African Cinema: Door Afrikaanse ogen
Afrikaans filmweekend in het Rijksmuseum voor Volkenkunde, Leiden
Zaterdag 23 en zondag 24 april 2005
Het weekend van 23 en 24 april staat in het teken van Afrikaanse films. In samenwerking met het Afrika-Studiecentrum in Leiden worden in het Rijksmuseum voor Volkenkunde bijzondere Afrikaanse films vertoond van grote cineasten. Een aantal klassiekers en toppers uit de Afrikaanse Cinema en een selectie uit de winnende films van het tweejaarlijkse grote filmfestival FESPACO (Festival Panafricain du Cinéma et de la Télévision de Ouagadougou) worden vertoond. Erna Beumers, conservator Afrika van het Wereldmuseum Rotterdam, is de samensteller van het filmprogramma. Op beide dagen zal zij een inleiding geven op de Afrikaanse cinema. Elke film wordt kort toegelicht en voor de liefhebbers is er de mogelijkheid achteraf na te praten.
Het zwaartepunt van het filmweekend ligt op West-Afrika en geeft een indruk van de Afrikaanse cinema, een kijkje door Afrikaanse ogen. De films die worden vertoond op het African Cinema weekend hebben alle een sterk sociaal of politiek karakter. Zoals in 'Buud Yam' van Gaston Kaboré, een film waarin thema's als acceptatie van verschillen, tolerantie, angst voor de ander, wantrouwen en buitensluiting centraal staan. Of 'Mortu Nega' (Hen die de dood niet wilde) van regisseur Flora Gomes, een film over de vrijheidsstrijd in Guinee Bissau tussen 1973 en 1977.
Erna Beumers heeft gekozen voor een selectie films van grote cineasten als Gaston Kaboré (Burkina Faso), Sembène Ousmane (Senegal) en Abderrahmane Sissako (Mali/Mauretanië). De film 'Le secret de Fatima' (het geheim van Fatima) van Karim Bensala (Algerije) is door de jury van Fespaco 2005 onderscheiden met een 'mention spéciale'. Een Nederlandse primeur dit weekend. Een ander voorbeeld van een bekroonde film is 'Heremakono' (Wachten op het geluk) van cineast Sissako, die met zijn prachtige fotografie de 'Grand Prix Etalon de Yennenga' van Fespaco 2003 kreeg. De poëtische film toont het thema migratie op indringende manier. Het conflict tussen weggaan of blijven, tussen vooruitgang en traditie.
Het complete programmaoverzicht van het Afrikaans filmweekend is te vinden op www.rmv.nl of www.ascleiden.nl. De toegang voor de films is gratis, bezoekers betalen alleen de museumentree. Per film is een beperkt aantal plaatsen beschikbaar. In het informatiecentrum van het Rijksmuseum voor Volkenkunde zijn op de dag zelf vanaf 10.00 uur plaatsbewijzen te verkrijgen voor de verschillende films.
---- --
Zaterdag 23 april
|Tijd |11.00 - 11.20 uur | |Inleiding |Korte inleiding op Afrikaanse cinema en programma |
|Tijd |11.20 - 13.00 uur | |Film |Camera Afrique, Ferid Boughedir, Tunesië, 1983, 95 min. | |Inleiding|Erna Beumers, conservator Wereldmuseum Rotterdam | |Regisseur|Andere films: Camera Arabe (1987) en de speelfilm Halfaouine, | | |l'enfant des terasses (1990), die in de Nederlandse bioscopen een | | |succes was. | |Samenvatt|De film geeft met een groot aantal korte fragmenten een prachtig | |ing |overzicht van de belangrijkste films en thema's tijdens het eerste | | |kwartaal van de Afrikaanse cinema, die in het Westen nog steeds zo | | |onbekend en ondergewaardeerd is. |
|Tijd |13.00 - 13.50 uur | |Film |La petite vendeuse du Soleil, Djibril Diop Mambety, Senegal, 1999, | | |45 min. (Nederlands ondertiteld) | |Inleiding|Wouter van Beek, antropoloog Afrika Studie Centrum | |Regisseur|Vooral door zijn avant-gardistische film Touki Bouki (1973), is | | |Djibril Diop Mambety (1945) bekend en beroemd geworden. In | | |Nederland hebben wij een aantal jaren geleden kennis kunnen maken | | |met zijn film Hyenes (1992), waarin hij zelf een rol speelde. | |Samenvatt|Een prachtige korte film over een kreupel meisje dat in de straten | |ing |van Dakar in Senegal een jongensberoep kiest: het verkopen van | | |kranten. Ze wordt belaagd door haar collega's maar sluit | | |uiteindelijk vriendschap met een van hen. |
|Tijd |13.50 - 15.30 uur | |Film |Sia, le rêve du Python, Dani Kouyate, Burkina Faso, 2001, 96 min., | | |Prix special, prix de jury Fespaco 2001 | |Inleiding|Steef Meyknecht, antropoloog Visuele antropologie aan de | | |Universiteit Leiden | |Regisseur|Dany Kouyate werd in 1961 in Bobodioulasso in Burkina Faso geboren | | |in een familie van griots. | | |Andere films: Bilakora (1989); Tobere Kossam (1991); Les larmes | | |sacrees du crocodil (1995); Keita, l'heritage de griot (1995); | | |Little Senegal (1999) en Ouaga Saga (2004 in competitie Fespaco | | |2005). | |Samenvatt|Het verhaal is gebaseerd op de scheppingsmythe uit de 7e eeuw van | |ing |de pythongod. De slangengod regeert over welvaart en welbevinden | | |van zijn volk in het keizerrijk Wagadu in de Sahel. Als | | |tegenprestatie eist de god elke twee jaar de mooiste maagd. |
|Tijd |15.30 - 16.00 uur | |Film |Tauw, Sembene Ousmane, Senegal, 1970, 20 min. | |Inleiding|Gerti Hesseling, directeur Afrika Studie Centrum | |Regisseur|De nu 82 jarige cineast werd in een vissersdorp in Senegal geboren.| | |Zijn films zijn vooral politieke pamfletten die heftige kritiek | | |geven op de buitenwereld, het Westen. Vooral de koloniale | | |geschiedenis en de gevolgen daarvan brengt hij op indringende | | |manier in beeld. | |Samenvatt|De korte film getuigt van het sociale en politieke oog van de | |ing |regisseur. In deze twee vroege werken is het "handschrift" van de | | |meester in de behandeling van zijn sociale thema's al heel | | |herkenbaar. De film getuigt van grote bewogenheid en begaan zijn | | |met de gewone mensen van zijn land. |
|Tijd |16.00 - 16.40 uur | |Film |Le secret de Fatima Karim Bensalah, Algerije, 2003, short in | | |competitie Fespaco 2005, special mention | |Inleiding|Daniela Merolla, docent literatuurwetenschap Universiteit Leiden | |Regisseur|Karim Bensalah (28 jaar) rekent zich tot de jongere generatie | | |Afrikaanse filmmakers. Zijn eerste film is Constant Flow, gemaakt | | |tijdens zijn studie. | |Samenvatt|In deze film staan Algerije en terroristische activiteiten | |ing |centraal. De 60 jarige Fatima leeft een eenzaam bestaan in een | | |omgeving van geweld. Een setting van politieke en huiselijke sores.| | |Zij lijkt oppervlakkig onverschillig onder dit alles. Maar deze | | |onverschilligheid verbergt een geheim. |Zondag 24 april
|Tijd |11.00 - 11.30 uur | |Inleiding |Korte inleiding op Afrikaanse cinema en programma |
|Tijd |11.30 -13.10 uur | |Film |Mortu Nega (Hen, die de dood niet wilden), Flora Gomes, Guinee | | |Bissau, 1988, 93 min. | |Inleiding |Metsje Postma, cultureel antropologe Universiteit Leiden | |Regisseur |Andere films: The Blue eyes of Yonta (1992) en Nha Fala (2002) | | |Mortu Nega werd de winnaar van de prestigieuze Oumarou Ganda Prize| | |op Fespaco in 1989. | |Samenvatti|De film handelt over de vrijheidsstrijd in Guinee Bissau tussen | |ng |1973 en 1977. Het verhaal gaat over de vrijheidsstrijdster Diminga| | |en haar loyaliteit aan haar echtgenoot, Sako. De indringende en | | |schitterende film laat op verschillende niveaus verhalen zien. | | |Enerzijds een liefdesgeschiedenis: een leven met ontkenning van de| | |dood. Anderzijds laat Mortu Nega de rol van de vrouwen in de | | |bevrijdingsoorlog zien. |
|Tijd |13.10 -14.50 uur | |Film |Heremakono (Wachten op het geluk), Abderrahmane Sissako, | | |Mali/Mauretanië, 2003, winnaar Grand Prix Etalon de Yennenga | | |Fespaco 1997, 93 min. | |Inleiding |Mirjam de Bruijn, antropologe Afrika Studie Centrum | |Regisseur |De regisseur beroept zich op een dubbele identiteit: | | |Mali/Mauritanië. Hij volgde zijn cineastenopleiding in Moskou. | | |Andere films: Le Jeu; Octobre; La vie sur Terre. | |Samenvatti|De 17jarige Abdallah bezoekt voordat hij gaat emigreren naar | |ng |Europa zijn moeder in het kleine kustplaatsje Nouadhibou, aan de | | |rand van de uitgestrekte woestijn. De jonge melancholische man | | |voelt zich een vreemdeling in zijn eigen land; spreekt de lokale | | |taal niet, kent de dorpsgewoonten en feesten niet. Tijdens zijn | | |bezoek raakt hij betrokken bij de levens van de dorpsbewoners in | | |een voor hem vreemde en onbekende wereld. |
|Tijd |14.50 -16.40 uur | |Film |Buud Yam, Gaston Kaboré, Burkina Faso, 1997, 97 min. winnaar Grand| | |Prix Etalon de Yennenga Fespaco 1997 | |Inleiding |Erna Beumers, conservator Wereldmuseum Rotterdam | |Regisseur |Gaston Kaboré werd in 1951 in Bobo-Dioulasso in Burkina Faso | | |geboren. Hij studeerde geschiedenis en film in Parijs. | | |Andere films: Wend Kuuni; Rabi; Zan Boko. Daarnaast heeft hij een | | |groot aantal documentaires gemaakt over facetten van de cultuur en| | |geschiedenis van zijn land. | |Samenvatti|Het verhaal speelt aan het begin van de 19e eeuw op het Afrikaanse| |ng |continent, in de bocht van de Niger. De film vertelt de | | |geschiedenis van Wend Kuuni, een jonge man, die een onverwachtse | | |reis maakt, op zoek naar een genezer die zijn stiefzusje beter | | |moet maken van een onbekende ziekte. |---- --