Masterclass Urban Renewal
Klein beginnen leidt tot grootste resultaat
18-04-2005
Neem de bewoners als vertrekpunt van de planvorming, begin klein en
boek snel resultaat, durf over de grenzen van je eigen werkterrein
heen te kijken en ook te handelen, en organiseer commitment van
betrokken partijen aan het project. Het waren een aantal van de
versnellers, die werden geïdentificeerd tijdens een Masterclass over
stedelijke vernieuwing. Op initiatief van de SEV en het adviesbureau
ICS-Advies uit Leiden kwamen vertegenwoordigers van Engelse en
Nederlandse woningcorporaties in Amsterdam bij elkaar om te praten
over de wijze waarop het proces van de stedelijke vernieuwing versneld
kan worden. Opmerkelijk genoeg werden er door de deelnemers volop
vraagtekens gezet bij de noodzaak tot die versnelling. "Als de
bewoners er geen behoefte aan hebben, waarom zouden we het dan moeten
willen?"
Klein beginnen
Small is more than beautiful, zo luidde de titel van de Masterclass,
die begin april in het Geelvinck Hinlopen Huis aan de Amsterdamse
Herengracht werd gehouden. Volgens mede-organisator Frank Köster van
ICS-Advies duidt het op de veelal beperkte schaal waarop de Engelsen
bij de start van de stedelijke vernieuwing te werk gaan. "Ze beginnen
zo klein omdat het dan eenvoudiger is om vertrouwen te winnen", aldus
Köster. "Van de bewoners, maar ook van andere betrokken partijen,
zoals de gemeente, sociale instellingen en andere investeerders. Het
is een manier om te laten zien dat deze partijen met een goede partner
in zee gaan als ze kiezen voor samenwerking met de corporatie. Om
vervolgens op grotere schaal verder te gaan. Daadkracht levert het
bewijs". De vraag die dan ook aan de basis van de tweedaagse
bijeenkomst lag was: valt er voor de Nederlandse vernieuwers iets uit
te leren? Is de Engelse manier van werken een middel om het proces in
Nederland te versnellen? De Nederlanders doen het in ieder geval heel
anders, zo bleek uit de diverse workshops die werden gehouden. In deze
workshops werd aan de hand van vier themas een aantal Nederlandse en
Engelse projecten met elkaar vergeleken.
Begin bij de bwoners
Sowieso is de schaal van de Nederlandse projecten vele malen groter.
Maar ook worden de plannen veel meer van bovenaf de bevolking
opgelegd. Bovendien blijft iedereen het liefst zoveel mogelijk op zijn
eigen speelveld. Het leidt in de praktijk tot een gebrek aan draagvlak
en betrokkenheid en uiteindelijk dus ook tot stagnatie van het proces.
Niet doen, zo hielden de Engelse deelnemers hun Nederlandse collegas
voor. Begin bij de bewoners, en win ze voor de goede zaak. Ga
vervolgens aan het werk, en boek zo snel mogelijk resultaat, hoe klein
dat ook moge zijn. Zoek ondertussen de juiste partners om het project
verder te brengen. En durf, zolang die zoektocht niet tot het gewenste
resultaat leidt, zelf te investeren in zaken die weliswaar niet tot je
kerntaak behoren, maar die wel van doorslaggevend belang zijn voor het
welslagen van de vernieuwing. Waar overigens wel direct de vraag aan
werd gekoppeld waarom het allemaal zo snel moet. "Omdat de bewoners
erom vragen", zo stelde een vertegenwoordiger van het ministerie van
VROM, tijdens de Masterclass. Programmaregisseur Jaap Goudriaan,
mede-organisator namens de SEV, vond het heel opvallend dat diverse
deelnemers aan de Masterclass verklaarden dat versnellen eigenlijk
maar onzin is. "De behoefte aan snelheid wordt weliswaar sterk
gevoeld, maar dan vooral door de corporaties, die die druk weer
krijgen opgelegd door de overheid. De bewoners zelf, voor wie de
stedelijke vernieuwing toch in aanzet is bedoeld lijken daar gezien de
protesten vaak heel anders over te denken. En dat zou tot nadenken
moeten stemmen"
Stuurgroep Experimenten Volkshuisvesting