Vrije Universiteit Amsterdam
april 2005
Promotie
15.04.2005
P.A. Geljon
aula
Faculteit der Letteren
15:45
De algemene banken en het effectenbedrijf 1860-1914
Promotor: prof. dr. C.A. Davids
Geschiedenis van kredietverlening en het effectenbedrijf
Piet Geljon brengt in zijn proefschrift de activiteiten in kaart van de algemene banken op effectengebied in de periode 1860-1914.
Vanaf 1860 ontstonden de grote handelsbanken (Twentsche Bank, Rotterdamsche Bank, Amsterdamsche Bank) die behalve bij de kredietverlening ook in het effectenbedrijf een steeds grotere rol gingen spelen. De vragen waarom zij daartoe overgingen en om welke activiteiten het in het bijzonder ging, staan centraal.
Geljon plaatst zijn bespreking tegen de achtergrond van de geschiedenis van het gehele effectenbedrijf in Nederland, waarin naast de banken talrijke bankiersfirma's en commissionairs optraden. Na een schets van de ontwikkeling van het effectenbedrijf tot 1860 gaat Geljon in op de werkzaamheden van de banken op dit gebied. Allereerst bespreekt hij de effectenhandel, waarbij de effectenbeurzen in Amsterdam én in Rotterdam en Den Haag aan bod komen. De laatste kwamen in de literatuur tot nu toe nauwelijks aan de orde; archiefonderzoek leverde nieuwe gegevens op over de gang van zaken in deze plaatsen. Geljon besteedt speciale aandacht aan de koersontwikkeling aan de beurs, mede aan de hand van een speciaal geconstrueerde index van de koersen van Nederlandse aandelen. Hij beschrijft uitvoering de achtereenvolgende beurscrises, zoals die van 1873, 1903 en 1907, tezamen met enkele spectaculaire fraudegevallen. Na het overzicht van de effectenhandel volgt een beschrijving van het internationale en nationale emissiebedrijf en de plaats van de banken daarin. Industriële emissies kwamen al eerder voor dan algemeen wordt aangenomen. Geljon besteedt in zijn studie ook aandacht aan andere activiteiten op effectengebied, zoals voorlichting en advies aan beleggers, beschermingscomités, beleggingsfondsen en administratiekantoren.
Vrije Universiteit Amsterdam
Voor meer informatie over activiteiten aan de VU:
dienst Communicatie, afdeling wetenschapsvoorlichting:
T 020 59 85666
E communicatie@dienst.vu.nl
Voor meer informatie overVumc:
T 020 44 43444
E communicatie@vumc.nl