AUTORITEIT FM
AFM: consument te weinig bewust van renterisico
Bij een stijging van de rente met 2 procentpunt komen naar schatting
80.000 huishoudens in financiële problemen, bovenop de 180.000
huishoudens die nu al financiële problemen hebben. In totaal gaat het
om 260.000 huishoudens die kwetsbaar zijn bij een renteschok. Dit
blijkt uit een rapport van de Autoriteit Financiële Markten (AFM),
waarin de gevolgen van een renteschok op de financiële situatie van
consumenten is onderzocht. Uit het rapport 'Renterisico' blijkt dat
consumenten zich weinig bewust zijn van het renterisico. Zij zouden
hier meer rekening mee moeten houden bij het afsluiten van een
hypotheek of lening. De AFM roept aanbieders van hypotheken en
leningen op hun cliënten actief te wijzen op het risico van een
renteschok.
De AFM geeft in het rapport geen voorspelling van de rente, maar
baseert haar analyse op voorspellingen van onder meer de OESO en op de
historische ontwikkeling van de rente. Iedereen die geld leent in de
vorm van een hypotheek of krediet, betaalt rente. Hoeveel dit is wordt
bepaald door de rente die op de kapitaal- en geldmarkt wordt gevraagd.
Deze rente staat op dit moment op het laagste niveau in de afgelopen
dertig jaar. Verschillende indicatoren, waaronder de
OESO-voorspelling, duiden op een rentestijging. Dit betekent dat de
rente voor hypotheken en kredieten hoger wordt en de lasten dus
tegelijkertijd hoger worden. Huishoudens met een lening tegen
variabele rente zullen de maandlasten onmiddellijk zien toenemen. Voor
consumenten met een lening waarbij de rente voor een bepaalde periode
vastligt is dit niet direct het geval. Na het verstrijken van een
rentevaste periode wordt de dan geldende rente van toepassing. Bij een
hogere rente in vergelijking met de voorgaande rentevaste periode
zullen de lasten van hypothecair en consumptief krediet al vrij snel
sterk oplopen.
Bij de analyse van de gevolgen van een rentestijging is uitgegaan van
een scenario waarbij de rente met 2 procentpunt stijgt. In dit
scenario komen naar schatting zo'n 80.000 huishoudens in de problemen,
bovenop de 180.000 huishoudens die nu al betalingsproblemen hebben. In
totaal betreft dit bijna 9 procent van de afgesloten hypotheken in
Nederland. De AFM roept hypotheekaanbieders op om consumenten bewust
te maken van het renterisico en ze hier actief op te wijzen, in elk
geval bij het afsluiten van een hypotheek.
Door veranderingen op de markt voor hypothecaire financieringen zijn
veel huishoudens gevoeliger geworden voor het renterisico. De gestegen
huizenprijzen en het 'scherp financieren' door consumenten, waarbij
veelal een tweede inkomen in de financiering betrokken, draagt bij aan
de grotere gevoeligheid. De AFM raadt consumenten aan rekening te
houden met de gevolgen van een rentestijging en zonodig maatregelen te
nemen. Op de website www.afm.nl is de renteverwachting van de OESO in
een tabel opgenomen, aan de hand waarvan de eigen financiële situatie
kan worden getoetst. Binnenkort publiceert de AFM een publieksfolder
over renterisico. Het volledige rapport is eveneens te downloaden op
de website van de AFM.