Nederlandse Vereniging van journalisten

Kabinet maakt geen keuze in Paasakkoord
(1 april 2005)

De NVJ is er niet gerust op dat het Paasakkoord de stabiliteit brengt die de publieke omroep nodig heeft. Op zichzelf klinkt het goed dat het kabinet nieuws, opinievorming en maatschappelijk debat aanwijst als een van de belangrijkste pijlers van de publieke omroep. En dat daarbij de NOS als onafhankelijke partij een belangrijke rol toebedeeld krijgt mag als een doorbraak beschouwd worden.

Toch vreest de NVJ dat de aloude spagaat in het bereikte compromis overeind blijft. De omroepen zullen blijven vechten voor hun bestaansrecht en daarbij niet het belang van één publieke omroep voorop kunnen en willen zetten. De zeggenschap over de zenders komt weliswaar grotendeels te liggen bij de Raad van Bestuur, de financiële middelen zullen voor een belangrijk deel rechtstreeks naar de omroepverenigingen gaan. Zij behouden vaste budgetten waarmee zij autonoom programma's mogen maken. Daarbij is het gevaar levensgroot dat de omroepmedewerkers gemangeld worden tussen de zich sterker profilerende omroepen enerzijds en de Raad van Bestuur anderzijds. Dat zal ten koste gaan van de creativiteit en de journalistieke onafhankelijkheid.

Een nieuw omroepbestel, in welke vorm dan ook, heeft alleen kans van slagen als er een solide financiële basis aan ten grondslag ligt. Het is volstrekt onduidelijk hoe groot dat budget in de toekomst zal zijn. Daar had de NVJ meer van het kabinet verwacht. Juist de partij van de verantwoordelijk staatssecretaris roept het hardst dat investeringen op het gebied van innovatie noodzakelijk zijn, reserveert geen cent extra voor een sector die op de drempel staat van een reeks zeer ingrijpende technologische ontwikkelingen.

Het is voor de NVJ teleurstellend dat de discussie over de publieke omroep ook nu weer uitsluitend over televisie lijkt te gaan. Hoe het Paasakkoord vertaald moet worden naar de vijf landelijke radiozenders, de regionale omroepen, de Wereldomroep en internet is volstrekt onduidelijk.

Het Paasakkoord is door staatssecretaris Van der Laan gepresenteerd als een absolute omwenteling. Het heeft de NVJ verbaasd dat zij daarna hoofdzakelijk op detail heeft gediscussieerd over de diverse programma's die nu al uitgezonden worden door de publieke omroep. Het is een op dit moment ondoenlijke discussie en bovendien niet relevant. Juist een onafhankelijke publieke omroep is er bij gebaat dat de politiek, zowel staatssecretaris als Tweede Kamer, zich niet op programmaniveau mengt in discussies.