Dexia Bank
Press
Conjunctuur en werkgelegenheid : 190.000 nieuwe jobs en
werkloosheidsgraad rond 5,6% tegen 2009
21-03-2005
Sinds 1995 evolueert de werkgelegenheid in België beter dan het gemiddelde
van de drie buurlanden
De maatregelen die tijdens de laatste 12 jaar werden genomen om de
arbeidsmarkt te hervormen, hebben een zeer positief effect gehad. Dit
blijkt uit de cijfers m.b.t. het aantal jobs dat over de perioden
1987/1995 en 1997/2004 werd geschapen. Zo evolueert de werkgelegenheid
in België sinds 1995 beter dan het gemiddelde van de drie buurlanden.
Deze evolutie is niet vreemd aan de prestatie van de Belgische
economie ten opzichte van die van de andere landen in de eurozone.
Sinds drie jaar groeit de activiteit in België sneller dan in de
eurozone . In het verleden is er al wel sprake geweest van een
sterkere expansie in België, maar wat nu opvalt, is de duur en de
stabiliteit van die sterkere economische groei.
Deze sterkere prestatie van de Belgische economie is vooral te danken
aan de consumptie . Verschillende elementen spelen hierbij een rol. De
gezinnen hebben meer vertrouwen dankzij de gezondere
overheidsfinanciën en de vrij snelle afbouw van de overheidsschuld.
Volgens sommige analisten is de consumptiegroei ook te danken aan de
EBA. Wij hebben daar echter vragen bij, want die operatie is pas
tijdens de laatste dagen van het jaar echt op gang gekomen. De
drastische vermindering van de schenkingsrechten in het Vlaams Gewest
in januari 2004 bracht daarentegen wel een geldstroom van generatie
tot generatie teweeg, geld dat deels door de jongere generatie kon
worden uitgegeven. Een derde verklaringsfactor is de verlaging van de
belastingen op het inkomen uit arbeid. De accijnsverhoging op
energieproducten en tabak in 2003 en 2004 heeft evenwel de winst die
de verlaging van de directe belastingen opleverde, deels tenietgedaan.
Een andere reden waarom de consumptie in ons land gunstiger evolueert,
is tenslotte het aantal nieuwe jobs dat over de laatste jaren werd
geschapen.
Economische groei schept meer nieuwe jobs
De economische groei schept veel meer nieuwe banen . Dat blijkt uit de
vergelijking van het aantal jobs dat over de perioden 1987/1995 en
1997/2004 werd geschapen. Beide perioden worden op het niveau van de
economische cyclus gekenmerkt door een boom van de economische
activiteit, gevolgd door een recessie en ten slotte een ontluikend
herstel. De gemiddelde bbp-groei is voor deze twee perioden al bij al
nagenoeg identiek (respectievelijk 2,4% en 2,3%).
Het gemiddeld aantal nieuwe jobs daarentegen is gestegen van gemiddeld
14.300 per jaar in de periode 1987/1995 tot 40.300 in de periode
1997/2004. Dit is des te opmerkelijker gelet op het faillissement van
Sabena einde 2001, dat rechtstreeks en onrechtstreeks 20.000 personen
trof.
De maatregelen die tijdens de laatste 12 jaar werden genomen om de
arbeidsmarkt te hervormen (wegwerken van 'werkloosheidsvallen',
lagere werkgeverslasten, dienstencheques, enz.), hebben dus een zeer
positief effect gehad. De dienstencheques, die een deel van het
zwartwerk in het reguliere arbeidscircuit hebben doen belanden, hebben
het aantal nieuwe jobs niet kunstmatig opgedreven, want "het INR neemt
in de werkgelegenheidsstatistieken ramingen van het zwartwerk op",
aldus de NBB (Jaarverslag NBB 2004 blz. 76).
Tegen 2009 mag men dus redelijkerwijs verwachten dat er per saldo
190.000 banen zullen bijkomen (d.i. gemiddeld 38.000 per jaar).
Opvallend is dat de werkgelegenheid in België sinds 1995 beter
evolueert dan het gemiddelde van de drie buurlanden.
Tendensen voor de volgende vijf jaar
In 2005 zal de Belgische economie licht vertragen (bbp-groei van 2,1%)
onder druk van de sterke euro. Daarna zal ze geleidelijk aantrekken
tot een groeitempo dat iets boven het historische gemiddelde ligt
(2,5% in 2006, 2007 en 2008). Tussen 2006 en 2009 zal de Belgische
economie gestimuleerd worden door een inhaaleffect dat in de eurozone
zal ontstaan. De economie van de eurozone heeft immers sinds 2001 een
aanzienlijke groeiachterstand opgelopen. Dit inhaaleffect zal echter
worden beperkt door drie elementen: een aanhoudend sterke euro, iets
hogere rentetarieven en - last but not least -- de vergrijzing van de
bevolking , die tijdens de komende vijf jaar duidelijk merkbaar zal
worden. De eerste golf "babyboomers" is immers de arbeidsmarkt aan het
verlaten, o.a. met formules zoals brugpensioen of tijdskrediet.
Beperkte stijging van de werkloosheid
Over de periode 2001/2004 is de werkloosheid slechts licht gestegen -
van 6,9% in 2000 tot 7,8% in 2004 - ondanks verscheidene jaren van
zwakke economische groei. Deze toename zou nog kleiner zijn geweest
indien de definitie van de officiële werkloosheid niet veranderd was.
Voortaan worden de oudere werklozen van minder dan 59 jaar immers
opgenomen in de officiële werkloosheidsstatistieken (vroeger alleen de
werklozen van minder dan 51 jaar; zie Jaarverslag 2004 van de NBB,
blz. 71). Ter vergelijking: tijdens de vorige activiteitsvertraging
steeg de werkloosheidsgraad van 6,5% in 1990 tot 8,6% in 1993.
Er is echter geen reden om victorie te kraaien: deze gunstige evolutie
is gedeeltelijk te danken aan de vergrijzing van de bevolking.
De voorbije dertig jaar is de demografische evolutie ongunstig geweest
voor de werkloosheid, want de leeftijdscategorie 20-54 jaar nam
substantieel toe (van 4.855.000 personen in 1990 tot 5.063.000
personen in 2000). Sindsdien is deze leeftijdscategorie nagenoeg
stabiel gebleven, waardoor de werkloosheid in de jongste vier jaar
niet zo sterk gestegen is.
Tegen 2009 zal de demografische evolutie de werkloosheid verder
terugdringen : de bevolkingsgroep 20-54 jaar zal met 57.000 eenheden
verminderen, terwijl er 190.000 nieuwe jobs zullen bijkomen. Daardoor
zal de officiële werkloosheidsgraad dalen van 7,8% in 2004 tot 5,6% in
2009 .
De werkloosheid in ruime zin (die ook de oudere werklozen, de
bruggepensioneerden, de loopbaanonderbrekingen, meetelt) gaat
daarentegen niet verminderen tot 2009. Het verschil met de evolutie
van de officiële werkloosheid is te wijten aan de aangroei van de
leeftijdscategorie 55-64 jaar en aan het grote succes van de formules
om werknemers van meer dan 55 jaar uit de arbeidsmarkt te doen stappen
(brugpensioen, oudere werklozen, loopbaanonderbreking, tijdskrediet,
).
* De volledige tekst van deze studie kan geraadpleegd worden op
www.dexiainvestor.be - PUBLICATIES -Economie
---
Persdienst Dexia Bank
Pachecolaan 44 (GI 9/32), 1000 Brussel
Tel. 02 222 45 33 - Fax. 02 222 90 90 - pressdexia@dexia.be