Vrije Universiteit Amsterdam
april 2005
Promotie
21.04.2005
P.J.C.M. Scheers
aula
Faculteit der Wijsbegeerte
13:45
Towards a Comlex Perfectionism
Promotor: prof. dr. A.W. Musschenga
Positieve visie op volmaaktheid: hoop
Negatieve visies op perfectie of volmaaktheid (de perfectionist als een neurotische en fanatieke figuur) komen steeds vaker voor in psychologie, politieke theorie en andere disciplines. De vraag rijst of het niet beter is om niet meer over volmaaktheid te spreken en het streven daarnaar los te laten. Of is er in de hedendaagse context misschien toch ruimte voor en behoefte aan een opbouwende interpretatie van volmaaktheid? Peter Scheers toont in zijn proefschrift aan dat mensen geen structuur en richting kunnen geven aan hun leven zonder zichzelf, anderen, dingen, ervaringen, en situaties volgens een schema van het slechtste, slecht, minder goed, goed, beter, heel goed, en het beste te beoordelen. Het beste (perfectie) is dan datgene wat op geen enkele manier voor verbetering vatbaar is. Zo spreken we over 'een perfecte dag' of een 'perfect' huwelijk.
In de alledaagse werkelijkheid is niets absoluut volmaakt, maar bestaan vooral tal van tussenvormen (die soms een zeer hoge graad van perfectie kunnen bereiken). Vanuit dit inzicht formuleert Scheers een theorie van 'relatieve perfectie' die richting kan geven aan het menselijke oordelen. Deze theorie beschrijft onder meer ontwikkelingsprocessen die beter en slechter kunnen verlopen, de betere en slechtere instrumentele waarde van dingen, en de betere en slechtere kwaliteit van capaciteiten en andere eigenschappen. De theorie kan een basis vormen voor een kritiek van bepaalde 'verarmde' vormen van evaluatie, zoals die voorkomen in economie, management en beleid.
Scheers vervolledigt zijn theorie met inzichten over het bereiken van relatieve volmaaktheid in een persoonlijk levensverhaal en in concrete praktijken (zoals kunst, beroep, etc.), en over hoop als een menselijke houding tegenover de mogelijkheid van grotere volmaaktheid in een toekomstige tijd, en over de aanwezigheid van volmaaktheid in de natuur.
Vrije Universiteit Amsterdam
Voor meer informatie over activiteiten aan de VU:
dienst Communicatie, afdeling wetenschapsvoorlichting:
T 020 59 85666
E communicatie@dienst.vu.nl
Voor meer informatie overVumc:
T 020 44 43444
E communicatie@vumc.nl