Novib

Novib/Oxfam: WTO onderhandelingen bedreigen arme boeren

Rijke landen dwingen arme landen hun markten te openen om er vervolgens hun landbouwoverschotten te dumpen, waardoor arme boeren niet meer in hun levensonderhoud kunnen voorzien. Dit stelt Oxfam, waarvan Novib het Nederlandse lid is, in een vandaag gepubliceerd nieuw onderzoeksrapport.

Rijke landen hebben jarenlang het IMF, de Wereldbank en bilaterale handelsovereenkomsten gebruikt om de markten van arme landen te openen. Nu is de Wereldhandelsorganisatie (WTO) het nieuwe instrument waarmee arme landen gedwongen worden hun importtarieven te verlagen. Deze gedwongen liberalisering kan hun kwetsbaarheid vergroten, landbouwgemeenschappen vernietigen, de voedselzekerheid bedreigen en miljoenen mensen dieper in de armoede duwen, volgens het Oxfam rapport âKicking Down the Doorâ

In de WTO-onderhandelingen was aan arme landen beloofd dat zij de importtarieven op belangrijke voedselgewassen niet zouden hoeven verlagen, maar rijke landen proberen nu terug te komen op deze belofte. De Verenigde Staten bijvoorbeeld hebben verklaard dat zij slechts "een zeer beperkt aantal" uitzonderingen zullen toestaan. Zo dreigt de WTO haar belofte van een ontwikkelingsronde niet waar te maken.

De wereldhandel in rijst toont de grote gevaren voor arme boeren.

Elk jaar ondersteunen de Verenigde Staten hun rijstsector met 1,3 miljard dollar aan subsidies, terwijl de productie van het gewas 1,8 miljard dollar per jaar kost om te verbouwen. Zo betalen ze 72% van de productiekosten. Deze subsidies maken het mogelijk dat 4,7 miljoen ton rijst op de wereldmarkt gedumpt wordt voor 34% onder de productiekosten. Arme boeren in landen als Haïti, Ghana en Honduras worden daardoor geschaad.

Ontwikkelingslanden moeten maatregelen mogen nemen waardoor zij hun kwetsbare landbouwsectoren kunnen ontwikkelen en de voedselzekerheid en het levensonderhoud van boeren kunnen beschermen, stelt het Oxfam-rapport.

"Dit is alweer een voorbeeld van oneerlijke handelsregels. Rijke landen eisen van arme landen dat ze hun handelsbarrières neerhalen, terwijl ze zelf doorgaan met het subsidiëren van overproductie en dumping," zegt Adrie Papma, Novib directeur handelscampagne Make Trade Fair.

"Novib roept Minister Brinkhorst van Economische Zaken op om in de Europese Unie te pleiten voor een echte âRound for freeâ, zoals de EU eerder aan het gros van de ontwikkelingslanden heeft aangeboden. Dat wil zeggen: geen verplichting om te liberaliseren, niet in de WTO en ook niet in ander verband."

Als rijke landen hun zin krijgen bij de WTO zijn India, China, Nicaragua en Egypte enkele van de tenminste dertien ontwikkelingslanden die gedwongen kunnen worden hun rijsttarieven te verlagen en daardoor kwetsbaar worden voor goedkope importen. Ondertussen wordt de Amerikaanse rijstindustrie rijker van betere toegang tot de markten van arme landen.

Winsten voor Riceland Foods of Arkansas, USA stegen met 123 miljoen dollar van 2002 tot 2003, met name dankzij een 50% toename van de export. Een belangrijk deel van die export ging naar Haïti, dat in 1995 door het IMF gedwongen werd haar rijsttarieven te verlagen van 35% naar minder dan 3%. Het resultaat hiervan is dat rijstimporten in negen jaar met 150% toenamen en dat vandaag de dag driekwart van de gegeten rijst in Haïti afkomstig is uit de Verenigde Staten. Lokale boeren kunnen niet meer rondkomen en rijstverbouwende gebieden hebben nu de hoogste ondervoedings- en armoedecijfers.

Rijst is niet het enige gewas dat bedreigd wordt door de WTO-voorstellen. Oxfam verwacht dat ontwikkelingslanden ook tariefverlagingen riskeren op importen van pluimvee (achttien landen), melkpoeder (veertien landen), suiker (dertien landen), sojabonen (dertien landen), maïs (zeven landen) en tarwe (zes landen), met mogelijk desastreuze gevolgen voor al deze sectoren.

"Handel kan een belangrijk bijdrage leveren aan armoedebestrijding, maar alleen als arme landen maatregelen mogen nemen die ten goede komen aan hun eigen ontwikkeling. Ze worden nu gedwongen om sneller en meer te liberaliseren dan de ontwikkelde landen ooit gedaan hebben", aldus Adrie Papma.

Het Oxfamrapport doet de volgende aanbevelingen:
* De WTO overeenkomst moet ontwikkelingslanden toestaan om importen te reguleren van producten die het levensonderhoud van hun boeren dreigen te ondermijnen.

* Rijke landen moeten stoppen met het sluiten van bilaterale en regionale handelsovereenkomsten die ontwikkelingslanden dwingen hun markten te openen.

* Het IMF en de Wereldbank moeten stoppen om overheden van arme landen te dwingen om hun importheffingen te verlagen.
* Overheden van ontwikkelingslanden moeten ervoor zorgen dat hun landbouwbeleid ten goede komt aan armoedebestrijding.

Novib is het Nederlandse lid van Oxfam International, een samenwerkingsverband van twaalf onafhankelijke
ontwikkelingsorganisaties. Het gezamenlijk ideaal: een rechtvaardige wereld zonder armoede.

Download rapprt: âKicking Down the Doorâ (500 Kb, 96 pagina's in het Engels)
Bron: Novib, 11 april 2005

Rapport "Kicking down the door" voor Make Trade Fair Zie het origineel
Rapport "Kicking down the door" voor Make Trade Fair Zie het origineel
(Novib)

Meer informatie


* Make Trade Fair

Links bij dit artikel


* www.maketradefair.nl