http://www.minez.nl
MINEZ: kabinet akkoord wetsvoorstel splitsing energiebedrijven
Ministerie van Economische Zaken
Persbericht
21 maart 2005
Kabinet akkoord met wetsvoorstel splitsing energiebedrijven
Op voorstel van minister Brinkhorst van Economische Zaken heeft de
Ministerraad ingestemd met een wetsvoorstel waarin de splitsing van de
energiebedrijven wordt geregeld. Dit wetsvoorstel heeft als doel de
onafhankelijkheid van het beheer van elektriciteits- en gasnetten
structureel te borgen. Niet langer zal zijn toegestaan dat
netbeheerders aan de ene kant en producenten, leveranciers en
handelaren aan de andere kant onderdeel uitmaken van één
energiebedrijf.
Ook wordt in het wetsvoorstel geregeld dat het beheer van netten met
een spanningsniveau van 110 en 150 kiloVolt moet worden overgedragen
aan TenneT, de beheerder van het landelijke hoogspanningsnet. Daardoor
wordt het beheer van alle elektriciteitsnetten die de ruggengraat van
de Nederlandse elektriciteitsvoorziening vormen, in één hand gebracht.
TenneT is hierdoor beter in staat zo nodig in te grijpen in het belang
van de leveringszekerheid.
De Ministerraad heeft ermee ingestemd dat het wetsvoorstel voor advies
aan de Raad van State zal worden gezonden. De tekst van het
wetsvoorstel en van het advies van de Raad van State worden pas
openbaar bij indiening bij de Tweede Kamer.
Waarom splitsen
In zijn toelichting bij het wetsvoorstel benadrukt minister Brinkhorst
dat het doel van het energiebeleid een efficiënte, betrouwbare en
duurzame energievoorziening is tegen zo laag mogelijke
maatschappelijke kosten. Splitsing van de regionaal geïntegreerde
energiebedrijven leidt tot een onafhankelijk beheer van de
distributienetten voor elektriciteit en gas. Daardoor ontstaat een
eerlijker concurrentie tussen partijen die over deze netten hun
elektriciteit en gas leveren. De toezichthouder DTe zal als gevolg van
de splitsing ook eenvoudiger toezicht kunnen houden op de efficiëntie
en de kwaliteit van het netbeheer. Alhoewel aanvullende regelgeving
hier ook verbetering in zou kunnen aanbrengen, zal dit nooit helemaal
leiden tot de gewenste situatie, aldus Brinkhorst. Daarnaast zouden de
nalevings- en handhavingslasten verder stijgen. De consument is op
termijn het meeste gebaat bij splitsing.
De minister memoreert ook de trend in Europa van fusies en
concentraties in de energiewereld. Nederlandse energiebedrijven zullen
in zijn opinie deel gaan uitmaken van internationale ondernemingen die
met elkaar concurreren op de verschillende markten binnen Europa. De
Nederlandse bedrijven zijn in die context met of zonder netten kleine
spelers. In dit proces van internationalisering is een structurele
borging van onafhankelijk netbeheer gezien vanuit het publieke belang
van de energievoorziening in Nederland een must. Via de onafhankelijke
netten kunnen (internationale) energiebedrijven concurreren om
marktaandeel op de Nederlandse markt.
Verder wijst de minister erop dat als gevolg van splitsing provincies
en gemeenten de zelfstandige mogelijkheid krijgen om volledig afstand
te doen van hun aandelen in de commerciële delen van het
energiebedrijf, zoals productie, handel en levering. Vanwege het
risicovolle karakter van deze activiteiten na de liberalisering,
willen veel gemeenten en provincies hiervan afstand doen.
Leveringszekerheid
De betrouwbaarheid en kwaliteit van de elektriciteits- en gasnetten
wordt door de centralisatie van het beheer van de hoogspanningsnetten
en de versterking van de onafhankelijkheid van de distributienetten
vergroot. Als gevolg van de splitsing kunnen bedrijven de Nederlandse
netten niet meer aanwenden voor het aantrekken van financieringen voor
investeringen in productiecapaciteit. Dit leidt echter niet tot
directe gevaren voor de leveringszekerheid. Investeringen in
productiecapaciteit worden bepaald door de werking van de markt en het
investeringsklimaat en niet door het toevallige bezit van netten.
Diverse partijen die niet door het splitsingsvoorstel worden geraakt
willen in Nederland investeren. Daarnaast bestaat de kans dat
bedrijven die nu beschikken over grootschalige productiecapaciteit
maar die in de toekomst de financieringscapaciteit van de netten
zullen moeten missen, versneld deel zullen gaan uitmaken van
internationale concerns die wel voldoende kapitaalkrachtig zijn.
Verder is in de energiemarkt ook een belangrijke rol weggelegd voor
investeringen in kleinschalige productiecapaciteit, zoals
warmtekrachtkoppeling en duurzame energieopwekking. Er zijn al veel
bedrijven zonder netten die dit doen.
Alternatieven onderzocht
Met name de vier grootste bedrijven op de energiemarkt hebben zich
vanaf het begin verzet tegen de splitsing, vanwege de gevolgen voor de
financiële slagkracht van de bedrijven. Gemeenten en provincies die
aandeelhouder van de energiebedrijven zijn, blijken verdeeld in hun
opvattingen over splitsing. Het verzet van de bedrijven en de
verdeeldheid van de aandeelhouders zijn voor minister Brinkhorst
aanleiding geweest om, mede op aandrang van de Tweede Kamer, naar
alternatieven voor splitsing te zoeken. In dat licht hebben de
afgelopen maanden verkennende gesprekken met de bedrijven
plaatsgevonden. Deze hebben echter niet geleid tot een goed
alternatief waarvoor draagvlak is bij zowel bedrijven, aandeelhouders
en politiek. Voor de bedrijven is essentieel dat de netten onderdeel
kunnen blijven uitmaken van het energiebedrijf. De publieke
aandeelhouders kunnen zich dan echter niet volledig terugtrekken uit
commerciële delen van het energiebedrijf. Daarnaast zouden veel extra
regels en toezicht nodig zijn om de onafhankelijkheid van het
netbeheer te waarborgen.
Meer informatie
Voor meer informatie over dit onderwerp kunt u terecht bij Postbus 51,
telefoon 0800 - 6463951, e-mail: ezinfo@postbus51.nl
Voor journalisten: Jan van Diepen, persvoorlichter, telefoon (070) 379
60 73, e-mail: J.S.vanDiepen@minez.nl of Jelle Wils, persvoorlichter,
telefoon (070) 379 64 64, e-mail: J.Wils@minez.nl
21 mrt 05 09:47
Ministerie van Economische Zaken