Praktijkonderzoek Veehouderij

Invloed stikstofbemesting grasland op voorziening mineralen en spoorelementen rundvee

PraktijkRapport 67

Auteurs: G.J. Remmelink, G. Holshof en W. Ouweltjes

Het rantsoen op Nederlandse melkveebedrijven verandert. Boeren bemesten minder, gebruiken vaker klaver en het areaal beheers- en natuurland neemt toe. Bij een ruim ruwvoeraanbod neemt het aandeel krachtvoer af. Dit heeft consequenties voor de mineralen- en spoorelementenvoorziening van het rundvee. Tegen welke risico's lopen veehouders aan en welke mineralen en spoorelementen moet je zeker in de gaten houden? Het Praktijkonderzoek van de Animal Sciences Group heeft onderzoek op proefveld- en praktijkschaal uitgevoerd.

Vers grasonderzoek

Ruim 300 vers grasmonsters werden onderzocht op de mineralen K, Na, Ca, Mg, P, S en op de spoorelementen Cu, Co, Mo, Zn, Fe, Mn en Se. De monsters kwamen van proefvelden op wel of niet ontwaterd veen, jonge zeeklei en zandgrond met een bemesting variërend van 0 - 450 kg stikstof per ha per jaar. Het aandeel stikstof gegeven in de vorm van runderdrijfmest varieerde van 0 - 100 %. Drie proefvelden ontvingen de proefbemesting voor het eerst en één voor het vijfde jaar. Uit het onderzoek bleek dat, op korte termijn, verlaging van de hoeveelheid stikstof in het algemeen geen invloed heeft op de gehalten aan mineralen en spoorelementen in het gras. In specifieke situaties heeft minder stikstof wel invloed, zoals een lager natrium- en kaliumgehalte. Maar in het algemeen weken de gevonden gehalten niet af van gegevens van het BLGG. In vergelijking met de behoefte van rundvee was er op een aantal grondsoorten een tekort aan mineralen en spoorelementen in het gras. Op zandgrond bevatte het gras te weinig Na, Cu, Co en Se; op klei- en veengrond (te) weinig Mg en Cu en op natte veengrond was er bovendien natriumtekort in vergelijking met de behoefte van rundvee.

Casestudie praktijkbedrijven

Op twee melkveebedrijven (één op veengrond en één op klei-op-veen grond) met een lage stikstofbemesting werden de graskenmerken, voersamenstelling en voorzieningstoestand van het vee ten aanzien van de mineralen- en spoorelementen in kaart gebracht. Op beide bedrijven bleken de mineralengehalten van het gras en de graskuilen niet sterk af te wijken van gemiddelde waarden die BLGG de afgelopen jaren heeft gevonden. Het ene (biologische) bedrijf voerde de melkkoeien naast gras en graskuil een zeer geringe hoeveelheid krachtvoer bij (1 à 2 kg per koe per dag), terwijl het andere bedrijf snijmaïs en 4-8 kg krachtvoer bijvoerde. Op beide bedrijven kreeg het jongvee tijdens de weideperiode alleen weidegras. Uit rantsoenberekeningen en bloedonderzoek op het biologische bedrijf bleek dat de voorziening van de melkkoeien met selenium te krap was en dat ze net voldoende koper en magnesium kregen. Op het andere bedrijf was de mineralenvoorziening van de melkkoeien goed. Voor het jongvee gold op beide bedrijven dat de voorziening met selenium, koper en in mindere mate magnesium tijdens de weideperiode onvoldoende was.

Maatregelen risicodieren

Op korte termijn bleek het mineralen- en spoorelementengehalte in gras minder afhankelijk van de stikstofbemesting dan verwacht. Wel zijn er regionaal grote verschillen in gehalten, die verband kunnen houden met grondsoort, ontwatering en stikstoflevering door de bodem. In situaties waarin het rantsoen volledig bestaat uit gras(kuil), zoals voor jongvee en droogstaande koeien, kunnen er zeker tekorten ontstaan in de voorziening met mineralen en spoorelementen. Het gaat meestal om koper, selenium en magnesium. Ook tekorten aan natrium en kobalt komen voor. Aanvulling met (een) mineralen(mengsel) is in die situatie gewenst. Hetzelfde geldt voor bedrijven die beperkt (1 à 2 kg) krachtvoer aan hun melkkoeien voeren.

Wilt u het hele praktijkrapport lezen? Dat kan. Bestel praktijkrapport 67 hier voor de prijs van EUR 16.51 (excl BTW) ,lees het volledige praktijkrapport hier .

Rundvee praktijkrapport 67: Invloed stikstofbemesting grasland op voorziening mineralen en spoorelementen rundvee - 2005 - 62 pagina's

Oudste praktijkrapport Vorige praktijkrapport Overzicht alle praktijkrapporten

---

© Praktijkonderzoek - Animal Sciences Group - Wageningen UR. Laatst bijgewerkt: 18-03-2005 10:03.
Mail vragen en opmerkingen over de Praktijkonderzoek Website naar: webmaster.po.asg@wur.nl