01-03-2005
Zes topprofessoren worden Akademiehoogleraar
De KNAW heeft dit jaar zes nieuwe 'Akademiehoogleraren' geselecteerd.
Het zijn prof. dr. M.G. Bal (Universiteit van Amsterdam), prof. dr.
A.P. Buunk (Rijksuniversiteit Groningen), prof. dr. ir. H.W.J. Huiskes
(Technische Universiteit Eindhoven), prof. dr. M.B. Katan (Wageningen
Universiteit), prof. dr. H.N.W. Lekkerkerker (Universiteit Utrecht) en
prof. dr. F.C. Palm (Universiteit Maastricht). Zij kunnen zich als
Akademiehoogleraar geheel wijden aan innovatief onderzoek en de
begeleiding van jonge onderzoekers. Akademiehoogleraren worden door de
universiteit vrijgesteld van bestuurlijke verplichtingen. Het
Akademiehoogleraarschap wordt voor een periode van vijf jaar
toegekend. De KNAW stelt hiervoor 1 miljoen euro beschikbaar.
Prof. dr. M.G. (Mieke) Bal, theoretische literatuurwetenschap en
vrouwenstudies, Universiteit van Amsterdam
Uit het juryrapport: 'Mieke Bal (1946) is benoemd tot
Akademiehoogleraar vanwege haar originele bijdragen aan de
narratologie (verteltheorie), en aan de toepassing van de literaire
theorie op de beeldende kunsten. Een belangrijk voorbeeld van Mieke
Bals bijdrage aan het terrein van de narratologie is haar trilogie
over de bijbel vanuit feministisch perspectief. Haar toepassing van de
principes van de literaire theorie op de beeldende kunsten is zeer
vernieuwend, robuust en getuigend van een grote verbeeldingskracht.
Professor Bal wordt in het veld van de cultural analysis
internationaal in brede kring gerespecteerd en bewonderd.'
Prof. dr. A.P. (Bram) Buunk, sociale psychologie, Rijksuniversiteit
Groningen
Prof. dr. W.J.M. Levelt, president van de KNAW, toog naar Groningen om
prof. Buunk persoonlijk te feliciteren met zijn
Akademiehoogleraarschap.
Uit het juryrapport: 'Bram Buunk (1947) is benoemd tot
Akademiehoogleraar vanwege zijn invloedrijke theoretische bijdragen
aan de sociale vergelijkingstheorie, zijn empirisch onderzoek naar
sociale vergelijking in eerder onontgonnen domeinen, en zijn
evolutionair-psychologische benadering van sociaal gedrag. Met zijn
werk levert hij belangrijke bijdragen aan de oplossing van problemen
op het gebied van werkgerelateerde stress en burn-out, geestelijke
gezondheid en levensbedreigende ziekten. Zijn onderzoek heeft tevens
belangrijke conclusies opgeleverd op het terrein van jaloezie en
wederkerigheid in interpersoonlijke relaties.'
Prof. dr. ir. H.W.J. (Rik) Huiskes, biomedical engineering, Technische
Universiteit Eindhoven
Prof. dr. P.C. van der Vliet, vice-president van de KNAW, bezocht de
Technische Universiteit Eindhoven om persoonlijk de felicitaties aan
prof. Huiskes over te brengen.
Uit het juryrapport: 'Rik Huiskes (1944) is benoemd tot
Akademiehoogleraar vanwege de succesvolle ontwikkeling van
rekenmodellen voor kunstgewrichten, en voor zijn nieuwe berekeningen
van de invloed van belasting op botgroei. Huiskes neemt een leidende
positie in op het gebied van orthopedische biomechanica en bevindt
zich in de voorhoede van het onderzoek op zijn vakgebied.'
Prof. dr. M.B. (Martijn) Katan, humane voeding, Wageningen
Universiteit
Prof. dr. W.J.M. Levelt, president van de KNAW, feliciteert prof.
Katan met zijn Akademiehoogleraarschap.
Uit het juryrapport: 'Martijn Katan (1946) wordt benoemd tot
Akademiehoogleraar omdat hij zich heeft onderscheiden door in zijn
onderzoek naar voeding en gezondheid epidemiologie en biochemie met
elkaar te verbinden. Het werk van Katan heeft substantiële gevolgen
gehad voor de aanbevelingen voor gezonde voeding. Zo bleken
trans-vetzuren - vetzuren die worden gevormd bij de industriële
harding van soja- en visolie voor de productie van koekjes en fastfood
- het slechte LDL-cholestorol te verhogen. Daardoor neemt het risico
van hartkwalen toe. Als een direct gevolg van Katans onderzoek worden
nu in vele landen trans-vetzuren uit het voedsel geweerd.'
Prof. dr. H.N.W. (Henk) Lekkerkerker, fysische chemie, Universiteit
Utrecht
Uit het juryrapport: 'Henk Lekkerkerker (1946) wordt benoemd tot
Akademiehoogleraar als erkenning van zijn unieke bijdragen aan de
opleving van de colloïdchemie. Zijn bijdragen komen voort uit
experimenteel en theoretisch onderzoek dat verschijnselen verklaart
van spontane ordening binnen complexe multicomponente systemen. Zijn
onderzoek heeft niet alleen geleid tot een dieper inzicht in
fasenovergangen, maar bovendien tot een aantal belangrijke praktische
toepassingen.'
Prof. dr. F.C. (Franz) Palm, econometrie, Universiteit Maastricht
Prof. dr. P.C. van der Vliet, vice-president van de KNAW, reisde af
naar Maastricht om persoonlijk de felicitaties aan prof. Palm over te
brengen.
Uit het juryrapport: 'Franz Palm (1948) is benoemd tot
Akademiehoogleraar vanwege zijn fundamentele bijdrage aan de
econometrische theorie van tijdreeksen. Zijn publicaties uit de vroege
jaren zeventig hebben een aantal zeer belangwekkende ontwikkelingen in
zijn vakgebied in gang gezet. Ook heeft professor Palm een
invloedrijke rol gespeeld door de modellen en technieken van de
tijdreeks-econometrie op een innovatieve manier toe te passen op
verschillende gebieden, met name dat van de financiële economie. Zijn
huidige werk concentreert zich op laatstgenoemd terrein.'
De KNAW financiert het salaris van de Akademiehoogleraar en een
onderzoeksbudget (samen 200.000 euro per jaar). De betrokken
universiteit dient met de vrijvallende middelen ten minste één jonge
talentvolle onderzoeksleider aan te trekken. Het Programma
Akademiehoogleraren draagt hiermee bij aan de doorstroming van jonge
onderzoekers naar leidinggevende posities. Het Akademiehoogleraarschap
wordt voor vijf jaar toegekend, met de mogelijkheid tot verlenging met
nog eens vijf jaar. Voor een Akademiehoogleraarschap van tien jaar
stelt de KNAW 2 miljoen euro beschikbaar.
Het Programma Akademiehoogleraren is in 2002 ingesteld; jaarlijks
zullen circa vijf Akademiehoogleraren worden benoemd. Excellente
hoogleraren tussen 55 en 60 jaar kunnen worden voorgedragen door de
Colleges van Bestuur van hun universiteit. De voordrachten worden
beoordeeld door een internationaal samengestelde commissie onder
voorzitterschap van de president van de KNAW.
Op maandag 11 april a.s. worden de Akademiehoogleraren geïnstalleerd.
Minister Brinkhorst van Economische Zaken houdt bij die gelegenheid
een lezing over Fundamenteel onderzoek en economische groei in
Europees perspectief, waarna een debat volgt.
Meer informatie over de Akademiehoogleraren, het programma en de
bijeenkomst op 11 april a.s. is te vinden op de website
http://www.knaw.nl/akademiehoogleraren.
Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen