CDA

11-03-05
CDA stemt in met uitzending Special Forces naar Afghanistan

Het gaat om het zenden van 4 F-16 vliegtuigen met ongeveer 100 militairen ten behoeve van ISAF, 85 man van een helicopterdetachement en ongeveer 165 Special Forces.

Met name over de uitzending van de Special forces is uitgebreid gesproken, o.a. over de vraag of de uitzending kon zonder instemming van de Kamer. Hoewel de regering aanvankelijk stelde dat dit strikt genomen mogelijk is, omdat het over de strijd tegen het terrorisme gaat (en dus artikel 97 van de Grondwet: zelfbescherming geldt ), gaven de ministers Kamp en Bot aan te hechten aan de instemming van de Kamer. En dus te handelen volgen artikel 100 van de Grondwet (instemming bij uitzending voor crisisbeheersingsoperaties.)

Henk Jan Ormel: "Het is niet voor het eerst dat Nederland een bijdrage levert aan de Operatie Enduring Freedom, aan de strijd tegen de wortels van het wereldwijde terrorisme. Onlangs is het fregat HMS Tjerk Hiddes nog teruggekeerd van de wateren rond het Arabisch schiereiland. En al eerder hebben Nederlandse F16s boven het Afghaanse luchtruim geopereerd, ter ondersteuning van de Amerikanen en hun bondgenoten op de grond. Daarbij zijn daadwerkelijk aanvallen uitgevoerd. Inzet van het Korps Commandotroepen, dat in verband met de strijd tegen het terrorisme is uitgebreid, bleef beperkt tot ondersteuning van ISAF bij Kabul. Speciale eenheden moeten ingezet kunnen worden voor de taken waarvoor ze opgeleid zijn, aldus Minister Kamp. "Nu is het moment daar. Onze krijgsmacht is er niet om alleen voor vredesbewarende doeleinden ingezet te worden, anders zouden we kunnen volstaan met een vredesmacht. Wel dienen we te beseffen dat aan de inzet van grondtroepen, waartoe de regering nu besloten heeft, grote risicos zijn verbonden."

De Nederlandse militairen zullen onder Amerikaans commando worden geplaatst. Dat betekent niet dat elk bevel moet worden opgevolgd. Nederland behoudt te allen tijde, dus ook in dit geval, full command over haar eigen militairen en kan caveats meegeven, restricties. Over wat onze militairen wel of niet mogen, worden afspraken gemaakt met de bondgenoten, zodat er geen onduidelijkheid kan bestaan. Het is goed om in de brief te lezen dat er een Nederlandse officier bij het coalitiehoofdkwartier voor Speciale Operaties in Afghanistan zal worden geplaatst. Hij zal erop toezien dat de Nederlandse taakgroep overeenkomstig de afspraken wordt ingezet. Deze officier beschikt over de bevoegdheid om namens de CDS te allen tijde een veto over de inzet van de Nederlandse eenheden uit te spreken.

Ormel: "De Nederlandse militairen vallen onder Nederlandse jurisdictie. Er gaan leden van de Koninklijke Marechaussee mee als militaire politie. Als onze militairen betrokken raken bij schietincidenten, waarbij doden of gewonden vallen, zal er in beginsel een onderzoek door de KMar ingesteld worden. Vanzelfsprekend zijn de Rules of Engagement geheim, zeker gezien het karakter van de operatie. Wanneer de militairen zich aan de geweldsinstructies houden, is er niets aan de hand en kan er ook geen sprake zijn van vervolging door het OM. Het CDA gaat ervan uit dat de Rules of Engagement gewisseld worden met het OM en dat over de interpretatie ervan geen verschil van mening komt te bestaan tussen het OM en Defensie. Dus geen nieuwe Eric O-kwesties."

"Arrestatie van oorlogsmisdadigers en terroristen kan aan de orde komen. Het zou toch bizar zijn als Bin Laden gespot wordt, maar we vervolgens eerst de Amerikanen moeten bellen? Dan is het risico groot dat hij weer ontsnapt. Wij gaan ervan uit dat als er gevangenen worden gemaakt met Nederlandse betrokkenheid, deze volgens de Geneefse Conventie, en dus het humanitair oorlogsrecht, worden behandeld."

Nadat de regering toezeggingen had gedaan op het punt van duidelijkheid over de Rules of Engagement, de verhouding met het OM en de behandeling van gevangenen, kon de CDA-fractie instemmen, net als de VVD, D66, LPF en ChristenUnie/SGP. De PvdA stemde tegen.