31maart 2005
PERSBERICHT
Promotie Dirk Olivié aan de Technische Universiteit Eindhoven
Opmerkelijke invloed onweersbuien op ozon Sterke winden in
onweersbuien hebben een opmerkelijk grote invloed op de verdeling van
de hoeveelheid ozon en stikstofoxiden in de atmosfeer. Die invloed is
veel belangrijker dan eerder was aangenomen. Dat blijkt uit een door
het KNMI begeleid promotie onderzoek door de Belg Dirk Olivié aan de
Technische Universiteit Eindhoven*.
Onweersbuien gaan altijd gepaard met sterke omhoog en omlaag gerichte
luchtstromingen. Hierbij wordt lucht, die zich dicht bij het
aardoppervlak bevindt, in korte tijd tot op hoogtes van tien kilometer
of meer gebracht. Tot voor kort was weinig bekend over de invloed van
die luchtstromingen op het transport van luchtvervuiling in de
buienwolken. De modelbeschrijvingen van onweersbuien bevatten veel
onzekerheid en leiden tot fouten in de verdeling van ozon op grote
hoogte. De resultaten van zijn onderzoek werpen nieuw licht op de
ozonverdeling en de bijdrage van de mens. Bovendien kan de menselijke
invloed op smogvorming beter worden ingeschat. Naast de rol die ozon
heeft in de hogere atmosfeer, waar het de schadelijke UV-straling van
de zon absorbeert, is ozon ook in de lagere atmosfeer een belangrijk
gas. Ozon is een broeikasgas en bovendien als bestanddeel van smog
schadelijk voor de gezondheid van mensen, dieren en planten.
Ozonvorming door chemische reacties in de lagere atmosfeer wordt
bevorderd door de uitstoot van stikstofoxiden door de mens,
bijvoorbeeld bij verbranding van fossiele brandstoffen. Om dit te
bestuderen is gebruik gemaakt van een mondiaal chemie- en
transportmodel. Het onderzoek toont aan dat hoeveelheid
stikstofoxiden- en de verdeling van ozon zeer gevoelig is voor
transport door onweersbuien.
*Dr. Dirk Olivié promoveerde op 30 maart aan de Technische
Universiteit Eindhoven (TU/e). De titel van zijn proefschrift: 'on the
role of convection and turbulence for tropospheric ozone and its
precursors'.
Technische Universiteit Eindhoven