Ingezonden persbericht


OPENING
tentoonstelling

HELÉNÈ TERLIEN & CARLA VRENDENBERG

in Galerie Pictura te Aijen (Bergen/Limburg)

op zondag 13 maart 2005

Gerrit Luidinga

Woerden

Wat een heldere ingeving van Roel van der Veen om mij te vragen deze expositie te openen. Dit had hij nooit eerder gedaan en ik was volkomen onbekend met het werk van de exposanten. Een avontuur dus naar twee kanten. Zoals kunst zelf een avontuur van de geest is, een herhaaldelijk avontuurlijke onderneming van de verbeeldingskracht.

Een bezoek langs de digitale snelweg aan de websides van de kunstenaars smoorde vrijwel meteen alle aarzeling in de kiem. 1k had het geluk kennis te maken met fraaie en overtuigende sculpturen van Carla Vrendenberg en niet minder overtuigende en eigenzinnige schilderijen van Hélène Terlien, zoals dat wellicht velen onder u vandaag ook voor de eerste maal overkomt. Het is dan ook voor mij een eervolle taak om hier bet werk van beide kunstenaars te roemen en volop in de schijnwerpers van de waardering te zetten, in overeenstemming met de voortreffelijke presentatie van Galerie Pictura. Het gevaar dreigt echter dat hoe meer men over kunst spreekt, des te meer de kunst zich aan een onbevangen waarneming onttrekt. Soms zelfs is een titel al te veel. En een gedetailleerde uitleg kan de weg erheen compleet blokkeren. Het werk zelf is het antwoord. In schilderij en beeld ligt alles vervat, niet meer en niet minder, wat de kunstenaar ermee heeft willen zeggen. Kunst is onder meer de vertolking van het onverklaarbare dat geen handleiding kent. Zij grijpt aan of niet, afhankelijk van de opening die men in zichzelf creëert om toegang tot de kern van een kunstwerk te verkrijgen. Hierom is elke vorm van exegese taboe. Want ook de vrije associatie van de beschouwer, zelfs als die een andere kant uitgaat dan die van de kunstenaar, is niet minder authentiek en dus volstrekt legitiem. De relatie tussen kunstwerk en kunstminnaar is eigenzinnig en autonoom. Beschouwen en waarderen van kunst zijn strikt persoonlijke en absoluut intieme aangelegenheden en bovendien activiteiten die creatieve daadkracht veronderstellen. Inmenging zou niet moeten worden geduld. Toch waag ik bet erop. Als ik ernaast zit, word ik hopelijk direct op de vingers getikt. En over al waarmee ik u in bet ongewisse heb gelaten - en dat is heel wat -, kunt u straks met de kunstenaars zelf in gesprek.

Niet alleen maak ik vandaag voor het eerst kennis met Hélène en Carla, maar ook voor hen is dit de eerste ontmoeting. Het samenbrengen van elkaars werk is een gelukkige greep geweest, voor zover ik dat op afstand heb kunnen vermoeden en ik ook nu bevestig zie. Hiermee zeg ik niet dat zij op vergelijkbare wijze uiting geven aan hun artistieke ambities.

Carla Vrendenberg komt uit een artistiek milieu. Evenals haar vader heeft zij een veelzijdig talent, van wie zij dan ook de eerste aanstoot tot het artistieke ontwaken heeft gekregen. Later ging zij in studie bij Jos Lussenberg en Bé Thoden van Velsen. Actief was zij als illustrator en docente beeldhouwen en schilderen in Nederland en in de Verenigde Staten, waar zij ook herhaaldelijk exposeerde, samen met onder meer Kees Verkade en Mart Kempers. Sinds jaren richt zij zich in hoofdzaak op de beeldhouwkunst, het schilder- en tekenwerk doet zij terzijde en houdt ze binnenskamers.

Haar beelden zijn niet alleen in brons van een hoogwaardige kwaliteit, maar Carla combineert ook in de uitvoering van haar objecten verschillende materialen zoals brons, silica, glas, plexiglas of tifany. Ook maakt zij beelden in gietsteen en tin. Haar beelden in gegoten graniet en gegoten marmer (hier overigens niet geëxposeerd) bestaan uit schilfers van deze steensoorten die zijn samengevoegd door een emulsie, bereid volgens een geheim procédé.

Haar stijl is naturalistisch, impressionistisch zo men wil. Twee aspecten vallen hierbij op: een fascinatie voor de ultieme vorm en het streven naar perfectie in de verbeelding van het schoonheidsideaal. Hiervoor gaat zij menige uitdaging aan, waarbij zij een diversiteit in aanpak en materialen niet schuwt. Wat haar in beweging zet, is wat een lust is voor het oog. Verheven ideeën zijn haar vreemd. Het is louter de zichtbare wereld waaruit zij haar inspiratie put. Van wat hierachter desondanks schuilgaat, wil zij geen weet hebben. Zij manifesteert een bevlogen visie op de onschatbare vormenrijkdom van de natuur, waarbij zij zich met name concentreert op dieren en mensfiguren. Thans is zij begonnen met een serie beelden die in relatie staat met bet oude Egypte, waarmee gezegd wil zijn dat zij gedurig voor nieuwe impulsen openstaat.

Ook Hélène Terlien wist zich al op jonge leeftijd tot de beeldende kunst geroepen. Waren bet aanvankelijk tekeningen met pen en inkt, later kwam zij tot een eigen stijl met acryl. Nu al zo n acht jaar zijn olieverf en alkyd (een sneldrogende olieverf) haar absolute passie. Sinds 1994 exposeert zij regelmatig, vooral in Nederland maar ook in België en Duitsland. Boekomslagen en illustraties staan op haar naam. Onlangs heeft Philips werk van haar aangekocht. Van gebrek aan fantasie is voorwaar geen sprake. Haar verbeeldingswereld is vol turbulentie en naar het lijkt onbegrensd. Trefwoorden zoals realistisch, surrealistisch, symbolistisch, verhalend en introspectief zijn beurtelings op haar werk van toepassing. Ook voor Hélène Terlien zijn dieren en mensen een bron van inspiratie, met dien verstande dat mensen wel alleen in haar werk figureren, maar dieren altijd in relatie met mensen worden afgebeeld. De menselijke figuur speelt de hoofdrol, de erbij voorkomende dieren functioneren ter versterking van de betekenis van bet schilderij en hebben als zodanig een symbolische functie. Voor Hélène is het beeld alleen niet voldoende. Het is een verbeelding van de innerlijke werkelijkheid en verwijst dikwijls naar innerlijke processen van bewustwording. Zij kiest ervoor haar werk te typeren als magisch realisme. Maar ik plijt voor de term fantastisch realisme ofwel visionaire kunst. Het zijn droomwerelden die zij oproept en zonder enige zweem van mystificatie met overtuiging in verf weet vast te leggen. Maar wat zou bet welk stempel men op bet werk drukt. Van belang zijn andere kwalificaties zoals artistieke overtuigingskracht en het vermogen om met raffinement en technische begaafdheid te realiseren wat men beoogt. Hierin schiet Hélène, evenals Carla, geenszins tekort. Juist integendeel. 1k dicht beiden tamelijk eigenmachtig een prominente plaats in de hedendaagse wereld van de beeldende kunst toe.

Vandaar dat ik het als een voorrecht beschouw met dit overigens veel te beknopte huldebetoon de tentoonstelling in te leiden. Ik feliciteer Galerie Pictura in de persoon van Roel van der Veen met deze manifestatie en wens hem en de beide exposanten een eclatant succes toe, dat niet alleen tot uiting komt in alom klinkende Lofzangen maar ook en vooral in klinkende munt.

Galerie Pictura - Aijenseweg 16b - 5854PT Aijen (gem.Bergen L.) - 0485-341970

Dinsdag t/m zaterdag open: 14.00 - 17.00 uur