Eerste fase onderzoek Lauwersmeervisie afgerond:
13 april 2005
Vandaag, 15 april, presenteerden Wetterskip Fryslân, Waterschap
Noorderzijlvest, de provincies Fryslân en Groningen de eerste
resultaten van het onderzoek dat zal leiden tot een nieuwe visie op
het waterbeheer in en rond het Lauwersmeer. Nu de eerste fase van het
onderzoek is afgerond lijkt gemaaluitbreiding onvermijdelijk voor een
optimaal waterbeheer in de toekomst. Een nieuwe visie voor waterbeheer
in en rond het Lauwersmeer is nodig om de natuurontwikkeling in het
Nationaal Park Lauwersmeer te stimuleren en rekening te houden met de
gevolgen van het veranderende klimaat.
In het onderzoek zijn vier verschillende manieren van waterbeheer
bekeken, waarvoor verschillende waterstanden nodig zijn. Naast het
handhaven van de huidige situatie (waterstand op -0,93m/ -1,03m NAP)
is de zogenaamde estuariene variant bekeken. Dat betekent het toelaten
van een gedempt getijde (tussen - 1,0 m en - 0,5 m NAP) door het laten
instromen en uitstromen van water uit de Waddenzee door de spuisluis
van Lauwersoog. Ook zijn de varianten "natzoet" en "natzout" bekeken,
waarbij de waterstand in de winter 0,5 meter hoger is door de aanvoer
van respectievelijk zoet water uit de boezem en zout water uit de
Waddenzee.
De verschillende manieren van waterbeheer zijn bekeken op
effectiviteit en haalbaarheid. Voor iedere manier van waterbeheer is
een aantal maatregelen bekeken. De maatregelen bestonden onder andere
uit het aanleggen van een kanaal aan Friese dan wel Groninger zijde,
of zelfs beide. Deze maatregelen zijn afgevallen, omdat het een grote
ruimtelijke ingreep zou betekenen. De kanalen doorsnijden de oude
landschappen te veel en zijn bovendien zeer kostbaar. Daarnaast zouden
er niet-natuurlijke afwateringspunten op de Waddenzee ontstaan.
De optie van het estuariene systeem vinden de partijen niet duurzaam,
en valt daarmee af. De gunstige gevolgen voor de natuur door het laten
overstromen en droogvallen van zandplaten, zullen door de
zeespiegelrijzing naar verwachting op den duur achterwege blijven. De
zandplaten zullen dan namelijk continue onder water komen te staan.
De maatregelen die in de volgende fase verder onderzocht zullen worden
zijn:
* een groot gemaal bij Lauwersoog;
* een nieuw gemaal bij Dokkumer Nieuwe Zijlen gecombineerd met
uitbreiding bij Elektra en kadeverhoging rond het Lauwersmeer;
* een nieuw gemaal bij Dokkumer Nieuwe Zijlen, een gemaal bij
Lauwersoog en uitbreiding bij Elektra.
Na uitwerking van de overgebleven varianten vindt definitieve
besluitvorming plaats bij de Provincies en Waterschappen. In het
verdere onderzoek (fase 2) zullen tijdpad, aanleg-, beheer- en
onderhoudkosten van nieuwe werken, én beheer- en onderhoudskosten
van de oude werken in kaart worden gebracht. Daarnaast zal een
uitwerking van verschillende maatschappelijke belangen centraal
staan. Naast het behoud en de ontwikkeling van natuur in het
Nationaal Park Lauwersmeer, spelen de belangen van de landbouw, de
recreatie, de scheepvaart, de visserij en defensie een rol.
Een nieuwe visie op het waterbeheer in en rond het Lauwersmeer is
noodzakelijk om de natuur in het Nationaal Park Lauwersmeer meer
ontwikkelingskansen te bieden en tegelijkertijd wateroverlast of
zelfs onveilige situaties in Fryslân en Noord en West Groningen te
voorkomen. Dit laatste als gevolg van zeespiegelrijzing, een
veranderend neerslagpatroon en de bodemdaling. De vier partijen
verwachten de eerste contouren van de Watervisie Lauwersmeer eind
2005.
Provincie Groningen