OPEN UNIVERSITEIT NEDERLAND
http://www.ou.nl
Gebrek ondernemerszin studenten schaadt innovatiekracht
In het hoger onderwijs blijven veel innovatieve projecten op de plank
liggen omdat studenten te weinig ondernemend zijn. Dat stelt Mark
Rutte, staatssecretaris OCW, in het maartnumer van het tijdschrift
OnderwijsInnovatie. Rutte voorziet negatieve gevolgen voor de
innovatiekracht van ons land en de werkgelegenheid.
Mark Rutte en Rob Vinke (hoogleraar Personeelswetenschappen,
Universiteit Nyenrode) winden er geen doekjes om. Naast het gebrek aan
aandacht voor ondernemersschap van studenten op universiteiten en
hogescholen, signaleren ze dat universiteiten en hogescholen teveel
uitgeven aan overhead en zich meer op onderwijs en onderzoek moeten
richten. Wil de kwaliteit van het hoger onderwijs in ons land naar een
hoger plan getild worden, dan moeten politiek, universiteiten,
hogescholen én studenten hun verantwoordelijkheden nemen.
Onder de titel De fascinatie van het leren' publiceert het tijdschrift
OnderwijsInnovatie (OI) een tweegesprek tussen Rutte en Vinke. Daarin
laten zij zich in niet mis te verstane termen uit over belangrijke
actuele thema's in het hoger onderwijs. Beiden signaleren dat er in
het hoger onderwijs te veel regels zijn die de kwaliteit van onderwijs
en onderzoek niet bevorderen. 'We hebben ons ten aanzien van het
algemeen vormende onderwijs een beetje gek laten maken' stelt Vinke.
'Onderwijs lijkt nu het restproduct te zijn geworden; de meeste tijd
gaat op aan randvoorwaardelijke zaken.' Rutte is het daarmee eens: 'We
hebben in ons land een ziekte die 'managers' heet. In het onderwijs is
de bureaucratie gegroeid met 40 procent. Dat is te veel. Er moet meer
geld vrijgespeeld worden aan onderwijs en onderzoek.'
Verder zijn beiden ongerust over het gebrek aan ondernemerszin bij
studenten. Van alle studenten in het hoger onderwijs overweegt slechts
9 procent een eigen bedrijf te starten (laagste percentage in de EU),
en het aantal bedrijfsstarts is teruggelopen van 55.000 in 2000 naar
44.000 in 2003. Rutte en Vinke vinden dit zorgelijk, omdat dit
negatieve gevolgen heeft voor de innovatiekracht en werkgelegenheid in
ons land.
Discriminatie
Ook spreken Rutte en Vinke over een ander actueel thema: de vermeende
discriminatie onder Marokkaanse en Turkse studenten die een stageplek
zoeken. Vinke: 'Het wordt niet hardop gezegd, maar blanke mannen
krijgen nog altijd de voorkeur.' Een ernstige zaak, meent Rutte.
Vandaar dat momenteel onderzocht wordt of deze signalen zich op grote
schaal voordoen. Rutte: 'Als het waar is, en ik hoop van niet, dan is
het ongelofelijk dom van het bedrijfsleven.' De staatssecretaris vindt
echter ook dat de studenten in deze een zekere rol spelen:
'Discriminatie is fout, maar tegelijkertijd zeg ik tegen studenten van
allochtone afkomst: sorry, je hebt het wat moeilijker dan autochtone
studenten, en dat zal nog wel een paar jaar blijven, maar begin niet
meteen te piepen, je mag ook wel wat extra doorduwen.'
Ict-onderwijs en concentratie
Naast het interview met Rutte en Vinke besteedt OI ook aandacht aan
het aanleren van gebarentaal met behulp van een elektronische
leeromgeving, kenniscirculatie door studentprojecten (via lectoraten
en kenniskringen) en de invloed van ict-onderwijs op het
concentratievermogen (wat is het effect van ict-toepassingen op het
onderwijs? Hebben die toepassingen een meerwaarde, of verstoren ze
juist de concentratie bij studenten?) Tenslotte wordt in de rubriek
'Onderzoeksnieuws' de zin en onzin van toetsen beschreven. Uit recent
onderzoek blijkt dat kinderen en studenten door het vele toetsen een
soort van toetsangst ontwikkelen. Veel toetsen kan dus averechts
werken.
OnderwijsInnovatie
Het tijdschrift OnderwijsInnovatie verschijnt viermaal per jaar en
wordt uitgegeven door de Open Universiteit Nederland. Het tijdschrift
behandelt actuele onderwerpen over innovaties in het hoger onderwijs
in ons land en Vlaanderen. Het nummer met daarin het interview met
Rutte en Vinke verschijnt op donderdag 24 maart aanstaande. Vanaf
vandaag is het tijdschrift te lezen op de website:
www.onderwijsinnovatie.nl. Geïnteresseerden in de ontwikkelingen op
het gebied van innovaties in het hoger onderwijs kunnen via deze
website een gratis abonnement op het tijdschrift aanvragen.