen draagvlak kabinetsplan voor omkering bewijslast

BAARN, 20050426 -- In opdracht van vacaturesite MegaJobs onderzocht onderzoekbureau DotWise de gevoelens van Nederlanders rondom intimiteiten op de werkvloer. Intimiteiten op de werkvloer, m.n. de verondersteld ongewenste intimiteiten, kwamen recent weer in de publiciteit toen een daarvan betichte hooggeplaatste Nederlander bij de VN, ontslag moest nemen. Het kabinet kondigde recent aan de problematiek van ongewenste intimiteiten onder de werking van de Wet Gelijke behandeling te brengen, met als gevolg dat bij klachten een omgekeerde bewijslast geldt. MegaJobs (www.megajobs.nl) wilde weten wat de Nederlandse werknemers vinden van het verschijnsel ongewenste intimiteiten, de verantwoordelijkheid daarvoor, en of daartegen méér gedaan moet worden.

De kwestie rondom Ruud Lubbers heeft in Nederland nogal wat losgemaakt. In commentaren wordt vaak gewezen op de volstrekt verschillende opvattingen tussen Amerikanen en Europeanen over wat 'ongewenste intimiteiten' zijn. Bovendien stelt men vaak dat de Europeaan toch een, cultureel bepaalde, andere houding heeft t.o.v. lijfelijkheid, dan de Amerikaan. Blijkt dat ook echt zo te zijn?

Vraag: Bij de VN bestond grote onrust toen Ruud Lubbers werd aangeklaagd wegens - naar zijn zeggen - een vriendelijke tik op de bil. Kun je aangeven welke van de volgende handelingen jij beschouwt als ongewenste intimiteit op het werk. Let wel: de uitnodigingen voor borrel, zakenreis e.d. hebben GEEN zakelijk karakter.
                          MAN % VROUW % TOTAAL %
Knipoog                        8    11   9
Hand op schouder               8    26  16
Tikje op de bil               70    74  71
Opmerking over ogen           22    26  24
Opmerking over borsten        69    81  72
Opmerking over billen         66    72  67
Uitnodiging voor borrel       14    26  21
Uitnodiging voor diner        19    30  24
Uitnodiging voor 'zakenreis'  31    67  51
Hangt sterk van situatie af    8     0   4

De Nederlander blijkt een 'tikje op de bil' in overgrote meerderheid (ruim 70%) af te wijzen, als -wel degelijk- ongewenste intimiteit. Er is wat dit betreft ook weinig verschil tussen mannen en vrouwen.


Maar hoe zit het dan met de vaak geopperde veronderstelling dat het slachtoffer van ongewenste intimiteiten 'er wel om gevraagd zal hebben', door gedrag of sexy kleding?

Vraag: Denk je dat werknemers die te maken krijgen met ongewenste intimiteiten op het werk hier vaak zelf debet aan zijn, bijvoorbeeld doordat ze te sexy gekleed gaan of te uitnodigend gedrag vertonen? Of mag het uiterlijk of gedrag van collega's nooit een reden zijn tot toenaderingen?
                                   MAN   VROUW TOTAAL
Zelf debet aan ongewenste gedrag     14%   24%    19%
Niet zelf debet aan ongewenst gedrag 66%   73%    69%
Weet niet                            21%    3%    12%

In overgrote meerderheid (66% mannen, 73% vrouwen) blijkt de Nederlander dan toch te vinden dat de verantwoordelijkheid voor ongewenste intimiteiten niet bij het slachtoffer gezocht mag worden. Opvallend is hierbij dat bijna tweemaal zoveel vrouwen (24%) als mannen (14%) wel degelijk vindt dat het slachtoffer zelf aan het ongewenste gedrag debet is, want "te uitnodigend gedrag vertoonde of te sexy gekleed ging".

En dan de sleutelvraag, tenslotte. In de afgelopen decennia is er al veel gesproken over ongewenste intimiteiten en over het feit dat die toch samenhangen met ongelijke machtsverhoudingen, waarin de vrouw doorgaans de zwakkere partij is. In de V.S. groeide inmiddels een praktijk waarin bepalingen over ongewenste intimiteiten werden opgenomen in arbeidsovereenkomsten, en zijn zelfs aparte overeenkomsten ontstaan, te sluiten in geval van wèl gewenste intimiteiten. Heeft de Nederlander het gevoel dat de huidige wet- & regelgeving hem/haar voldoende beschermt, of zouden er meer maatregelen nodig zijn?

Vraag: In de VS worden ongewenste intimiteiten op het werk al als apart artikel in de arbeidsovereenkomst opgenomen. Vind je dat in Nederland de algemene wetgeving voldoende is? Of zou het ook opgenomen moeten worden in individuele arbeidsovereenkomsten?
                                MAN     VROUW   TOTAAL
Huidige wetgeving voldoende     69%     67%     68%
Opnemen in arbeidsovereenkomst   6%     21%     13%
Weet niet                       25%     12%     19%

In overgrote meerderheid (68%) blijken Nederlandse mannen en vrouwen, in gelijke mate, van mening dat de algemene wetgeving in ons land voldoende is. Wel vindt zo'n 1 op 5 vrouwen het geen gek idee om hierover toch bepalingen op te nemen in arbeidsovereenkomsten; iets wat overigens in veel CAO's al het geval is.


Voor MegaJobs dringt zich bij bestudering der cijfers een tweetal conclusies op uit dit onderzoek. Enerzijds zijn de tegenstellingen tussen Amerikanen en Europeanen, althans Nederlanders, niet zo schematisch zwart-wit, als vaak gesuggereerd wordt. Anderzijds leeft bij de grote meerderheid der Nederlanders geen behoefte aan verdere wet- & regelgeving op dit terrein, en zouden politici zich moeten afvragen of in dit geval een zo vérgaande maatregel als 'omkering van bewijslast' dan wel gerechtvaardigd is.


Op www.dotwise.nl staan de uitkomsten van het MegaJobs-onderzoek, met uitgebreider toelichting en soms saillante citaten van respondenten.

-----------------

Over DotWise
DotWise is een consultancy online marketing communicatie, gespecialiseerd in online kwalitatief onderzoek. Tot onze klanten behoren onder meer BOL.com, Fortis, De Hypotheekshop, Lexmark, RIVM, Unilease en ZwitserLeven.


Over MegaJobs
MegaJobs werd in oktober 2004 gelanceerd, en biedt inmiddels bijna 90.000 vacatures, waarvan ruim 31.000 actuele Nederlandse vacatures. MegaJobs is daarmee, veel sneller dan verwacht, de grootste vacaturesite van Nederland. MegaJobs groeit met vele duizenden vacatures per maand. Werkzoekenden vinden op www.megajobs.nl de grootste verzameling vacatures op het internet, waarvan vele niet te vinden zijn op andere vacaturesites.