Antwoorden op kamervragen over (Buitengewone) ambtenaren van de
Burgerlijke Stand die weigeren huwelijken te sluiten tussen partners
van gelijk geslacht
Antwoorden op kamervragen over (Buitengewone) ambtenaren van de Burgerlijke
Stand die weigeren huwelijken te sluiten tussen partners van gelijk geslacht
10 maart 2005
Vragen van de leden Externe link Timmer en Externe link Dijksma
(beiden PvdA) aan de minister van Binnenlandse Zaken en
Koninkrijksrelaties over (Buitengewone) ambtenaren van de Burgerlijke
Stand die weigeren huwelijken te sluiten tussen partners van gelijk
geslacht.
---
1. Vraag
Kent u de inhoud van de brief van de Burgemeester en Wethouders van
Enschede over rechtsonzekerheid die er bestaat rondom (Buitengewone)
ambtenaren van de Burgerlijke Stand, die weigeren huwelijken te
sluiten tussen partners van gelijk geslacht? 1)
1. Antwoord
Ja.
2. Vraag
Wat is uw mening over de uitkomsten van het onderzoek waaruit blijkt
dat slechts 45,5% van de gemeenten een beleid voert waarbij alle
(Buitengewone) ambtenaren van de Burgerlijke Stand geacht worden
huwelijken tussen personen van gelijk geslacht te voltrekken? 2)
3. Vraag
Deelt u de mening dat alle (Buitengewone) ambtenaren van de
Burgerlijke Stand huwelijken moeten voltrekken tussen personen van
gelijk geslacht?
2 en 3. Antwoorden
Bij beantwoording van eerdere vragen over dit onderwerp zijn de
kabinetsopvattingen terzake reeds weergegeven. In het
Hoofdlijnenakkoord is verwoord dat zorgvuldige omgang met
gewetensbezwaarde ambtenaren van de burgerlijke stand met zich brengt
dat in onderling overleg in plaats van de gewetensbezwaarde een andere
ambtenaar van de burgerlijke stand een huwelijk tussen personen van
hetzelfde geslacht voltrekt, mits in elke gemeente de voltrekking van
een dergelijk huwelijk mogelijk blijft. In dit verband is ook van
belang dat de Commissie gelijke behandeling heeft geoordeeld dat de
weigering om trouwambtenaren met religieuze bezwaren tegen het sluiten
van een huwelijk tussen personen van hetzelfde geslacht aan te
stellen, een indirect onderscheid in de zin van de wet inhoudt. In
ieder concreet geval zal moeten worden nagegaan of het onderscheid
objectief gerechtvaardigd is. Rol daarbij kan spelen of er voldoende
ambtenaren van de burgerlijke stand beschikbaar zijn om dergelijk
huwelijken te sluiten.
Uitgangspunt bij het beleid is dat in het geval van gewetensbezwaarde
ambtenaren een praktische oplossing moet worden gezocht. Dat zou
kunnen door bij de organisatie van de werkzaamheden rekening te houden
met serieuze gewetensbezwaren, door benoeming van buitengewone
ambtenaren zonder gewetensbezwaren dan wel door ambtenaren van andere
gemeenten in te schakelen. Een gemeente moet er voor zorgen dat
gewaarborgd is dat ieder huwelijk kan worden voltrokken en dat er
voldoende ambtenaren zijn ter uitvoering van deze taak. Deze
beleidslijn wordt ook gesteund door de VNG. In zijn algemeenheid kan
voor voorzieningen in verband met gewetensbezwaren ruimte zijn als zij
geen schade toebrengen aan de goede functievervulling en aan het goed
functioneren van de openbare dienst. Van belang is dat in een concreet
geval een zorgvuldig onderzoek plaatsvindt en een beslissing wordt
gemotiveerd.
Een gemeentelijk beleid waarbij alle (Buitengewone) ambtenaren van de
Burgerlijke Stand geacht worden huwelijken tussen personen van gelijk
geslacht te voltrekken lijkt mij minder evenwichtig en niet in lijn
met de eerder geformuleerde beleidslijnen.
4. Vraag
Zou een wettelijke regeling over het voltrekken van huwelijken tussen
personen van gelijk geslacht door (Buitengewone) ambtenaren van de
Burgerlijke Stand kunnen zorgen voor meer duidelijkheid en
rechtszekerheid bij gemeenten en burgers? Zo ja, op welke termijn en
op welke manier gaat u dat vormgeven? Zo neen, waarom niet?
4. Antwoord
Het in lijn met het Hoofdlijnenakkoord geformuleerd beleid gaat uit
van zorgvuldigheid, het rekening houden met de bijzondere
omstandigheden en het bieden van praktische oplossingen. Ik meen dat
aldus op gewogen wijze recht gedaan kan worden aan de verschillende
belangen. Een wettelijke regeling zoals gesuggereerd in de
vraagstelling heeft dan ook niet mijn voorkeur.
1) Zie bijlage
2) Kenniscentrum Lesbisch- en Homo-emancipatiebeleid, Emanciperen
kunnen ook homoseksuelen niet alleen, 2003
Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties