Het Koninklijk Huis
19/03/05 Prinses Margriet bij opening tentoonstelling Honderd jaar
Huisorde op Paleis Het Loo
Hare Koninklijke Hoogheid Prinses Margriet is zaterdag 19 maart 2005
in Paleis Het Loo aanwezig bij de opening van de tentoonstelling Voor
Ons en Ons Huis: Honderd jaar Huisorde van Oranje, 1905-2005. Op 19
maart is het honderd jaar geleden dat koningin Wilhelmina de Huisorde
van Oranje stichtte ter beloning van mensen die verdienstelijk zijn
geweest voor het Koninklijk Huis. In de expositie wordt ter
gelegenheid van dit 100-jarig jubileum de geschiedenis van de Huisorde
geschetst.
Prins Hendrik was de eerste die in de Huisorde van Oranje werd
opgenomen. De door hem gedragen onderscheidingstekens, evenals die van
de koninginnen Emma, Wilhelmina en Juliana en de versierselen van
grootkruis, gedragen door prins Bernhard, zijn in de tentoonstelling
bijeen gebracht. Ook zijn de versierselen te zien van de Duitse keizer
Wilhelm II, die als een van de eerste buitenlandse vorsten in de
Huisorde werd opgenomen.
Het waren echter vooral de 'gewone' mensen in koninklijke dienst die
voor de orde in aanmerking kwamen: met name hofpersoneel in binnen- en
buitenland, arbeiders en opzichters, maar ook de stationschef die het
portier opende voor Wilhelmina en Hendrik toen zij in 1923 op Waterloo
Station in Londen arriveerden. In 1969 reorganiseerde koningin Juliana
de Huisorde ingrijpend: het aantal graden werd teruggebracht, voor
trouwe dienst werd een aparte Orde voor Trouw en Verdienste gesticht,
terwijl buitenlanders voortaan opgenomen konden worden in de nieuwe
Kroonorde.
Op de tentoonstelling zijn bijzondere voorwerpen te zien, zoals de
keten van de Huisorde van de Wendische kroon van Mecklenburg, die
hertog Hendrik droeg toen hij in 1901 in het huwelijk trad met
Koningin Wilhelmina. De officiële instellingsakte van 19 maart 1905,
proefmodellen in een houten etui die ter goedkeuring aan koningin
Wilhelmina voorgelegd werden en een afgekeurd gipsmodel van een
ordekruis dat op last van prins Hendrik in het archief van de Orde
werd opgeborgen, illustreren hoe de Huisorde in de beginjaren vorm
kreeg. Originele ontwerptekeningen en stalen stempels tonen de in 1908
doorgevoerde wijzigingen, terwijl registers, ordetekenen en oorkonden
laten zien hoe de Orde in de praktijk werkte.