Stadsdeel De Baarsjes Amsterdam
Ondernemend Chassé uitgelicht
evaluatierapportage Ondernemend Chassé
J. Storteboom, 14 april 2005
Inhoudsopgave
1. Inleiding en verantwoording.......................................................................................3
2. Het project..................................................................................................................3
3. De evaluatiebijeenkomst............................................................................................4
4. Uitgevoerde activiteiten en behaalde resultaten........................................................6
5. Conclusie en aanbevelingen......................................................................................9
Bijlage: Evaluatiebijeenkomst geschreven input........................................................11
---
---
1. Inleiding en verantwoording
Deze rapportage beschrijft de uitkomsten van het evaluatietraject voor het project
Ondernemend Chassé. De rapportage is opgesteld op verzoek van het stadsdeel De
Baarsjes en Stadia bv, die in opdracht van het stadsdeel het gebiedsmanagement over de
Chassébuurt voert. Doel van deze evaluatie is inzicht te krijgen in de effectiviteit van de
ingezette instrumenten (wat werkt wel, wat werkt niet) en op basis daarvan aanbevelingen
voor de toekomst te maken.
De inhoud van deze evaluatie is gebaseerd op beschikbare rapportages en verslagen
betreffende het project, een tweetal interviews met de gebiedsmanager de heer P.A.
Dortwegt en mevrouw Ç. Özdemir, projectleider Economische Zaken bij het stadsdeel De
Baarsjes en een evaluatiebijeenkomst met ondernemers, woningcorporatie en het
stadsdeel.
De evaluatie is opgesteld door Jaap Storteboom, adviseur en voormalig projectleider van de
Chassébuurt, en daardoor bekend met de vernieuwingsaanpak van de Chassébuurt. Er was
sprake van een in tijd en budget beperkt evaluatietraject waaraan een aantal
betrokkenen(zie bijlage) deel heeft genomen. Het verdient daarom overweging om, wellicht
in een later stadium, alsnog in een breder verband bewoners en ondernemers te vragen naar
hun bevindingen en opvattingen als het gaat om economie in de Chassébuurt.
In de workshop en daarmee ook in sommige onderdelen van deze rapportage is geen
beperking aangebracht van het project Ondernemend Chassé ten opzichte van andere
economische projecten in de Chassébuurt. Reden hiervoor is dat er op onderdelen sprake is
van overlap tussen de projecten en dat met name voor de ondernemers, en soms ook voor
de auteur, het onderscheid tussen de projecten niet altijd even helder is.
2. het project
Het project Ondernemend Chassé, van start gegaan in de zomer van 2002, is een van de
activiteiten die het stadsdeel onderneemt in het kader van de economische vernieuwing van
de Chassébuurt. Andere economische activiteiten zijn cultureel ondernemerschap, de
ontwikkeling van de Westermoskee inclusief bedrijfs- en kantoorruimtes en de
bedrijfsregeling. De economische vernieuwing maakt onderdeel uit van de integrale
vernieuwing van de Chassébuurt (fysiek (wonen, openbare ruimte), economie, sociaal en
beheer)
De doelen van het project zijn als volgt geformuleerd:
1. De Chassébuurt moet weer een levendige, vitale buurt worden.
2. MKB in de buurt moet versterkt worden door maatregelen die erop gericht zijn de
fysieke bedrijfsomgeving te verbeteren en ondernemers te ondersteunen.
3. Werkgelegenheid voor de buurt moet door de versterking van het MKB op hetzelfde
niveau blijven
Deze doelstellingen zijn vertaald in activiteiten en door de gebiedsmanager te behalen
resultaten:
1. het opstellen en realiseren van een brancheplan, terugdringen van leegstand en
ongewenste vormen van bedrijvigheid;
2. stimuleren van netwerken en ondersteuning van ondernemers;
3. stimuleren startend ondernemerschap dmv voorlichting en begeleiding;
4. bevordering etnisch ondernemerschap;
5. versterken MKB dmv. Themabijeenkomsten en training;
6. bevorderen kleinschalige bedrijfsruimte;
---
---
7. verbeteren van de fysieke bedrijfsomgeving.
Het vervolg van deze rapportage is als volgt opgebouwd:
· een weergave van de evaluatiebijeenkomst met ondernemers, corporatie en stadsdeel; in
dit onderdeel wordt vooral gekeken naar de vraag of de doelstelling die geformuleerd zijn
gehaald zijn
· een beschrijving van de behaalde resultaten gerelateerd aan de uitgevoerde activiteiten
· een aantal meer algemene conclusies die getrokken kunnen worden op basis van het
voorgaande en aanbevelingen voor een mogelijk vervolg van het project.
3. De evaluatiebijeenkomst
De evaluatiebijeenkomst had als doel met betrokkenen (ondernemers, corporatie, stadsdeel,
gebiedsmanagement) vanuit verschillende invalshoeken te kijken naar de economische
veranderingen in de Chassébuurt in de afgelopen drie jaar. De opzet van de bijeenkomst
was gericht op het tot stand brengen va neen uitwisseling over de voortgang van de
economische vernieuwing en een beeld te krijgen van de opvattingen van de betrokkenen
over het vervolgtraject. De onderstaande weergave van hetgeen besproken is een
samenvatting op hoofdlijnen en betekent niet dat over deze punten overeenstemming bij alle
betrokkenen is. Wel kan het dienen als een richtsnoer/agenda voor een vervolgtraject (in de
bijlage is opgenomen een overzicht van alle geschreven aandachtspunten over heden en
toekomst (positief/negatief) en de deelnemerslijst).
Doelstelling 1: toename levendigheid en leefbaarheid
Er is bij de aanwezigen tevredenheid over met name de toename van cultureel
ondernemerschap in de wijk (o.a. tijdelijke invulling Edelsmedenschool, ontwikkeling De
Witte Ruyter). Positief was men over het brancheplan en het terugdringen van leegstand en
ongewenste bedrijvigheid. Ook waren ondernemers positief over het schoonhouden van de
straat en het groen.
Aandachtspunten:
Diversiteit in cultureel ondernemerschap:
door sommigen wordt de vraag gesteld of het niet `teveel van het zelfde' wordt; hiermee
wordt vooral gedoeld op het aantal kunstenaars. Er wordt gepleit voor het aantrekken van
meer ambachtelijke en creatieve ondernemers die een positiever effect op de
leefbaarheid/levendigheid zouden hebben. Daarbij is behoefte aan nadere
uitleg/aanscherping van het begrip `cultureel ondernemerschap' in het brancheplan. Er is
gesproken over het verschil tussen cultureel ondernemers a la Witte Ruyter en andere
cultureel ondernemers.
Aandacht voor kwaliteit
Met name kwaliteit vonden de deelnemers een aandachtspunt. Nu was de indruk dat er nog
maar weinig goede zaken zijn en dat goede bedrijven niet lang blijven. Verder is niet altijd
duidelijk wat zich achter (kunstzinnige) etalages afspeelt. Dit laatste kan overigens
ondervangen worden door de suggestie dat elke ondernemer op zijn ruit informatie geeft wie
hij/zij is en wat de onderneming doet.
Meer horeca in de wijk
Er wordt gepleit voor het toelaten van meer `gewenste' horeca in de buurt (o.a. eetcafé). De
indruk is dat de angst voor overlast en onbeheersbare situaties nu teveel het beleid van het
stadsdeel bepaalt en dat daardoor economische kansen in de buurt blijven liggen.
---
---
Doelstelling 2: versterken MKB
De deelnemers aan de evaluatiebijeenkomst zijn positief over de bedrijfsondersteuning die
heeft plaatsgevonden. Zowel als het gaat om de feitelijke ondersteuning en de persoonlijke
aandacht die daarbij kwam als de bedrijfsregeling zelf.
Voortzetten bedrijfsregeling
De bedrijfsregeling wordt als een positieve stimulans gezien en moet worden doorgezet. Er
moet voldoende tijd zitten tussen het bekendmaken van de regeling en de
indieningtermijnen; dit om als ondernemer goede plannen te kunnen maken. Uit andere
projecten blijkt dat begeleiding bij de implementatie van projecten die subsidie krijgen
cruciaal is voor het succes van de regeling; ook in de Chassébuurt moeten ondernemers die
meedoen aan de regeling bij de uitvoering begeleid worden.
Begeleiding van ondernemers
Een aanpak op maat (aandacht voor jongeren en allochtone ondernemers) en een goede,
ook culturele, aansluiting tussen adviseur en ondernemer blijft belangrijk.
Ondernemersvriendelijk beleid
Aandacht wordt gevraagd voor de ondernemersvriendelijkheid van beleid. Zo worden
vraagtekens gezet bij de hoogte van de afvalstoffenheffing in verhouding tot het
geproduceerde afval en de is er twijfel of het belang van de ondernemers wel genoeg voorop
staat in de vernieuwing van de Chassébuurt: levendigheid en leefbaarheid is niet hetzelfde
als het belangen behartigen van ondernemers en sommigen zien een onduidelijk verband
tussen herinrichting en sloop/nieuwbouw en het ondernemersbelang.
Afstemming andere projecten
Er wordt gepleit voor meer afstemming tussen het project `ondernemend Chassé' en de
Witte Ruyter. Ook wordt aandacht gevraagd voor invulling van de bedrijfs- en kantoorruimtes
in en rond de Westermoskee.
Promotie en communicatie
Met name de aanwezige ondernemers zijn van mening dat er meer aandacht aan promotie
van de Chassébuuurt en de economische ontwikkelingen moet worden besteed. In hun
beleving zijn er de laatste periode zoveel positieve ontwikkelingen gaande dat de rest van
Amsterdam op de hoogte mag worden gesteld. Extra promotie kan op zich een positieve
impuls voor de lokale ondernemers betekenen plus is er meer kans op het aantrekken van
kwalitatief goede bedrijven. Overigens zou de portefeuillehouder EZ als het om promotie en
communicatie gaat in deze meer zichtbaar moeten zijn.
Doelstelling 3: werkgelegenheid voor de buurt op peil houden
Dit thema is tijdens de evaluatiebijeenkomst niet aan de orde gekomen. Wel is aandacht
gevraagd voor het leggen van een relatie tussen jongeren en de ondernemers in de buurt.
Bijvoorbeeld door het organiseren van stageplekken.
---
,
4. uitgevoerde activiteiten en behaalde resultaten
De doelstellingen voor het project Ondernemend Chassé zijn vertaald in een zevental
activiteiten. Per activiteit wordt ingegaan op de behaalde resultaten, de uitkomsten uit de
evaluatieworkshop die direct betrekking hebben op de activiteit zijn nog eens kort genoemd
en wordt een aantal opmerkingen/ aanbevelingen geformuleerd. De feitelijke resultaten zijn
samengevat afkomstig uit de door Stadia opgesteld evaluatierapportage en zijn cursief
gedrukt.
Activiteit: Het opstellen en realiseren van een brancheplan, terugdringen van
leegstand (40%) en ongewenste bedrijvigheid (40%)
Er is een brancheplan opgesteld en bestuurlijk vastgesteld. Omdat er sprake is van een lage
mutatiegraad en weinig leegstand is er voor gekozen geen actieplannen te maken om de
gewenste branchering daadwerkelijk te realiseren. Wel wordt het brancheplan gebruikt bij de
invulling van nieuwe locaties. Ongewenste horeca wordt aangepakt door het stadsdeel zelf.
Overige ongewenste bedrijvigheid wordt gesignaleerd en in voorkomende gevallen
`aangepakt' via de eigenaar van het pand. De mogelijkheden hiertoe zijn echter beperkt
vanwege het ontbreken van een budget voor actieve verplaatsing of beëindiging.
In de evaluatiebijeenkomst is positief over het brancheplan gesproken. Wel is aanscherping
van het begrip cultureel ondernemerschap gewenst. Daarnaast wordt bij de implementatie
meer aandacht gevraagd voor ambachtelijke en creatieve ondernemers en is er behoefte
aan kwalitatief goede horeca.
Overige opmerkingen
· Er is geen heldere definitie van ongewenste bedrijvigheid opgenomen in het
brancheplan
· Aandachtspunt hierbij is dat het aantrekken van cultureel ondernemers geen taak is
van de gebiedsmanager en dat `cultuur' een andere opdrachtgever heeft binnen het
stadsdeel dan economie
Activiteit: het stimuleren van netwerken en ondersteunen van ondernemers
Er zijn bedrijfscontacten geweest met 100 bedrijven, 35 bedrijven zijn meermalen bezocht
en worden begeleid. Er zijn 60 contacten geweest in het kader van de bedrijfsregeling , 42
aanvragen zijn ingediend. Een beperkt aantal bedrijven wordt begeleid bij de uitvoering van
hun plan. Zes culturele ondernemers worden begeleid bij het opzetten van een
ondernemersvereniging (zie ook themabijeenkomsten en trainingen).
In de evaluatiebijeenkomst wordt de bedrijfsregeling als een positieve stimulans gezien die
moet worden doorgezet. Wel moet er voldoende tijd zitten tussen het bekendmaken van de
regeling en de indieningtermijnen. Daarnaast is behoefte aan begeleiding van ondernemers
die meedoen aan de regeling bij de uitvoering van hun project. Aandacht blijft nodig voor
goede, ook culturele, aansluiting tussen adviseur en ondernemer.
Overige opmerkingen:
· Er zijn voor dit onderdeel geen meetbare resultaten afgesproken. Desalniettemin is
het aantal bereikte ondernemers aanzienlijk te noemen gezien de omvang van het
gebied en de korte doorlooptijd.
---
,
· De bedrijfsregeling is opgezet vanuit het stadsdeel buiten de gebiedsmanager om.
Vanuit scheiding van functies (ondersteuner versus toetser en beoordelaar) is dit
begrijpelijk. Voor een eventueel vervolg is het wel aan te bevelen dat de verschillende
betrokkenen en rollen rond de regeling expliciet mee worden genomen in het
communicatietraject.
Activiteit: stimuleren startend ondernemerschap dmv voorlichting en begeleiding
Alle nieuwe bedrijven in de Chassébuurt zijn benaderd tussen juli 2003 en januari 2004 voor
inventarisatie van hun vragen, doorverwijzing, adviesaanbod en werving startersdag. 80
bedrijven hebben deelgenomen aan een startersdag, 8 zijn doorverwezen naar het
starterscentrum West en 10 startende bedrijven zijn of worden begeleid bij hun start.
In de evaluatiebijeenkomst is niet specifiek ingegaan op de activiteit startersvoorlichting en
begeleiding anders dan in de bespreking van de begeleiding en ondersteuning van
ondernemers (zie hiervoor). De opmerkingen die tijdens de evaluatiebijeenkomst zijn
gemaakt over begeleiding van ondernemers kunnen ook op de startersbegeleiding van
toepassing worden verklaard.
Overige opmerkingen:
· De beoogde resultaten op dit onderdeel zijn deels wel deels niet gehaald. Het
beoogde aantal deelnemers aan de startersdag was gesteld op 80 en kwam ook uit
op 80. Omdat deze bijeenkomst in een openbare gelegenheid plaatsvond is echter
niet duidelijk of dit allemaal echte starters waren.
· De doorverwijzing naar startercentrum West (beoogd resultaat 28 per jaar, in totaal
63) is niet gehaald (in totaal 8 doorverwijzingen). Daar staat in positieve zin
tegenover dat daadwerkelijk 10 startende bedrijven in hun startfase begeleid zijn.
· Vraag is daarbij of doorverwijzing naar startercentrum West resultaat heeft
opgeleverd in de zin van concreet startende bedrijven. Immers doorverwijzing op zich
levert geen bijdrage aan de economische doelstellingen in de Chassébuurt. Dan is
directe begeleiding effectiever.
· Uit de rapportage blijkt dat de feitelijke starterbenadering heeft plaatsgevonden in
2003 tot begin 2004. Na die periode zijn nieuwe inschrijvingen van ondernemers
meegenomen bij de overige activiteiten en worden ze vanwege, te weinig resultaat in
verhouding tot de inspanning, niet meer separaat benaderd.
Activiteit: bevordering etnisch ondernemerschap
16 ondernemers uit de doelgroep zijn benaderd in het kader van de bedrijfsregeling, bij 7
ondernemers heeft dit geleid tot het opstellen van een plan en indienen van een aanvraag. 5
etnische ondernemers zijn of worden begeleid in hun ondernemerschap
Voor de uitvoering van dit thema werd besloten om met Stichting Annifer samen te werken,
een organisatie die aangesloten is bij MKB Nederland en etnisch ondernemerschap onder
met name Turken promoot. Helaas is Annifer voortijdig met het project gestopt vanwege
gebrek aan personele capaciteit in hun eigen organisatie. Hoewel uit de rapportage blijkt dat
de afgesproken meetbare resultaten op dit onderdeel gehaald zijn (5 startende ondernemers
waarvan 2 vrouw) leeft er met name bij het stadsdeel twijfel of dit onderdeel wel goed uit de
verf is gekomen de afgelopen periode. In de evaluatiebijeenkomst werd met betrekking tot dit
onderwerp aandacht gevraagd voor de culturele match tussen adviseur en ondernemer.
---
---
Overige opmerkingen:
· In en rond de Westermoskee zijn nieuwe economische activiteiten gepland; dit biedt
een kans voor etnisch ondernemerschap. In de fase waarin de Westermoskee tot nu
toe verkeerde (plannen maken en bouwaanvragen indienen) was het nog niet
mogelijk om samen te werken. Er is reeds het idee om een Stichting
Bedrijfsontwikkeling De Baarsjes op te zetten waarbij het stadsdeel, Het Oosten en
Stichting Manderen (Aya Sofya) is aangesloten. Deze stichting zal zich toeleggen op
het scheppen van werkgelegenheid, met name door startende ondernemers te
faciliteren.
· Relatief veel etnische ondernemers, met name uit de eerste generaties, zijn actief/of
willen actief worden in de branches horeca en detailhandel. Juist deze twee branches
worden in de Chassébuurt niet gestimuleerd en/of worden als ongewenst beschouwd.
De focus ligt in de praktijk vanwege de gekozen positioneringstrategie binnen de
Chassébuurt op de culturele ondernemers.
· Het ontbreken van Turks/Arabisch sprekende adviseurs, sinds het vertrek van
Annifer, kan een belemmering zijn bij het benaderen van de doelgroep.
· In de rapportages wordt de etniciteit van deelnemers aan
trainingen/themabijeenkomsten niet bijgehouden. De gewenste participatiegraad aan
deze onderdelen uit etnische groepen is derhalve niet te evalueren.
Activiteit: versterken MKB dmv. Themabijeenkomsten en training
In totaal zijn 8 bijeenkomsten (trainingen, thema- en netwerkbijeenkomsten) georganiseerd.
Thema's waren onder andere planfinanciering, klanten vinden/klanten binden, marketing en
netwerkvaardigheden. Het aantal deelnemers bedroeg 168, dat is gemiddeld 21 per
bijeenkomst
Het beoogde aantal deelnemers voor deze activiteit bedroeg 50. Meer dan drie keer zoveel
is gehaald. Dit is een indicatie voor het succes van deze aanpak en de grote betrokkenheid
van ondernemers bij wat er in de Chassébuurt gebeurd op economisch gebied. Ook uit de
evaluatiebijeenkomst kwamen veel positieve reacties op dit onderdeel van Ondernemend
Chassé. Zo werd geconstateerd dat de ondernemers steeds `nieuwsgieriger' werden.
Overige opmerking:
· Een aantal themabijeenkomsten/trainingen was speciaal op cultureel ondernemers
gericht. Gezien het succes van deze doelgroepbenadering verdient dit navolging voor
andere doelgroepen zoals bijvoorbeeld de etnische ondernemer uit het de vorige
activiteit.
Activiteit: bevorderen kleinschalige bedrijfsruimte
Er is een vastgoedbestand opgezet en er worden leegstandsoverzichten gemaakt met
beschikbare panden. Er is afgestemd met Ymere en er heeft vraagbemiddeling
plaatsgevonden voor 37 vragers naar bedrijfsruimte in de Baarsjes en 24 vragers uit de
Chassébuurt. 3 bedrijven zijn actief bemiddeld naar een kantoorpand. Daarnaast is
geadviseerd bij de ontwikkeling van kleinschalige bedrijfsruimte in o.a. de
Edelsmedenschool, De Witte Kop en andere locaties in de buurt
Op het gebied van stimuleren van kleinschalige bedrijfsruimte in de Chassébuurt gebeurt er
veel. In de evaluatiebijeenkomst werd met name positief gereageerd op de ontwikkelingen in
de Edelsmedenschool en de Witte Kop. Het lage tempo van de realisatie van plannen, o.a.
als het gaat om de bouw van de Westermoskee bleek wel een meermalen genoemd
onderwerp (wel veel plannen, nog weinig zichtbare veranderingen).
Overige opmerkingen:
· De beoogde, niet kwantitatief gedefinieerde, resultaten zijn gehaald.
---
,
· Rond de Westermoskee komt eveneens kleinschalige bedrijfsruimte. Afstemming met
andere locaties in de omgeving is wenselijk.
Activiteit: verbeteren van de fysieke bedrijfsomgeving
In totaal worden 6 plinten herontwikkeld (Witte de Withstraat en Baarsjesweg) tot
bedrijfs/galerie/studioruimte en 3 woonwerkeenheden gerealiseerd in een voormalige
garage. Daarnaast zijn er plannen in ontwikkeling voor diverse panden samen met de
betreffende particuliere eigenaren. Daarnaast is geadviseerd over de economische effecten
van de vernieuwingsplannen.
De plintontwikkeling is de verantwoordelijkheid van Ymere. In de evaluatiebijeenkomst werd
positief gesproken over de samenwerking tussen stadsdeel, gebiedsmanagement en Ymere.
Overige opmerkingen:
· De beoogde investeringen door Ymere in de herontwikkeling van plinten wordt
gerealiseerd (beoogd resultaat was 3 plinten herontwikkelen en 3
woonwerkeenheden).
· Extra investeringen door particuliere eigenaren zijn nog niet gerealiseerd maar zitten
in de ontwikkeling.
5. Conclusie en aanbevelingen
Mijn algemene indruk is dat in de Chassébuurt een effectief economisch
stimuleringsprogramma voor het midden en klein bedrijf wordt gevolgd. Er zijn zichtbare
resultaten als het gaat om bereiken en aantrekken van ondernemers en het realiseren van
nieuwe m2 kleinschalige bedrijfsruimte. De strategie om te kiezen voor cultureel
ondernemerschap lijkt succesvol. Zeker gezien de korte periode dat het programma loopt en
dat de ervaring leert dat stimulering van ondernemerschap een zaak van lange adem is. De
indruk bestaat daarbij dat het stadsdeel zich de successen nog niet geheel heeft
toegeëigend en wellicht daarom nog enigszins (te) terughoudend is bij het naar buiten
brengen van de resultaten/positieve ontwikkelingen.
Kanttekening die gemaakt kan worden bij de focus op cultureel ondernemerschap is het
risico op `een eenzijdige ontwikkeling ' en minder aandacht voor meer traditionele
bedrijvigheid in de buurt. En daardoor minder aandacht voor het stimuleren van de gewenste
etnische bedrijvigheid. Met het oog op dit laatste is ook de restrictieve benadering van
horeca en detailhandel een belemmerende factor; immers juist in deze twee branches is de
startersgeneigdheid bij etnische minderheidsgroepen het grootst. Wil je in de Chassébuurt
op termijn de gewenste levendige vitale buurt realiseren dan is meer `goede' horeca en mijn
inziens ook kleinschalige detailhandel gewenst. Ook de suggestie om meer in te zetten op
ambachtelijke creatieve bedrijvigheid kan aan deze doelstelling een bijdrage leveren.
Daarnaast kunnen recente publicaties van ondermeer O&S over het belang van de creatieve
kenniseconomie in de stad input geven voor de economische strategie in de Chassébuurt.
Missing link in de aanpak is doelstelling 3, de werkgelegenheid. In het economisch
programma wordt geen directe aandacht besteed aan de werkgelegenheid of aan de
effecten van de maatregelen op de werkgelegenheid. Ook organisatorisch gezien valt dit
onderwerp tussen wal en schip. Daarbij is de doelstelling gespeend van ambitie (geen groei
van de werkgelegenheid) en lijkt het erop dat in de aanpak van de Chassébuurt er toch
primair van wordt uit gegaan dat de Chassébuurt als een woonbuurt wordt gezien en niet als
een gemengde woon/werkbuurt. De vraag daarbij is dan of bij belangrijke
---
,
beleidsbeslissingen het belang van de ondernemer wel voldoende wordt meegewogen of dat
het belang van de bewoner en het creëren van `woongenot' voorop staat.
Door een ondernemer is in de evaluatiebijeenkomst de waardevolle suggestie gedaan om
het economisch stimuleringsprogramma te koppelen aan doelstellingen en activiteiten op het
gebied van jongeren en werkgelegenheid. Dit kan bijvoorbeeld door het aanbieden van
stageplaatsen aan jongeren uit de buurt of het opzetten van een door jongeren geleid
`proefbedrijf' in de buurt.
Op basis van het voorgaande kom ik tot een vijftal aanbevelingen:
1) Ga door met het project ondernemend Chassé en betrek bij het vormgeven van het
vervolg de input, zoals ondermeer genoteerd in deze rapportage, van ondernemers
uit de buurt. Het bespreken van deze evaluatie inclusief de aanbevelingen met
ondernemers en bewoners kan daartoe een eerste stap zijn.
2) Inventariseer samen met ondernemers welke actuele knelpunten in beleid en
regelgeving er nu nog zijn die het ondernemerschap in de buurt belemmeren in plaats
van stimuleren (vb is onder andere de genoemde afvalstoffenheffing). Besteed
daarbij ook aandacht aan de mogelijk negatieve effecten van fysieke vernieuwing op
het ondernemerschap in de buurt.
3) Leg, ook vanuit de gedachte dat economische zelfstandigheid een belangrijke
voorwaarde voor integratie is, meer de nadruk bij het stimuleren van etnisch
ondernemerschap in de buurt. Dit betekent ook meer aandacht voor bestaande,
`marginale', bedrijvigheid ook al past deze misschien niet zo goed in de
brancheringen / of wordt deze vanuit andere overwegingen als `ongewenst'
beschouwd.
4) Geef een meer expliciete invulling aan de werkgelegenheidsdoelstelling in de
Chassébuurt en combineer deze met acties gericht op het betrekken van jongeren bij
de bedrijvigheid in de buurt. Het gaat daarbij niet om het bedenken van nieuwe
arbeidsmarktactiviteiten op Chassébuurtniveau, maar om de vraag hoe het
opgebouwde bedrijvennetwerk en de organisatie kunnen worden ingezet voor
bestaande (stedelijke) initiatieven op dit gebied.
5) Organiseer de economische pijler van de Chassébuurt op eenduidige wijze. Schaf de
verwarrende term `gebiedsmanager' af en voeg de projecten De Witte Ruyter en
Ondernemend Chassé samen. Zorg ook voor een goede afstemming met de
economische ontwikkelingen rond de Westermoskee.
10
,
Bijlage Evaluatiebijeenkomst geschreven input
Op 22 februari 2005 hebben diverse betrokkenen bij het project Ondernemend Chassé samen een
aantal aspecten van het project geëvalueerd. Aanwezig waren:
· Gisela Adriaansz, Personal Touch Organisatie en entertainment
· Aydin Daldal, Initiatiefnemer Art Centre
· Marie-Louise Boel, MLB expositieruimte + Vereniging de Witte Ruyter i.o.
· Marga van den Bos, Hoofdzaak Hoeden
· Saskia Griek, Bestuurslid St. Art Centre, initiatiefnemer Ver. de Witte Ruyter i.o.
· Clemens Hollak, projectleider Chassébuurt Stadsdeel de Baarsjes
· Joost Jansen, hoofd staf/EZ Stadsdeel
· Peter Dortwegt, Gebiedsmanager Chassébuurt
· Joeri Kempen, projectleider de Witte Ruyter Stadsdeel de Baarsjes
· Ben Kremer, gebiedsmanager Chassébuurt
· Gilbert ten Brink, Ymere woningcorporatie Rayon West
· Çilay Özdemir, projectleider Ondernemend Chassé Stadsdeel.
De geschreven opvattingen en suggesties van betrokkenen rond de vragen `wat ging goed/niet goed
op economisch gebied' en `wat moet je wel/juist niet doen in de toekomst' staan hieronder.
Tot nu toe: Wat ging goed
cultuur
· Initiatief culturele ondernemersvereniging
· Samenwerking tussen cultureel ondernemers (dWR i.o.)
· Er zijn ateliers bijgekomen
· Art Centre is aanwinst (2x)
· Verbouwing witte kop is gestart
· Tijdelijke invulling Edelsmedenschool werkt goed
· Omzetting overlastgevende horeca in galerie/atelier
· De witte kop wordt herontwikkeld
· Zoete Broodjes
· Meer galeries + betere etalages
· Culturele activiteiten
· Meer ateliers gekomen, er gebeurd meer achter etalages
· Cultureel ondernemerschap is ook dynamiek
· Veel openingen van kunstexposities
samenhang met andere onderdelen vernieuwing
· Wijk is schoon en meer groen
· Straat wordt schoner
· Prima behandeling aan extra vuilophaalverzoeken/containertroep
· Wegenbouw
· Steeds meer samenwerking met Ymere
· Stadsdeel is meer betrokken
· Ambities en voornemens van het stadsdeel in het algemeen
· Leefbaarheid (etalages)
· Doorbraak eenzijdigheid waarde vastgoed
· meer autochtonen in de wijk
Economie divers
· meer zicht op aantal en behoefte van de ondernemers in de buurt
· er ligt een brancheplan
· begin is er met realisatie brancheplan
· meer overleg tussen bepaalde locaties onderling
---
---
· meer en divers MKB aanbod (o.a. broedplaatsen
· jonge ondernemers
· nieuw ingevulde kantoren op de baarsjesweg 154-1
· steeds meer ondernemingen in hoekpandjes (sug.: open doorkijk + info ondernemer op ruit)
· meer activiteit in de plint
· (grote) ontwikkelingen nu zichtbaar
· persoonlijke benadering werkt goed (bedrijfsregeling, bezoeken)
· bedrijfsregeling en gebiedsmanagement werkt goed
· jonge ondernemers zijn geholpen met de bedrijfsregeling
· goede opkomst: betrokkenheid bij netwerkbijeenkomsten
· ondernemers worden steeds nieuwsgieriger
· veel ondernemersbijeenkomsten in Art Centre
Communicatie/promotie
· er wordt gepraat over ondernemend Chassébuurt
· positieve pers Chassébuurt
Tot nu toe: wat kon beter?
cultuur
· de buurt is te eenzijdig
· Mono cultuur kunstenaars, te weinig ambacht en creatieven
· Eenzijdigheid invulling cultuur ondernemerschap
· te veel onderscheid O.C eb de W.R
· onduidelijkheid over kunst/cultuur branche plan van de Witte Ruyter
· Witte Ruyter te weinig ambacht + vormgeving
· Kannibalisme De Witte Ruyter op ontwikkeling bedrijfsruimte FvA 4 -12
samenhang met andere onderdelen vernieuwing
· Levendigheid en leefbaarheid is niet hetzelfde als het belangen behartigen van ondernemers
· onduidelijk verband tussen herinrichting en sloop/nieuwbouw en ondernemersbelang
· Onvoldoende gesynchroniseerde maatregelen
· Diverse opmerkingen
· meerdere buurthuizen met kwalitatieve activiteiten
· meer samenwerking met ondernemers
· buurtgerichte activiteiten
· bedrijfsafvalheffing is te hoog (800 voor klein kantoor met weinig afval)
kwaliteit
· `goede plekken blijven (bleven) niet lang (Serieuze zaken, casting ) -
· Weinig goede zaken
· Niet altijd goed duidelijk wat er achter de etalages gebeurd
· Etalageproject afspraken en controle van uitzicht etalages
tempo
· Weinig zichtbare veranderingen
· Veel plannen, weinig zichtbaar
· Gaat traag alles is van elkaar afhankelijk
· Bouwen aan vertrouwen is ongelijk aan korte termijn resultaat
· (laag?) tempo bouw Rivaterrein
· tempo van de acties kan sneller - o.a wet en regelgeving.
horeca
· Onvoldoende ruimte in horecavestigingsbeleid / mogelijkheden
· Onduidelijk horecabeleid eerst niet dan weer wel - angst voor teveel bepaald beleid
· te weinig horeca, graag nog een eetcafé (bijv. hoek adm. De Ruyter, Witte de Withstraat)
· bedrijfsregeling
12
---
· Moeilijk vat te krijgen op gezichtsbepalende panden
· Bedrijfsregeling onduidelijk wordt deze doorgezet?
· Bedrijfsregeling te plots neergedaald, te korte tijd voor goede planvorming
communicatie/promotie
· Wethouder moet meer EZ gezicht tonen
· PR communicatie Chassé project positieve ontwikkeling stadsbreed
· Er wordt niet voldoende gecommuniceerd
· Communicatieve afstemming vernieuwingen met bewoners
· Niet bekend bij Amsterdammer
· Ondernemers kennen gebiedsmanager niet goed
Toekomst: Wat niet doen ?
· Te veel aan "abstracte" "kunst"vulling
· Horecabeleid en vestigingsbeleid ongewijzigd laten
· Stop zetten bedrijfsregeling
· Restrictief horecabeleid
· Onzichtbaar werken
· Meer regels
· Chassécafe in de huidige vorm voortzetten
· Witte Ruyter en O.C. apart
· Overzichten maken
· Term `gebiedsmanager' gebruiken
· Eenzijdige organisatie; meer diversiteit van bevolkingsgroepen: ondernemers, scholing,
begeleiding, info
· Voorkeursbehandeling, meer gelijke behandeling m.b.t. Vergunningen etc.
· Bang zijn voor teveel horeca
Toekomst: wat wel doen ?
· Term cultureel ondernemen specificeren / duidelijkheid over begrip creëren
· Doorgaan met ondernemend Chassé in 2006
· doorgaan met ateliers voor kunstenaars als publiekstrekker
· blijven ontdekken en waarderen van ondernemende parels in de buurt
· minimaal één eetcafé er bij
· meer ambachtelijke plus vormgevingsbedrijven aantrekken
· doorgaan met ondernemend Chassé en gebiedsmanagement
· eenduidig beleid en openheid en helderheid m.b.t. kunstenaars en ateliers
· meer begeleiding van ondernemers/organisaties
· meer onderlinge samenwerking
· meer promotie en publiciteit (wie is wie en wat doen ze)
· een contactpersoon voor ondernemers
· inzicht in leegstand krijgen
· bemiddeling tussen vraag en aanbod bedrijfsruimte
· diversiteit (zie brancheplan)
· investeren in het verbeteren van economische klimaat
· PR breed
· Meer horeca
· Begeleiding van startende ondernemers
· Commitment realiseren bij vastgoedeigenaren voor actieve branchering
· Gemeenschappelijke aanpak Ondernemend Chassé plus De Witte Ruyter
· Goede horeca noodzakelijk
· Ambachtelijk ondernemerschap gewenst door bewoners
· Discussie voeren over relatie woonbuurt/economische ontwikkeling ondernemerschap.
13
---
Bestandsnaam: evaluatie ondernemend chasse april 2005.doc
Map: C:\Documents and Settings\korver\Local Settings\Temporary
Internet Files\OLK138C
Sjabloon: H:\SJABLONEN\Normal.dot
Titel: Evaluatierapport Ondernemend Chasse
Onderwerp:
Auteur: Storteboom
Trefwoorden:
Opmerkingen:
Aanmaakdatum: 1-6-2005 15:14:00
Wijzigingsnummer: 2
Laatst opgeslagen op: 1-6-2005 15:14:00
Laatst opgeslagen door: Ozdemir
Totale bewerkingstijd: 1 minuut
Laatst afgedrukt op: 2-6-2005 12:24:00
Vanaf laatste volledige afdruk
Aantal pagina's: 13
Aantal woorden: 4.860 (ong.)
Aantal tekens: 26.735 (ong.)