---

Brieven aan de Kamer
---

Geannoteerde agenda voor de informele bijeenkomst van de ministers van Defensie van de EU in Luxemburg op 18 maart 2005

11-3-2005 16:13:00

Op 18 maart a.s. komen de EU-ministers van Defensie in Luxemburg informeel bijeen. Conform de afspraak ontvangt u hierbij een geannoteerde agenda. Onderwerp van overleg zijn de situatie in de Westelijke Balkan, de stand van zaken rondom de capaciteitsversterking en de vorming van de EU battlegroups, EVDB en terrorisme, de nasleep van de Tsunami-ramp, publieksvoorlichting over het EVDB, en ten slotte het EVDB en Afrika, waaronder als onderdeel Veiligheid en Ontwikkeling.

Westelijke Balkan/ Operatie Althea Bij de bespreking van de situatie in de Westelijke Balkan richt de aandacht zich vooral op de EU-geleide operatie Althea in Bosnië- Herzegovina. Deze troepenmacht is sinds 2 december 2004 operationeel en heeft met succes de stabilisatietaken van de Navo overgenomen. Dit voorjaar wordt de voortgang en uitvoering van deze operatie tussentijds geëvalueerd (´Mission Review´). Nederland is voorstander van een verkleining van de militaire presentie als de veiligheidssituatie dit toelaat. In dat kader behoort vergroting van het politie-aandeel binnen operatie Althea wat Nederland betreft nadrukkelijk tot de mogelijkheden. De overdracht van verantwoordelijkheden (ownership) aan de Bosnische autoriteiten blijft het richtsnoer van de Nederlandse inzet.

Capaciteitsversterking Wat betreft de versterking van militaire capaciteiten staat de uitwerking van de Headline Goal 2010, de militaire capaciteitendoelstelling van de EU, centraal. In dat kader dient onder het Luxemburgs voorzitterschap een lijst van nodige militaire capaciteiten te worden opgesteld. Deze nieuwe ´Requirements Catalogue´ berust op de strategische uitgangspunten, scenarios en ambities die tijdens het Nederlands voorzitterschap zijn ontwikkeld. Expertteams bepalen thans welke militaire middelen zijn vereist om de EU-ambities waar te maken. Onder Brits voorzitterschap zullen de EU-lidstaten dit najaar hun capaciteiten daadwerkelijk aanbieden. Het Luxemburgs voorzitterschap is voornemens een eerste versie van de catalogus aan de RAZEB met ministers van Defensie in mei 2005 aan te bieden. Definitieve vaststelling van de Requirements Catalogue 2005 kan wat Nederland betreft pas wanneer de operationele analyse van het Navo-agentschap NC3A (Nato Command, Control and Communications Agency) hierin is verwerkt.

EU Battlegroups Bij de bespreking van de vorming van EU Battlegroups staat de voorbereiding van de eerste ´Battlegroup Generation Conference´ centraal. Deze bijeenkomst in mei a.s. zal de EU-lidstaten de gelegenheid geven om nieuwe Battlegroups aan te bieden. Voorts kunnen de lidstaten dan hun initiële aanbiedingen bevestigen of de operationele uitwerking ervan toelichten. Deze procedure is een vast onderdeel van het ´Battlegroup Generation Process´. Verder komen tijdens deze informele bijeenkomst de standaarden en criteria voor EU Battlegroups, waarmee de kwaliteit kan worden getoetst, aan de orde. Voor deze standaarden en criteria zijn tijdens het Nederlands EU-voorzitterschap de eerste initiatieven genomen.

Nederland, Duitsland en Finland zullen tijdens de ´Battlegroup Generation Conference´ in mei dan ook het in november 2004 uitgesproken voornemen om een gezamenlijke Battlegroup op te richten, nader toelichten. Hierbij wordt ook ingegaan op de stand van zaken rondom de operationele uitwerking.

In mijn eerdere brieven aan uw Kamer over de Nederlandse bijdragen aan de EU Battlegroups heb ik u inhoudelijk geïnformeerd (Kamerstukken 21 501-28, nr. 20 en 21 501-28, nr. 23) over het voornemen van Nederland om in de eerste helft van 2007 bij te dragen aan de EU Battlegroups. Het betreft hier de eerste fase van besluitvorming zoals genoemd in het advies van de Adviesraad Internationale Vraagstukken (Kamerstuk 29 521, nr. 5). Van een feitelijke toewijzing van eenheden (tweede fase) is pas sprake bij de in EU-verband definitieve vastlegging van het toegezegde troepenverband voor een specifieke periode. Dit gebeurt tijdens de ´Battlegroup Generation Conference´ van dit najaar. U zult hierover tijdig worden geïnformeerd. De in het AIV-advies genoemde derde fase gaat in zodra er sprake is van besluitvorming tot inzet van een EU Battlegroup waaraan Nederland deelneemt.

Terrorisme Het accent ten aanzien van terrorismebestrijding binnen de EU ligt vooral op politieel en justitieel vlak, maar via het EVDB zijn aanvullende mogelijkheden denkbaar. De discussie betreft de implementatie van het conceptuele raamwerk inzake de EVDB dimensie van de strijd tegen het terrorisme, dat onder Nederlands EU voorzitterschap werd overeengekomen. Ook zullen de mogelijkheden voor aanvullende initiatieven worden besproken op basis van de uitkomsten van een onlangs gehouden seminar over de EVDB-bijdrage aan de strijd tegen terrorisme. Nederland zal zich opnieuw sterk maken voor een pijleroverstijgende benadering inzake terrorismebestrijding. Militaire en civiele aspecten van terrorismebestrijding moeten in onderling verband worden bezien. Verder zal Nederland het belang van goede samenwerking tussen de EU en de Navo op dit gebied nog eens beklemtonen.

Nasleep Tsunami-ramp Het agendapunt over de nasleep van de Tsunami-ramp gaat vooral over de beschikbaarstelling van militaire capaciteiten voor steun bij de bestrijding van de gevolgen van rampen. Bij de recente Tsunami-ramp is gebleken dat het gemeenschapsmechanisme dat de coördinatie van de bijstand bij rampen zowel binnen als buiten de EU verzorgt, niet optimaal wordt benut. Nederland steunt verbeterde EU-coördinatie op dit gebied. In dat verband zal Nederland tevens wijzen op het belang van efficiënte inzet van transportmiddelen bij hulpvluchten naar een rampgebied en de rol die het European Airlift Centre te Eindhoven daarin kan spelen.

EVDB en Afrika / Veiligheid en Ontwikkeling Ten slotte zal tijdens het diner worden gesproken over EVDB-steun aan vrede en veiligheid in Afrika, onder andere op basis van een Nederlands non-paper over ´Veiligheid en Ontwikkeling´. Nationaal en internationaal is sprake van een toenemend besef dat veiligheidsbeleid en ontwikkelingssamenwerking in vele landen en regios nauw met elkaar verbonden zijn. Ook binnen de Europese Unie wordt aandacht besteed aan vrede, veiligheid en stabiliteit als voorwaarden voor duurzame ontwikkeling. Eind 2004 heeft de EU het "Actieplan voor EVDB steun aan vrede en veiligheid in Afrika" aangenomen. Nederland steunt de EU initiatieven om in het kader van het EVDB bij te dragen aan de opbouw van de veiligheidssector (´Security Sector Reform´) in met name Afrika. Nederland vraagt met het non-paper over ´Veiligheid en Ontwikkeling´ de aandacht van de EU ministers van Defensie voor de wenselijkheid van een geïntegreerd veiligheidsbeleid, met gebruikmaking van een geïntegreerd beleidsinstrumentarium. De ministers voor Ontwikkelingssamenwerking van de EU hebben die wens al uitgesproken tijdens het Nederlandse EU-voorzitterschap.

DE MINISTER VAN DEFENSIE