Demonstratie tegen zendmasten en straling
AMSTERDAM, 20050411 -- Demonstratie tegen zendmasten amsterdam - Bewoners van de binnenstad van Amsterdam willen dat de overheid geen zendmasten voor UMTS meer toestaat, totdat zeker is dat ze geen gevaar voor de gezondheid vormen. Op zaterdagmiddag 16 april houden zij een landelijke demonstratie op de Dam in Amsterdam. Sommige wetenschappers en politici maken zich zorgen. De Gezondheidsraad vindt het echter niet nodig om voorzichtig te zijn."De Gezondheidsraad is fout bezig", vindt Hans Derks, voorzitter van de actiegroep Bezorgde Bewoners en Zendmasten (BEBEZ). "Kennelijk zitten er mensen in die ethisch-medisch niet zuiver op de graat zijn". Hij doelt op het principe van Hippocrates: in dubio abstine, bij twijfel niet doen. "Dat geldt voor medische behandelingen", reageert Eric van Rongen, contactpersoon van de beraadsgroep stralingshygiëne van de Gezondheidsraad. Maar hij bevestigt wel dat er twijfel bestaat bij de Gezondheidsraad. Uit een onderzoek van TNO is gebleken dat GSM en UMTS cognitieve effecten hebben en dat UMTS bovendien tintelingen en duizeligheid veroorzaakt. Op dit moment vindt de Gezondheidsraad het echter niet nodig om voorzichtig te zijn met zendmasten en andere bronnen van radiofrequente straling. "We zijn er ook helemaal niet voorzichtig mee geweest", aldus Van Rongen. "Het standpunt van Hippocrates passen wij niet toe, dan zouden ook veel chemicaliën niet gebruikt mogen worden. Wij vinden dat we pas hoeven in te grijpen als er duidelijke aanwijzingen zijn dat de straling gevaarlijk is voor de gezondheid."
Aanval op gezondheid
Aanwijzingen dat de straling van de zendmasten negatieve gevolgen heeft zijn er overigens ruimschoots, stelt Derks. "Ons groepje heeft direct last van de UMTS-masten. Ik ben zelf gezond en op dit moment heb ik waarschijnlijk geen effecten, maar ik vind het een aanval op mijn gezondheid. De aandoeningen van twee patiënten met astma en migraine zijn verergerd na de komst van een antenne recht tegenover hun huis. Sommige mensen zijn overgevoelig en hebben ook op afstand nog last van een zendmast. En een aantal wetenschappers zegt dat de straling heel gevaarlijk is." Een daarvan is prof. Lucas Reijnders van de afdeling milieukunde van de Universiteit van Amsterdam. "Zolang niet is vastgesteld dat de straling geen kwaad kan voor de gezondheid, moet het voorzorgsprincipe gelden. Dat is niet overdreven. Er zijn aanwijzingen dat GSM-telefoons schade toebrengen aan erfelijk materiaal en dat zij invloed hebben op de werking van de hersenen." Reijnders verwijst ook naar het onderzoek van TNO. "Dat zat goed in elkaar en het zou wel zeer toevallig zijn als de resultaten niet kloppen."
Wetenschappelijk onderzoek
Het onderzoek van TNO is echter niet het enige onderzoek dat wijst op gevolgen voor de gezondheid van zendmasten en andere bronnen van straling, zoals DECT-telefoons, digitale babyfoons, draadloze netwerken en het C2000-systeem van brandweer en politie. Het REFLEX onderzoek in opdracht van de Europese Commissie vond dubbele DNA-breuken, een bevestiging van eerder onderzoek. Dat leidt tot een verhoogde kans op kanker. Epidemiologische studies tonen een verband aan tussen een veelheid aan gezondheidsklachten en de nabijheid van zendmasten. "In de hersenen bevinden zich elektromagnetische veldjes, die beïnvloed worden door de straling. Er zijn meer dan voldoende aanwijzingen dat mensen zich echt zorgen moeten maken", aldus Derks. "Het is alleen nog de vraag voor wie het schadelijk is, in welke omstandigheden en in welke mate." De demonstratie is daarom ook een oproep aan alle artsen in Nederland, om het probleem te onderkennen en in actie te komen. "Geen enkele arts mag genoegen nemen met de redenering van de Gezondheidsraad", vindt Derks.
Geen mening
De Koninklijke Nederlandse Maatschappij tot Bevordering der Geneeskunst (KNMG) in Utrecht laat weten geen standpunt te hebben over de radiofrequente straling. "We hoeven niet overal een standpunt over te hebben. Onze deskundigheid hierover is niet groter dan die van de Gezondheidsraad", aldus een woordvoerder. Ook andere medische organisaties verwijzen naar de adviezen van de Gezondheidsraad. Huisartsen en specialisten houden zich niet met de mogelijke effecten van radiofrequente straling bezig.
Sommige politici maken zich wel zorgen, zoals Martijn van Dam (Tweede Kamer, PvdA). SP en Groen Links willen dat de plaatsing van UMTS-masten stopt, totdat duidelijk is wat de gevolgen zijn. De Socialistische Partij ontvangt veel berichten van mensen die bezorgd zijn of klachten hebben. "Onze mailbox puilt uit. Alles moet onderzocht worden, ook de straling van DECT-telefoons en draadloze netwerken", aldus een woordvoerster van de SP.
Einde aan de twijfel?
Ondertussen zijn alle ogen gericht op een onderzoek in Zwitserland, dat de uitkomst van het TNO-onderzoek zou moeten bevestigen of ontkennen. Wim van Weegen, persvoorlichter van het ministerie van VROM, verwacht niet dat het een einde aan de twijfel zal maken. Volgens de beleidsmedewerkers zijn er heel veel onderzoeken waaruit schade voor de gezondheid zou blijken. Bij nader inzien vindt men ze niet wetenschappelijk verantwoord of hebben de onderzoekers onjuiste conclusies getrokken.
De mening van de overheid kan Derks niet overtuigen. "Het is een soort Russische roulette. De straling is een pistool op je hoofd, misschien schiet het wel, misschien niet. Het is ongehoord. De overheid heeft een voorzorgplicht, zorg voor de gezondheid is een universeel recht van de mens". Op basis daarvan hebben verschillende gemeenten, waaronder Eindhoven, de plaatsing van UMTS-masten tijdelijk stilgelegd. Ook een aantal woningcorporaties staat geen zendmasten meer toe. De demonstratie op de Dam komt dus niet uit de lucht vallen. Derks verwacht ongeveer 500 deelnemers. "En het wordt niet de laatste demonstratie."
Ingezonden persbericht