Ministerie van Economische Zaken

Berichtnaam: Vragen van het lid Crone (PVDA) over het contracteren door TenneT van afschakelbare stroom
Datum: 10-3-2005


Ministerie van Economische Zaken

Persbericht

10 maart 2005

De Minister van Economische Zaken, mr. L.J. Brinkhorst heeft deze vragen als
volgt beantwoord.

Hierbij zend ik u de antwoorden op de vragen die gesteld zijn door het lid Crone.
De vragen zijn mij toegestuurd per brief van 23 februari 2005, onder nummer 2040509000.


1.  Bent u bekend met de berichtgeving omtrent het contracteren door TenneT van
afschakelbare stroom?

Ja

2.  Is het waar dat TenneT te veel zal betalen voor deze afschakelcontracten?
Zo neen, hoe is de situatie dan naar uw mening?

Nee. Op mijn verzoek ontwikkelt TenneT, in samenwerking met de DTe en het CPB,
een vangnet leveringszekerheid elektriciteit. Hierover heeft afgelopen maand een
marktconsultatie plaatsgevonden. Het vangnet houdt in essentie in dat TenneT meer
vermogen dan thans zal contracteren dat binnen een korte oproeptijd kan worden
ingezet, om zo beter de leveringszekerheid te kunnen waarborgen tijdens extreme
crisissituaties. Het effect is enerzijds dat TenneT dan meer vermogen beschikbaar
heeft om calamiteiten op te vangen en anderzijds dat een prikkel tot investeringen
in productievermogen aan marktpartijen wordt gegeven. Het gaat daarbij niet alleen
om afschakelbaar vermogen maar ook om snel opregelbaar vermogen. Uit analyse is
gebleken dat beide even effectief zijn om als vangnet te dienen. Een groot aantal
partijen zal dit vermogen kunnen aanbieden zodat naar mijn verwachting de benodigde
hoeveelheid vermogen tegen een marktconforme prijs kan worden gecontracteerd.
Tevens zal de DTe als toezichthouder erop toezien dat de uiteindelijke contractering
op een economisch verantwoorde wijze plaats zal vinden.
3.  Wanneer zullen deze afschakelcontracten ingekocht worden? Is het waar dat
het om 1200 MW gaat?

De planning is dat het vangnetvermogen, dus afschakelbaar en opregelbaar vermogen,
in september 2005 zal worden gecontracteerd voor de jaren 2006 en later. Details
rondom de contractduur, de wijze van invoering en de omvang van het vermogen worden
op dit moment uitgewerkt. De verwachting is dat voor een effectief vangnet een
substantieel lager vermogen dan 1200 MW volstaat. Door het CPB is geadviseerd
om het vermogen in tranches te contracteren met een contractduur van bijvoorbeeld
drie jaar, ter voorkoming van mogelijke marktverstoring. In juni 2005 verwacht
ik u nader te informeren over de details van het vangnet voor 2006 en later. Vooruitlopend
hierop, zoals aangekondigd in mijn brief van 14 december 2004, zal TenneT reeds
voor het jaar 2005 eenmalig een tender uitschrijven voor het contracteren van
vangnetvermogen (afschakelbaar en opregelbaar vermogen), zodat ook dit jaar de
leveringszekerheid beter gewaarborgd zal zijn.

4.  Is het waar dat de afschakelbare stroom pas wordt opgeroepen als de prijs
op 2000 euro of meer per kWh ligt? Waarom is dit het geval en waarom wordt de
stroom niet eerder opgeroepen?

Nee. Technische aspecten als de netveiligheid en het voorkomen van grootschalige
black-outs zijn bepalend voor de inzet van dit vangnetvermogen en niet de dan
geldende marktprijs. Het te contracteren vangnetvermogen zal worden ingezet bij
het zich voordoen van een calamiteit; dat wil zeggen ingeval door onvoorziene
omstandigheden (bv. draadbreuk, storingen) een tekort aan vermogen ontstaat. Hiermee
wordt het vangnetvermogen buiten de markt ingezet en dient het als een laatste
redmiddel voordat TenneT anders gedwongen is delen van Nederland imperatief af
te schakelen.

5.  Deelt u de mening dat het de taak van TenneT zou moeten zijn om niet alleen
stroomuitval te voorkomen, maar ook om grote prijsschokken tegen te gaan en dat
de stroom dus op een veel lager prijsniveau dan 2000 euro per kWh moet worden
opgeroepen?

Deze mening deel ik niet. Uitgebreide analyse heeft laten zien dat het inzetten
van vangnetvermogen op basis van prijscriteria leidt tot aanzienlijke marktverstoring.
Voorkomen moet worden dat TenneT marktspeler wordt en dat partijen gaan leunen
op de eventuele inzet van dit vermogen door TenneT en niet zelf investeren om
fluctuaties in vraag en aanbod op te vangen. Koppeling van de inzet van vangnetvermogen
aan een prijscriterium zou hiertoe leiden. De vergelijking met de strategische
olievoorraden zoals gecontracteerd door de COVA gaat hier op, waarbij de olievoorraden
ook uitsluitend ingezet worden tijdens een voordoen van een fysieke oliecrisis
en niet om hoge olieprijzen tegen te gaan.

6.  Waarom is er gekozen voor het mogelijk afschakelen van grote bedrijven en
niet voor het contracteren van extra productiecapaciteit bij elektriciteitsproductiebedrijven?


Voor beide mogelijkheden is gekozen. Ik verwijs hiervoor naar het antwoord op
vraag 2 en 3.

7.  Kunt u ingaan op de mogelijke alternatieven die de heer Lomme noemt, namelijk
de introductie van het product load management, zodat aangeboden elektriciteit
automatisch wordt toegewezen aan de duurste uren, of het toegankelijker maken
van de intraday-markt en de onbalansmarkt van TenneT?
De genoemde maatregelen zijn onder de aandacht van TenneT, DTe en APX.  Nadrukkelijk
moet gesteld worden dat deze maatregelen dienen ter verbetering van de marktwerking
en als zodanig positief zijn. De genoemde maatregelen kunnen niet voorkomen dat
er op het gebied van balanshandhaving kritieke situaties kunnen optreden. De markt
kan namelijk niet binnen enkele minuten reageren op een calamiteit; een dergelijke
balancering is bij uitstek een taak van de landelijk netbeheerder, wiens mogelijkheden
een calamiteit te bestrijden met dit vangnet worden vergroot. Tevens dragen de
maatregelen niet bij aan het lange termijn doel om investeringen in productiecapaciteit
los te maken, waardoor ze niet gezien kunnen worden als alternatief voor het vangnet.
Voor meer informatie over dit onderwerp kunt u terecht bij Postbus 51, telefoon
0800 - 6463951, e-mail: ezinfo@postbus51.nl

Voor journalisten: Jelle Wils, persvoorlichter, telefoon (070) 379 64 64, e-mail:
J.Wils@minez.nl