Vlaamse overheid

PERSMEDEDELING VAN HET KABINET VAN MINISTER GEERT BOURGEOIS VLAAMS

MINISTER VAN BESTUURSZAKEN, BUITENLANDS BELEID, MEDIA EN TOERISME 15

APRIL 2005

Vlaamse topambtenaren op seminarie over integriteit

Vlaams minister van Bestuurszaken Geert Bourgeois nodigde op 14 en 15 april de top van de Vlaamse administratie uit voor een tweedaags seminarie "Bouwen aan vertrouwen" over integriteit in de Vlaamse overheid. In dialoog met de Vlaamse topambtenaren wil Bourgeois komen tot een omvattend integriteitsbeleid met concrete acties en normen. Een en ander moet uitmonden in een gezamenlijk charter voor de gehele Vlaamse overheid. Bourgeois benadrukt dat het integriteitsbeleid moet gelden voor heel de Vlaamse overheid, dus ook voor de ministeriële kabinetten.

Integriteit vormt volgens minister Bourgeois dé basis voor legitimiteit en voor het vertrouwen van de samenleving in de overheid. Het houdt in dat politici, bestuurders en ambtenaren zich in hun functie laten leiden door zorgvuldig handelen, onkreukbaarheid, rechtvaardigheid en openheid, dat zij geen privé-belangen nastreven en dat zij loyaal en objectief zijn en onpartijdig de verschillende belangen afwegen.

Niet dat er terzake momenteel grote problemen zouden zijn binnen de Vlaamse overheid. "De Vlaamse overheid is vandaag een zeer actieve, kwaliteitsvolle en integere organisatie. Daarom is dit juist hét moment om te zorgen voor een betere ondersteuning van de overheidsmedewerkers in het omgaan met ethische keuzes en nieuwe evoluties. Pro-actief investeren in kwaliteit en integriteit vermijdt een veelvoudige investering achteraf in de wijziging van onrechtvaardige beslissingen en in het herstel van het vertrouwen" verduidelijkt Bourgeois.

De klassieke ambtelijke deontologie biedt geen antwoord op recente maatschappelijke veranderingen binnen de publieke sector die ambtenaren voor nieuwe deontologische moeilijkheden kunnen plaatsen.
Zo zorgt de uitgebreide regelgeving omtrent de openbaarheid van bestuur dikwijls voor onduidelijkheid over hoeveel informatie een ambtenaar mag vrijgeven en hoe hij kan vermijden dat assertieve burgers meer en betere informatie krijgen dan andere. Ook de toegenomen klantgerichtheid, aangepast aan de noden van elk individu, valt soms moeilijk te combineren met het gelijkheidsbeginsel dat verplicht alle burgers op een gelijkwaardige manier van dienst te zijn.

Daarnaast is de rol van de ambtenaren geëvolueerd van louter uitvoerder naar medespeler in het beleidsproces. Ze worden volop betrokken bij de beleidsvoorbereiding en staan dus evenzeer bloot aan beïnvloeding door belangengroepen. Daarenboven valt de noodzakelijke politieke feeling bij de beleidsvoorbereiding soms moeilijk te rijmen met de neutraliteit die van een overheidsmedewerker verwacht wordt.

Ook het "new public management", waarbij principes uit de privé-sector worden toegepast, brengt nieuwe ethische dilemma's met zich mee. Er wordt o.a. steeds meer nadruk gelegd op het halen van meetbare resultaten. Daardoor kunnen waarden zoals legaliteit, rechtvaardigheid, gelijkwaardigheid, objectiviteit, enz. wel eens in het gedrang komen. Kortom, de strikte doelstellingen dreigen de middelen te rechtvaardigen.
De oprichting van intern en extern verzelfstandigde agentschappen binnen de Vlaamse overheid doet ook de vraag rijzen in hoeverre de ambtelijke deontologie hierin van toepassing is. Hetzelfde geldt voor allerlei nieuwe vormen van publiek-private samenwerking.

Omdat vanzelfsprekend ook ministers en
kabinetsmedewerkers wel eens in aanraking komen met allerhande ethische dilemma's of integriteitskwesties, wil Bourgeois ook het politieke niveau betrekken bij het integriteitsbeleid. Net daarom werden ook alle kabinetschefs uitgenodigd voor het seminarie.

Met een consequent integriteitsbeleid wil minister Bourgeois alle overheidsmedewerkers een leidraad bieden om integer om te gaan met nieuwe dilemma's. Zo kan het vertrouwen van de burger in de overheid verder versterkt worden. Het seminarie beschouwt Bourgeois als een eerste belangrijke stap, waarbij waarden en integriteit terug prominent op de agenda worden geplaatst.

info : Ben Weyts, woordvoerder van
minister Bourgeois - tel. (02) 552 70 08 e-mail: persdienst.bourgeois@vlaanderen.be