CBS

Consumptie in januari lager

In januari 2005 was het volume van de binnenlandse consumptie door huishoudens 0,4 procent kleiner dan in januari 2004. Aan goederen werd, voor prijsveranderingen gecorrigeerd, 1,0 procent minder besteed dan een jaar eerder. De bestedingen aan diensten lagen nagenoeg op hetzelfde niveau als in januari 2004. Dit blijkt uit cijfers van het CBS. De cijfers zijn gecorrigeerd voor verschillen in de samenstelling van de koopdagen.

Opnieuw minder consumptie duurzame goederen

Huishoudens waren ook in januari 2005 terughoudend in hun bestedingen aan duurzame goederen. Na correctie voor verschillen in de samenstelling van de koopdagen was het volume van de bestedingen aan duurzame goederen 1,5 procent kleiner dan een jaar eerder. Deze daling ligt in dezelfde orde van grootte als die in 2004. Toen daalde het volume van de bestedingen aan duurzame goederen met 1,3 procent.

De consumptie van voedings- en genotmiddelen lag, voor koopdagen gecorrigeerd, in januari op vrijwel hetzelfde niveau als in januari 2004. Het volume van de bestedingen aan diensten was in januari 0,1 procent groter dan een jaar eerder.

Nieuwe Wet kinderopvang beïnvloedt consumptie huishoudens

In 2005 trad de nieuwe Wet kinderopvang in werking. Als gevolg hiervan worden de kosten voor kinderopvang niet meer alleen toegerekend aan de consumptie door huishoudens, maar ook voor een deel aan de overheidsconsumptie. Het neerwaartse effect van deze verschuiving op de ontwikkeling van de consumptie door huishoudens is ongeveer een kwart procentpunt.

In 2004 werd de consumptie door huishoudens nog positief beïnvloed door beleidsmaatregelen in de zorg. Door enkele wijzigingen in de Ziekenfondswet en de AWBZ moesten de huishoudens meer zelf betalen. Dit opwaartse effect op de consumptiegroei is in 2005 weggevallen.

Technische toelichting

Dit persbericht beschrijft de ontwikkeling van de Consumptie door huishoudens. De binnenlandse consumptieve bestedingen zijn verdeeld in vier hoofdcategorieën: voedings- en genotmiddelen (in 2004 aandeel 14 procent), duurzame goederen (20 procent), overige goederen (14 procent) en diensten (52 procent). Het gaat bij de binnenlandse consumptie om de uitgaven op Nederlands grondgebied: dus ook de uitgaven van buitenlandse ingezetenen in Nederland. De uitgaven van Nederlandse ingezetenen in het buitenland zijn niet in dit cijfer opgenomen. Het in de tabel opgenomen begrip 'nationale consumptie' bevat in tegenstelling tot de term 'binnenlandse consumptie' wel de bestedingen van Nederlandse ingezetenen in het buitenland, maar niet de uitgaven van buitenlandse ingezetenen in Nederland.

De groeicijfers in dit persbericht zijn steeds gebaseerd op een vergelijking met de overeenkomstige periode een jaar eerder. De volumemutaties geven de voor prijsveranderingen gecorrigeerde ontwikkeling van de bestedingen weer. Voor het berekenen van de prijsontwikkeling is gebruik gemaakt van het basismateriaal van de consumentenprijsindex (CPI) van het CBS. De macro-economische maandconsumptiecijfers in dit persbericht sluiten aan bij de concepten, definities en uitkomsten van de Nationale rekeningen en de reguliere Kwartaalrekeningen van het CBS.

De gegevens zijn nog voorlopig, bijgestelde cijfers over eerdere perioden zijn in de tabellen cursief weergegeven. Verschillen in de samenstelling van de koopdagen tussen de perioden die vergeleken worden, kunnen vooral bij de maandcijfers van de consumptie voor sterke schommelingen zorgen. Zo wordt op een vrijdag of zaterdag meer uitgegeven dan op een zondag, maandag of dinsdag. In de reeks koopdaggecorrigeerde volumemutaties wordt met deze effecten rekening gehouden. De koopdagcorrecties zijn bepaald met behulp van seizoencorrectietechnieken.

Met ingang van 2005 vinden er verschuivingen plaats tussen de consumptie door huishoudens en de consumptie door de overheid. De belangrijkste wijziging betreft de Wet kinderopvang. De aftrekpost voor de kosten van kinderopvang is verdwenen uit de inkomstenbelasting. In plaats daarvan vergoedt de overheid vanaf 2005 via de belastingdienst een deel van de kosten van kinderopvang. Dit leidt tot een registratiewijziging in het systeem van de Nationale rekeningen, waarbij de overheidsconsumptie omhoog gaat. Tot 2005 werden alle kosten voor kinderopvang toegerekend aan de consumptie door huishoudens. Als gevolg van deze verschuiving bedraagt het remmende effect op de ontwikkeling van de consumptie door huishoudens in 2005 naar verwachting ongeveer een kwart procentpunt.

PB05-034

18 maart 2005

9.30 uur

Centraal Bureau voor de Statistiek

Persbericht