Voedingcentrum
Melk- en zuivelproducten horen in een gezonde voeding
26 april 2005
Gisteravond besteedde Tros Radar aandacht aan de mythes rond melk. In
de uitzending werden vraagtekens geplaatst bij het aloude advies melk
is goed voor elk.
Het Voedingscentrum is van mening dat zuivel een belangrijke bron is
van eiwit, B-vitamines en mineralen zoals calcium. Om de hoeveelheid
verzadigd vet te beperken, is het advies niet meer te gebruiken dan de
aanbevolen hoeveelheden en te kiezen voor halfvolle of magere
varianten.
In de uitzending werd de indruk gewekt dat melk ongezond is en van
nature alleen bedoeld is voor babys. Gebruik van melk zou de kans op
botontkalking (osteoporose) vergroten en zorgen voor een groter risico
op chronische ziekten zoals kanker. Deze stellingen van de Amerikaanse
wetenschappers Willett en Campbell zijn onjuist en gebaseerd op
beperkt en deels gedateerd wetenschappelijk onderzoek. Ook worden ze
niet ondersteund door onafhankelijke (inter)nationale
voedingsinstanties.
Meer is niet beter
De adviezen van het Voedingscentrum voor de dagelijkse hoeveelheid
zuivel zijn gericht op een voldoende calciuminname. Daarbij geldt
zeker niet dat gebruik van meer melk- en zuivelproducten beter is het
voor het lichaam. De aanbevolen hoeveelheden zuivel zorgen voor een
goede balans van voedingsstoffen en een optimaal effect op het
lichaam. Het gaat overigens niet alleen om melk, maar ook om producten
zoals karnemelk, yoghurt, kwark en kaas. Mensen die ervoor kiezen geen
melk of andere zuivelproducten te gebruiken, wordt aangeraden sojamelk
met extra calcium of calciumtabletten te slikken.
Lactose-intolerantie
Om lactose (melksuiker) in melk- en zuivelproducten te verteren, is
het enzym lactase nodig. Lactase wordt aangemaakt in de darmwand.
Wanneer er te weinig lactase wordt aangemaakt in de darm, wordt
lactose niet of niet volledig verteerd. Als dit bij gebruik van de
aanbevolen hoeveelheden melk(producten) klachten geeft, is er sprake
van lactose-intolerantie. In Nederland heeft slechts een klein deel
van de bevolking last van lactose-intolerantie. Alleen voor deze
kleine groep geeft gebruik van melk- en zuivelproducten
gezondheidsklachten.
Calcium en botdichtheid
Er is geen sprake van een negatief effect van het gebruik van melk- en
zuivelproducten op de botdichtheid. Voor een optimale aanmaak en het
onderhouden van de botmassa is voldoende calcium nodig. Het maakt niet
uit waar de calcium vandaan komt, maar zuivelproducten zijn in het
Nederlandse voedingspatroon een belangrijke bron van calcium. De
botdichtheid is overigens niet alleen afhankelijk van de hoeveelheid
calcium. Ook de mate van lichaamsbeweging en de hoeveelheid vitamine D
en K heeft invloed op de sterkte van de botten.
Eiwitten en hormonen
Eiwitten uit zuivelproducten geven geen gezondheidsproblemen bij
gezonde mensen met een goede nierfunctie. Er zijn dan ook geen
duidelijke aanwijzingen voor een ongunstig effect van eiwit in de
voeding op het risico van botbreuken. In melk- en zuivelproducten zit
naast calcium ook fosfaat dat nodig is voor het handhaven van de
calciumbalans. Ook bij een hoog gebruik van eiwit. Hormonen en
hormoonachtige stoffen die van nature voorkomen in zuivelproducten
worden tijdens de spijsvertering afgebroken door de lever.