Erasmus Universiteit Rotterdam

Het spreidingseffect. Verklaringen in termen van studiefaseherinnering, contextuele variatie en preactivatie

Op donderdag 24 maart 2005 verdedigt Peter Verkoeijen aan de Erasmus Universiteit Rotterdam zijn proefschrift Het spreidingseffect. Verklaringen in termen van studiefaseherinnering, contextuele variatie en preactivatie.

Informatie die wordt herhaald, onthoudt men beter dan informatie die slechts een keer wordt aangeboden. Zo blijven herhaalde woorden beter hangen naarmate de afstand tussen de eerste en de tweede aanbieding, uitgedrukt in tijd en/of in tussenliggende woorden, groter wordt. Dit zogenaamde spreidingseffect (spacing effect in het Engels) komt aan het licht in uiteenlopende geheugentests. De verklaring voor dit fenomeen geeft ons een beter inzicht in de werking van het menselijk geheugen.

Verkoeijen heeft het spreidingseffect onderzocht aan de hand van een experimenteel psychologische onderzoeksmethode. Deelnemers aan de verschillende onderzoeken kregen de opdracht een lijst te bestuderen bestaande uit woorden die eenmaal gepresenteerd werden, woorden die direct na elkaar herhaald werden (gegroepeerde herhaling) en woorden die na een aantal tussenliggende woorden herhaald werden (gespreide herhalingen). De woorden in de lijst werden een voor een gedurende een bepaalde tijd automatisch aangeboden op een computerscherm. Na afloop werd het geheugen van de deelnemers voor de bestudeerde woorden getest.
De belangrijkste conclusie is volgens de promovendus dat het spreidingseffect in free recall geheugentests niet, zoals werd aangenomen in de literatuur, aan een enkel theoretisch mechanisme toegeschreven kan worden, maar dat waarschijnlijk meerdere mechanismen een rol spelen.

Promotor: prof.dr. H.G. Schmidt, Psychologie