Gebruikswaarde Suwinet-
Inkijk
Inspectie Werk en Inkomen Gebruikswaarde Suwinet-Inkijk
R05/02, maart 2005
ISSN 1383-8733
ISBN 90-5079-118-2
2 Inspectie Werk en Inkomen Gebruikswaarde Suwinet-Inkijk
Voorwoord
Suwinet-Inkijk is het ICT-instrument waarmee medewerkers van de ketenpartners Centrum
voor Werk en Inkomen, het Uitvoeringsinstituut Werknemersverzekeringen en de gemeente-
lijke sociale diensten direct toegang krijgen tot relevante gegevens over cliënten. Het instru-
ment is sinds het begin van 2002 operationeel.
Inmiddels zijn er meer dan 20.000 geregistreerde gebruikers bij CWI, UWV en sinds kort ook
in het gemeentelijk domein. Met een dergelijk gebruikersaantal wordt de vraag relevant of het
gebruik van de geboden ICT-ondersteuning aansluit bij de doelen die ermee zijn beoogd.
In dit rapport geeft de inspectie hierover een oordeel.
Mr. L.H.J. Kokhuis
Inspecteur-generaal
3 Inspectie Werk en Inkomen Gebruikswaarde Suwinet-Inkijk
4 Inspectie Werk en Inkomen Gebruikswaarde Suwinet-Inkijk
Inhoud
1 Inleiding 7
2 Gebruik Suwinet-Inkijk 9
2.1 Uitvoeringsinstituut Werknemersverzekeringen 9
2.2 Centrum voor Werk en Inkomen 9
2.3 Gemeenten 9
3 Inzet Suwinet-Inkijk 11
3.1 Preventie 11
3.2 Uitkeringsverstrekking 11
3.3 Activering 12
3.4 Handhaving 12
4 De meerwaarde van Suwinet-Inkijk 15
4.1 Efficiency en klantvriendelijkheid 15
4.2 Performance, functionaliteit en kwaliteit van gegevens 15
4.3 Alternatieven voor Suwinet-Inkijk 15
4.4 Onbenutte kansen 16
5 Conclusies en oordeel 17
5.1 Wat is de gebruikswaarde van Suwinet-Inkijk? 17
5.2 Sluit het gebruik van Suwinet-Inkijk aan bij de verwachtingen van
de wetgever? 17
5.3 Oordeel 18
6 Reacties betrokken uitvoeringsinstellingen 19
6.1 Uitvoeringsinstituut Werknemersverzekeringen 19
6.2 Centrale organisatie werk en inkomen 19
6.3 Vereniging van Nederlandse Gemeenten 19
6.4 Bureau Keteninformatisering werk en inkomen 19
6.5 Nawoord IWI 19
Lijst van afkortingen 21
Bijlage 1: Bestudeerde documenten 22
Bijlage 2: Reactie Uitvoeringsinstituut Werknemersverzekeringen 23
Bijlage 3: Reactie Centrale organisatie werk en inkomen 27
Bijlage 4: Reactie Vereniging van Nederlandse Gemeenten 31
Bijlage 5: Reactie Bureau Keteninformatisering werk en inkomen 35
Publicaties van de Inspectie Werk en Inkomen 39
5 Inspectie Werk en Inkomen Gebruikswaarde Suwinet-Inkijk
6 Inspectie Werk en Inkomen Gebruikswaarde Suwinet-Inkijk
1 Inleiding
Voor een goede samenwerking binnen het stelsel van werk en inkomen is gegevensuitwisseling
tussen de ketenpartners essentieel. Om de gegevensuitwisseling te ondersteunen is een
gemeenschappelijke infrastructuur ontwikkeld onder de naam Suwinet. Een van de functionali-
teiten hiervan is Suwinet-Inkijk: een on line-applicatie waarmee geautoriseerde medewerkers
van de ketenpartners direct toegang krijgen tot relevante gegevens over cliënten.
De wet verplicht de ketenpartners Centrum voor Werk en Inkomen (CWI), het Uitvoerings-
instituut Werknemersverzekeringen (UWV) en gemeentelijke sociale diensten om Suwinet te
gebruiken en via deze infrastructuur gegevens te verstrekken. Over de mate waarin en de wijze
waarop dat dient te gebeuren wordt niet uitgewijd.
Suwinet heeft tot doel bij te dragen aan klantvriendelijkheid en efficiency. Electronische uitwis-
seling van gegevens maakt omvangrijke overdrachtsdossiers, dubbele gegevensuitvraag en het
raadplegen van verschillende instanties overbodig. Ook de kwaliteit van de gegevens en de tij-
dige overdracht ervan moet door gebruik van Suwinet verbeteren. De applicatie Suwinet-Inkijk
speelt daarnaast een rol bij de verificatie van gegevens. Tot slot moet Suwinet eraan bijdragen
dat klanten de samenwerkende ketenpartners als één organisatie ervaren (conform de één-
loketgedachte).
De Inspectie Werk en Inkomen (IWI) heeft onderzocht hoe de ketenpartners Suwinet-Inkijk
gebruiken en in hoeverre de applicatie bijdraagt aan zowel de beoogde hierboven genoemde
doelen als de doelstellingen van de wetgever op het gebied van preventie, uitkeringsverstrek-
king en activering (de hoofddoelen van de sociale zekerheid).
Het onderzoek richt zich op de uitvoeringspraktijk bij CWI, UWV en gemeentelijke sociale
diensten. Bij iedere ketenpartner heeft de inspectie de belangrijkste groep van daadwerkelijke
gebruikers van Suwinet-Inkijk in het onderzoek betrokken. De inspectie heeft in kaart gebracht
hoe zij Suwinet-Inkijk gebruiken bij hun taken op het gebied van preventie, uitkeringsverstrek-
king en activering, welke alternatieven er zijn voor Suwinet-Inkijk en in hoeverre er verschillen
bestaan in het gebruik van Suwinet-Inkijk. Vervolgens zet de inspectie de praktijk af tegen de
1 uitgangspunten die UWV, CWI en Divosa hanteren ten aanzien van Suwinet-Inkijk.1 Ten tijde
Bijlage1 bevat een overzicht van van het onderzoek lag in de Eerste Kamer een wetsvoorstel op grond waarvan in de toekomst
geraadpleegde literatuur.
ook andere instanties (zoals de Sociale inlichtingen- en opsporingsdienst) toegang krijgen tot
Suwinet-Inkijk, ten behoeve van de opsporing van strafbare feiten. Deze voorgenomen wijziging
heeft de inspectie in dit onderzoek buiten beschouwing gelaten.
Voor het onderzoek heeft de inspectie gebruikgemaakt van gegevens van het Bureau
Keteninformatisering werk en inkomen (BKWI). Als beheerder van Suwinet monitort BKWI
het gebruik en de werking van Suwinet-Inkijk. Verder heeft de inspectie bij zes vestigingen van
CWI, zes vestigingen van UWV en twaalf gemeenten interviews gehouden en schriftelijke
enquêtes afgenomen over het nut en de benutting van Suwinet-Inkijk.
Het onderzoek heeft plaatsgevonden in de periode juli tot en met november 2004. De uitkom-
sten hebben betrekking op deze periode.
7 Inspectie Werk en Inkomen Gebruikswaarde Suwinet-Inkijk
8 Inspectie Werk en Inkomen Gebruikswaarde Suwinet-Inkijk
2 Gebruik Suwinet-Inkijk
De inspectie heeft onderzocht in hoeverre medewerkers van de ketenpartners gebruikmaken
van Suwinet-Inkijk. Uit de analyse van de door BKWI gemonitorde gegevens over het daadwer-
kelijk gebruik van Suwinet-Inkijk blijkt dat met name bij CWI en gemeenten de intensiteit van
het gebruik grote verschillen vertoont per vestiging/gemeente. Over de oorzaken hiervan kan
de inspectie op basis van dit onderzoek geen harde uitspraken doen. Wel zijn zowel vestigingen
in het onderzoek betrokken waar medewerkers weinig gebruikmaken van Suwinet-Inkijk als
waar de applicatie veel wordt gebruikt.
2.1 Uitvoeringsinstituut Werknemersverzekeringen
Vanuit alle UWV-locaties kunnen medewerkers toegang verkrijgen tot Suwinet-Inkijk. UWV is -
mede vanuit performanceoverwegingen - gestart met de uitrol van de applicatie voor de pri-
maire groep gebruikers: de medewerkers Werkloosheidswet (WW) binnen de divisie WW.
Deze medewerkers zijn verplicht Suwinet-Inkijk te gebruiken voor uitvoering van de WW-pro-
cessen.
Waar mogelijk is Suwinet-Inkijk ook beschikbaar gesteld aan andere medewerkers, met als
gevolg dat de beschikbaarheid van het systeem binnen de diverse divisies van UWV momenteel
ongelijkmatig is. Met de uniformering van de werkprocessen binnen de divisies van UWV zal
een verdere uitrol plaatsvinden in de UWV-omgeving en zal het gebruik een gelijkmatiger beeld
gaan vertonen. Voorts zal het verdere gebruik mede bepaald worden door de gevolgde fasering
van het traject van schoning van accounts en autorisaties van Suwinet-Inkijk binnen UWV.
Vooralsnog kunnen de mogelijkheden van Suwinet-Inkijk echter niet binnen alle divisies worden
benut.
2.2 Centrum voor Werk en Inkomen
Alle CWI-kantoren hebben toegang tot Suwinet-Inkijk. Het centraal niveau geeft aan dat het
gebruik ervan in de werkprocessen van CWI is voorzien en beschreven; voor de identiteitscon-
trole (GBA-controle) is het gebruik zelfs verplicht gesteld. De inspectie merkt echter op dat
het Referentiewerkproces 2003 slechts beperkt melding maakt van Suwinet-Inkijk.
De CWI-vestigingen kunnen op basis van lokale afspraken en omstandigheden hun organisatie
en werkprocessen inrichten, waarbij het referentiewerkproces richtinggevend is. De zogeheten
adviseurs werk en inkomen op het CWI-kantoor zijn in hoge mate vrij om te kiezen of ze het
instrument gebruiken bij hun werkzaamheden. Mede hierdoor verschilt de intensiteit van het
gebruik van Suwinet-Inkijk per vestiging.
2.3 Gemeenten
Gemeenten hebben sinds kort de beschikking over Suwinet-Inkijk. Het gebruik van Suwinet-
Inkijk binnen de gemeenten is niet verplicht gesteld: medewerkers maken er in de uitvoering
vrijwillig gebruik van. In hoeverre Suwinet-Inkijk inderdaad wordt gebruikt, hangt af van de
inrichting van het werkproces en de lokale werkafspraken tussen gemeente en CWI.
Gemeenten gebruiken de applicatie meer voor de werkprocessen `inkomen' dan voor de werk-
processen `werk'. Dit kan samenhangen met de informatie die Suwinet-Inkijk thans ontsluit. Er
is binnen Suwinet wel werkgerichte informatie beschikbaar, echter de hoeveelheid ervan is
momenteel nog bescheiden.
9 Inspectie Werk en Inkomen Gebruikswaarde Suwinet-Inkijk
10 Inspectie Werk en Inkomen Gebruikswaarde Suwinet-Inkijk
3 Inzet Suwinet-Inkijk
Hoofddoelen van de sociale zekerheid zijn preventie, activering en uitkeringsverstrekking. Om
te bepalen welke bijdrage Suwinet-Inkijk levert aan het bereiken hiervan, heeft de inspectie
onderzocht of en hoe de ketenpartners Suwinet-Inkijk inzetten bij de taken op dit gebied. Ook
de inzet van Suwinet-Inkijk bij handhavingstaken is hierbij meegenomen.
3.1 Preventie
Suwinet-Inkijk ondersteunt CWI-adviseurs bij hun poortwachtersactiviteiten. Zij kunnen
Suwinet-Inkijk in het kader van bemiddeling en voorlichting gebruiken om de achtergronden
van een cliënt te leren kennen. Het systeem maakt het bijvoorbeeld mogelijk om het arbeids-
verleden van de werkzoekenden te bekijken en te gebruiken bij het opstellen van het klantpro-
fiel. Aan de hand daarvan bepaalt de adviseur welke dienstverlening beschikbaar is voor de
klant en verwijst hij eventueel door.
De mate waarin gemeenten Suwinet-Inkijk gebruiken voor preventietaken varieert. Gemeenten
zijn voor de invulling van hun preventietaken (poortwachter) voor een deel afhankelijk van
CWI.
3.2 Uitkeringsverstrekking
Bij de WW-divisie van UWV gebruiken vooral de medewerkers vooradministratie en verwer-
ving Suwinet-Inkijk om de informatie te verzamelen die nodig is voor de beoordeling van het
recht, de duur en de hoogte van de WW-uitkering. Zij raadplegen het systeem vooral als de
gegevens twijfelachtig lijken of ontbreken. Ook gebruiken ze het als aanvulling op al beschikbare
gegevens en incidenteel als (extra) controle op de juistheid van de voorliggende gegevens.
Verder toetst UWV met behulp van Suwinet-Inkijk of een cliënt nog steeds recht heeft op een
uitkering en controleert UWV de werkbriefjes onder andere aan de hand van de inschrijving bij
het CWI.
De CWI-adviseurs gebruiken Suwinet-Inkijk vooral bij het maken van een zogenoemde voor-
aankondiging. Dit is een melding aan UWV of gemeente (die via een van de andere applicaties
van Suwinet wordt verstuurd) dat een potentiële uitkeringsgerechtigde zich bij het CWI heeft
gemeld. Hiervoor maakt de adviseur over het algemeen een uitdraai uit Suwinet-Inkijk. Deze
vroegtijdige berichtgeving is erop gericht dat UWV het proces van uitkeringsverstrekking kan
versnellen.
Verder speelt Suwinet-Inkijk een ondersteunende rol bij de diverse intakes die de CWI-advi-
seur uitvoert (intake aanvraag WW, werkintake en uitkeringsintake WW en WWB (Wet werk
en bijstand)). De adviseur gebruikt Suwinet-Inkijk om te beoordelen of iemand recht heeft op
voorliggende voorzieningen, voor de opbouw van het advies aan UWV aan de hand van het
arbeidsverleden, of om de uitkering te indiceren. Adviseren, coördineren, doorverwijzen en
begeleiden van de klant staan bij dergelijke werkzaamheden centraal.
Gemeenten gebruiken Suwinet in bijna alle werkprocessen die te maken hebben met de uitke-
ringsverstrekking op grond van de WWB. Zo levert het systeem gegevens voor de beoordeling
of iemand recht heeft op een bijstandsuitkering aan de hand van onder andere arbeids- en uit-
keringsverleden, adres- en opleidingsgegevens. Ook gebruiken gemeenten Suwinet-Inkijk bij de
beoordeling van de rechtmatigheid van uitkeringen. Suwinet-Inkijk laat bijvoorbeeld zien of
iemand inkomsten heeft uit werk en is ingeschreven bij CWI.
11 Inspectie Werk en Inkomen Gebruikswaarde Suwinet-Inkijk
3.3 Activering
Bij UWV maken de casemanagers WW over het algemeen intensief gebruik van Suwinet-Inkijk.
De casemanager heeft tot taak om het reïntegratieadvies van CWI te beoordelen en werkzoe-
kenden aan te melden bij reïntegratiebedrijven. Ook zorgt hij voor de begeleiding van en voor-
lichting aan de cliënt en controleert hij de voortgang van het reïntegratietraject en overige ver-
plichtingen van de cliënt. De casemanager gebruikt Suwinet-Inkijk om te bepalen of iemand in
aanmerking komt voor een reïntegratietraject en/of moet worden opgeroepen voor een per-
soonlijk gesprek. Ook bij de begeleiding en voorlichting aan uitkeringsgerechtigden speelt
Suwinet-Inkijk een rol: de gegevens in het systeem geven een beeld van de achtergronden en
motieven van klanten en dat biedt een handvat voor een gesprek.
Wel blijkt dat sommige casemanagers (afkomstig van het voormalige GAK) het zogenoemde
WWO-systeem voor ontslagwerkloosheid (van het GAK) prefereren boven Suwinet-Inkijk.
Volgens hen is Suwinet-Inkijk overbodig omdat de informatie uit WWO deels nuttiger en actu-
eler is.
De CWI-medewerkers gebruiken Suwinet-Inkijk slechts op zeer beperkte schaal bij activerings-
activiteiten. Bij hun bemiddelingstaken raadplegen de adviseurs Suwinet-Inkijk om te zien of een
klant weer aan het werk is of om het arbeidsverleden te bekijken. Ook kan het systeem
gebruikt worden bij het opstellen van een curriculum vitae ten behoeve van werk.nl. Als het
gaat om bemiddeling speelt Suwinet-Inkijk een beperkte rol, omdat het systeem geen gegevens
bevat over sollicitatieactiviteiten. Daarom gebruiken de adviseurs hiervoor een alternatief: het
primair gemeenschappelijke informatiesysteem (PGI). Dit systeem ondersteunt binnen CWI het
arbeidstoeleidingsproces en een aantal omliggende processen: het bevat gegevens op het gebied
van vacatures, beroepen en opleidingen.
De gemeenten zouden bij de reïntegratie van uitkeringsgerechtigden via Suwinet-Inkijk informa-
tie kunnen achterhalen over opleidingsniveau en werkervaring. Uit het onderzoek is niet geble-
ken dat gemeenten Suwinet-Inkijk ook daadwerkelijk op deze manier inzetten.
3.4 Handhaving
UWV gebruikt Suwinet-Inkijk onder meer om te bepalen of er sprake is van verwijtbaarheid.
Het systeem toont bijvoorbeeld of er een dienstverband bestaat dat de klant niet heeft opgege-
ven en of iemand is ingeschreven bij CWI (een voorwaarde om in aanmerking te komen voor
een uitkering). Veel respondenten in het onderzoek gaven aan dat ze Suwinet-Inkijk binnen hun
werkzaamheden graag meer zouden gebruiken als verificatiemiddel, maar dat de tijd daarvoor
ontbreekt.
Een ander handhavingsaspect betreft de opsporing van ongeldige identiteitsbewijzen. Via
Suwinet-Inkijk is het mogelijk om paspoorten en rijbewijzen op geldigheid te controleren, van-
wege de koppeling met het Verificatie Identificatie Systeem (VIS). VIS was binnen UWV alleen
nog maar beschikbaar in het kader van een pilot (divisie Werkgevers). Daarnaast maakt de
afdeling Fraude Preventie en Opsporing (FPO) in toenemende mate gebruik van de gegevens uit
Suwinet-Inkijk. Deze onderdelen zijn niet in dit onderzoek betrokken.
Volgens de respondenten is de zogenoemde LRD-koppeling (Landelijke Raadpleegbare Deel-
verzameling die basisgegevens van de Gemeentelijke Basisadministratie (GBA) bevat) nog niet
bij iedere gebruiker van Suwinet-Inkijk operationeel. Formeel is UWV nog niet geautoriseerd
voor het gebruik van de LRD. Hiervoor dient het agentschap Basisadministratie Persoons-
gegevens en Reisdocumenten (BPR) de autorisatie voor het gebruik van de LRD door UWV vrij
te geven. Om deze functionaliteit te kunnen gebruiken moet de autorisatie van het gebruik van
GBA-gegegevens op organisatieniveau geregeld worden. Hieraan wordt nu gewerkt.
Voor CWI is Suwinet-Inkijk een belangrijk verificatie-instrument, bijvoorbeeld om na te gaan of
er sprake is van een uitkering, wie de laatste werkgever is en hoe lang iemand heeft gewerkt.
Ook kunnen adviseurs in Suwinet-Inkijk bekijken of er sprake is van een samenloop van uitke-
ring en werk. Hoewel de controle van GBA-gegevens verplicht is, geven sommige respondenten
aan dit (nog) niet via Suwinet-Inkijk te kunnen. Dit ligt niet aan technische beperkingen, maar
12 Inspectie Werk en Inkomen Gebruikswaarde Suwinet-Inkijk
aan het feit dat niet iedere medewerker op het CWI autorisatie heeft voor Suwinet-Inkijk.
Verder geven de respondenten aan dat nog niet iedereen de beschikking heeft over VIS. Een
landelijke uitrol van VIS heeft nog niet plaatsgevonden. De gegevens van BKWI laten inderdaad
zien dat het gebruik van de inkijk op VIS nog verre van optimaal is.
Gemeenten gebruiken Suwinet-Inkijk veelvuldig voor verificatie en controle. Vooral bij de pro-
cessen terugvordering en verhaal is het instrument erg welkom, omdat het eenvoudiger en
minder tijdrovend is geworden om klanten of hun werkgevers te vinden en loongegevens en
dienstverbanden te verifiëren. Daardoor zijn verhaal en incasso (via beslaglegging bij werkge-
vers) vaker mogelijk.
Gemeenten hebben nóg twee controle-instrumenten tot hun beschikking die controle achteraf
mogelijk maken, namelijk de belastingsignalen en de samenloopapplicatie van de Stichting
Inlichtingenbureau Gemeenten (IB). IWI heeft in 2004 ook onderzoek gedaan naar de kwaliteit
van de afhandeling van belastingsignalen door gemeenten. Hieruit is gebleken dat er grote kwa-
liteitsverschillen bestaan. Aanvullend op de komst van het IB in 2002 blijkt de afhandeling van
belastingsignalen relevant te blijven voor het opsporen van witte fraude. Via het IB komt infor-
matie over samenloop van een bijstandsuitkering en andere inkomsten weliswaar sneller
beschikbaar, maar de IB-signalen bevatten minder informatie dan belastingsignalen. Het signaal
uit Suwinet-Inkijk is actueler. Het verschil is echter dat controle via Suwinet-Inkijk ad hoc
plaatsvindt, terwijl belastingsignalen en signalen uit de Samenloopapplicatie - hoewel minder
actueel - wel op een meer structurele wijze worden afgegeven.
Uit de gegevens van BKWI blijkt dat het gebruik van VIS nog niet volledig is ingeburgerd. Ook
kan nog niet iedere respondent hiervan gebruikmaken. Tot slot levert autorisatie voor de LRD-
koppeling mogelijk een probleem op. Het gaat erom dat het gemeenten wettelijk niet is toege-
staan hun eigen gegevens via de Landelijk Raadpleegbare Deelverzameling van het GBA te raad-
plegen. Indien men via Suwinet-Inkijk een pagina zou bekijken met klantgegevens uit de gehele
keten, dan mag op dat moment de informatie uit de LRD wel worden getoond aan CWI-mede-
werkers, maar niet aan medewerkers van een sociale dienst. Dit probleem is momenteel opge-
pakt door de Ministeries SZW en BZK.
13 Inspectie Werk en Inkomen Gebruikswaarde Suwinet-Inkijk
14 Inspectie Werk en Inkomen Gebruikswaarde Suwinet-Inkijk
4 De meerwaarde van Suwinet-Inkijk
4.1 Efficiency en klantvriendelijkheid
Bij UWV leidt gebruik van Suwinet-Inkijk tot een efficiënter werkproces, doordat medewerkers
niet meer alle (externe) bronnen afzonderlijk hoeven te raadplegen om gegevens te verkrijgen.
Zij kunnen contactmomenten minimaliseren en hoeven gegevens slechts eenmalig uit te vragen.
CWI en gemeenten gebruiken Suwinet-Inkijk om efficiënter gegevens te verkrijgen en om deze
gegevens te verifiëren. Bij CWI geldt dit vooral voor de uitkerings- en werkintake en de verifi-
catie van de identiteit. Gemeenten zien de gegevens van Suwinet-Inkijk als een indicatie en
doen altijd navraag. Wel kan de klant nu gerichter worden uitgevraagd, en kunnen sneller de
juiste bronnen worden benaderd. Ook kunnen medewerkers meer deskresearch doen en
hoeven ze niet altijd de klant persoonlijk te spreken.
4.2 Performance, functionaliteit en kwaliteit van gegevens
Randvoorwaarde voor een constructief gebruik van Suwinet-Inkijk is dat de gegevens betrouw-
baar en beschikbaar zijn.
Bij UWV zijn de gegevensleveringen ten behoeve van Suwinet-Inkijk na verbeteracties in de
loop van 2004 structureel verbeterd. Ook de overzichtelijkheid en de snelheid van het systeem
is toegenomen. Toch zijn er nog steeds vestigingen die te kampen hebben met een problemati-
sche toegankelijkheid/beschikbaarheid van het systeem. Volgens UWV komt dit door lokale
2 tekortkomingen aan de technische infrastructuur. Een belangrijk aandachtspunt vormt het feit
Uit het IWI-onderzoek naar de dat de beschikbaarheid van gegevens per ex-uvi sterk verschilt. Gegevens van sommige ex-uvi's
doelmatigheid en doeltreffendheid
GVI 2004 is gebleken dat de zijn onvolledig, helemaal niet of ongelijkmatig via Suwinet beschikbaar. Dit heeft te maken met
betrouwbaarheid van de gegevens de functionele verschillen en gegevensdefinities van de bronsystemen. Ook is het USZO WW-
uit GVI, als een van de gegevens-
bronnen van Suwinet-Inkijk, sterk is systeem nog niet gekoppeld aan Suwinet-Inkijk.
verbeterd (maar nog niet optimaal Een aanvulling op papier die naar de ex-uvi's wordt gestuurd leidt niet in alle gevallen tot een
is). In dit onderzoek is niet de kwa-
liteit van de aanlevering van gege- aanpassing van de gegevens in de gegevensbronnen van Suwinet. Verder voeren de ex-uvi's
vens door de werkgevers onder- gegevens soms verkeerd in, of komen gegevens pas in een te laat stadium in Suwinet-Inkijk
zocht, terwijl deze gegevens voor
gebruikers van Suwinet-Inkijk mede beschikbaar. Respondenten geven aan dat zij bepaalde belangrijke informatie niet uit Suwinet-
aanleiding kunnen zijn om de gege- Inkijk kunnen halen.2
vens uit Suwinet-Inkijk als nog niet
volledig betrouwbaar te bestempe- Respondenten noemen diverse mogelijkheden om de gegevens die de Sociale Verzekeringsbank
len. (SVB) beschikbaar stelt aan te wenden, bijvoorbeeld in het kader van het verzorgingsforfait en
3 de Toeslagenwet.3
Of de gegevens van de SVB via
Suwinet-Inkijk beschikbaar dienen
te komen, vormt onderwerp van Bij CWI geven de respondenten aan dat er nog steeds storingen bestaan en niet altijd gegevens
een actuele discussie. beschikbaar zijn. Bovendien twijfelen zij soms aan de betrouwbaarheid van de informatie uit
Suwinet-Inkijk. Bijvoorbeeld de registratie van dienstverbanden bij werkgevers is niet optimaal.
CWI hanteert dan ook de regel dat de cliënt verantwoordelijk is voor de gegevens in het dos-
sier. Adviseurs bij CWI laten cliënten tekenen voor het eindresultaat van de uitkeringsintake.
Respondenten bij gemeenten constateren dat het systeem sinds kort minder storingen ver-
toont, meer gegevens bevat en een verbeterde lay-out heeft. Wel zijn er nog steeds problemen
met de betrouwbaarheid van de informatie. De gegevens worden bij de bron niet altijd up to
date gehouden, zoals informatie over dienstverbanden. Tot slot geven respondenten aan dat
gegevens van de SVB een meerwaarde kunnen hebben bij de uitvoering van de WWB.
4.3 Alternatieven voor Suwinet-Inkijk
Hoewel het gebruik binnen de uitkeringsprocessen van WW verplicht is, kan UWV in nood-
situaties ook zonder. Medewerkers kunnen terugvallen op de verwijsindex SV-uitkeringen en
dienstverbanden (GVI), waaruit aan de hand van sofi-nummers informatie op te vragen is over
15 Inspectie Werk en Inkomen Gebruikswaarde Suwinet-Inkijk
uitkeringen en dienstverbanden. Ook hebben medewerkers de beschikking over de eigen mate-
riesystemen (waaronder het eerder genoemde WWO-systeem), kunnen ze gegevens van de
ex-uvi's raadplegen of in uiterste nood teruggevallen op het fysieke dossier. Volgens sommige
respondenten zijn dit echter geen volwaardige alternatieven, onder meer omdat ze meer tijd
vergen.
CWI geeft aan in principe geen alternatieven te hebben voor Suwinet-Inkijk. Terugvaloptie is
om de gegevens bij de klant uit te vragen of aanvullende gegevensbronnen te gebruiken, zoals
PGI.
Respondenten bij gemeenten noemen diverse alternatieven voor Suwinet-Inkijk, zoals het
opvragen van informatie bij UWV en/of Belastingdienst en de afdeling Burgerzaken. Ook wordt
het Inlichtingenbureau genoemd voor de samenloopsignalen. Zonder de gegevens van Suwinet-
Inkijk zouden gemeenten echter meer informatie bij de klant moeten uitvragen. Voor de
incasso bij terugvordering en verhaal betekent het zeer waarschijnlijk dat de gemeenten minder
zouden kunnen incasseren, omdat het meer tijd zou kosten de klanten op te sporen.
4.4 Onbenutte kansen
Bij UWV is sprake van diverse onbenutte mogelijkheden. Voor de medewerkers AG levert
Suwinet-Inkijk namelijk in grote lijnen hetzelfde nut op als voor de medewerkers WW. Binnen
de AG-werkprocessen is Suwinet-Inkijk echter niet in dezelfde mate ingeburgerd als binnen de
divisie WW. Bij AG heeft nog lang niet iedereen de beschikking over Suwinet-Inkijk. UWV stelt
dat in 2005 Suwinet-Inkijk breder ingezet zal worden binnen AG.
Daarnaast blijken de opties die Suwinet-Inkijk heeft niet bij alle medewerkers in dezelfde mate
bekend. De respondenten geven aan geen handleiding of een andere instructie te hebben. In de
praktijk betekent dit dat het gebruik van Suwinet-Inkijk mede afhankelijk is van de tijd die
iemand heeft en zijn vermogen om met het instrument te werken.
Ook bij CWI zijn veel gebruikers zich niet bewust van alle mogelijkheden van Suwinet-Inkijk.
Dit is het gevolg van gebrekkige scholing en informatie over het instrument. Om de acceptatie
en het (effectief) gebruik ervan te vergroten is ondersteuning wenselijk, bijvoorbeeld met
behulp van handreikingen.
16 Inspectie Werk en Inkomen Gebruikswaarde Suwinet-Inkijk
5 Conclusies en oordeel
5.1 Wat is de gebruikswaarde van Suwinet-Inkijk?
Suwinet-Inkijk is het meest inzetbaar bij de werkprocessen die te maken hebben met de uitke-
ringsverstrekking. Bij CWI ondersteunt Suwinet-Inkijk de uitvoering van de werk- en uitkering-
sintake en de opstelling van de vooraankondiging. UWV gebruikt Suwinet-Inkijk om de informa-
tie te verzamelen die nodig is voor de beoordeling van het recht, de duur en de hoogte van de
WW-uitkering. Met name als controle- en aanvullingsinstrument bij onduidelijkheden bewijst
Suwinet-Inkijk goede diensten. Ook bij gemeenten levert Suwinet-Inkijk een belangrijke bijdrage
aan de werkprocessen die te maken hebben met de verstrekking van bijstandsuitkeringen.
Daarnaast is Suwinet-Inkijk in het kader van handhaving een belangrijk verificatie-instrument.
Het instrument wordt onder meer ingezet bij terugvordering, verhaal en incasso. Ook levert
het systeem gegevens om te bepalen of een cliënt verwijtbaar gedrag vertoont en of de cliënt
aan zijn verplichtingen voldoet. Verder speelt het een rol in de identiteitscontrole en GBA-
gegevenscheck. Op dit vlak worden echter nog niet alle mogelijkheden van Suwinet-Inkijk
benut.
Suwinet-Inkijk speelt verder een beperkte rol bij de activering en preventie. Ketenpartners
gebruiken het systeem bij de beoordeling van het reïntegratieadvies van CWI. Daarnaast helpt
Suwinet-Inkijk bij het verkrijgen van een algemeen beeld van de cliënt bij klantcontacten en
speelt het een beperkte rol bij bemiddelingsactiviteiten van CWI. Hoewel Suwinet-Inkijk zou
kunnen bijdragen aan reïntegratieactiviteiten van gemeenten, is niet gebleken of en zo ja hoe
dat gebeurt.
Ondanks het feit dat alle ketenpartners gebruikmaken van Suwinet-Inkijk, wordt het systeem
nog niet optimaal benut. Bij UWV zou het ook goede diensten kunnen bewijzen bij andere divi-
sies (zoals AG). Verder blijken medewerkers niet altijd autorisatie te hebben voor het systeem
en niet altijd op de hoogte te zijn van alle mogelijkheden. Handleidingen en instructies ontbre-
ken veelal.
5.2 Sluit het gebruik van Suwinet-Inkijk aan bij de verwachtingen
van de wetgever?
Verplichtend gebruik
De verplichting die UWV en CWI hebben gesteld ten aanzien van het gebruik van Suwinet-
Inkijk is in sommige gevallen niet te realiseren. Dit geldt bijvoorbeeld voor de GBA-controle en
heeft te maken met autorisatie van medewerkers. Overigens is moeilijk te controleren of
medewerkers inderdaad gebruikmaken van Suwinet-Inkijk; er waren enkele respondenten in het
onderzoek - zij het ver in de minderheid - die het nut van Suwinet-Inkijk niet inzagen en liever
een alternatief gebruikten (zoals het WWO-systeem).
Klantvriendelijkheid
In sommige gevallen gaan medewerkers volledig uit van de gegevens in Suwinet-Inkijk. Een klant
hoeft dan zijn verhaal niet (nogmaals) te doen. Niet altijd worden de gegevens in Suwinet-Inkijk
echter als dusdanig `authentiek' beschouwd dat verificatie bij de cliënt achterwege kan blijven.
Wel leidt Suwinet-Inkijk tot gerichtere uitvraag van de klant. Dit minimaliseert contactmomen-
ten (en dus belasting). Tot slot draagt Suwinet-Inkijk bij aan het verkrijgen van een beeld van de
cliënt voor een gesprek. Dit heeft in het kader van klantvriendelijkheid zeker een (positieve)
uitwerking op het consulent-cliënt-contact.
Voorkomen dubbele gegevensuitvraag/één-loketgedachte
De functie van Suwinet-Inkijk als belangrijk verificatie-instrument zou kunnen leiden tot eenma-
lige uitvraag van gegevens bij de cliënt. Uit het onderzoek is echter gebleken dat medewerkers
17 Inspectie Werk en Inkomen Gebruikswaarde Suwinet-Inkijk
nog veelvuldig gegevens opvragen bij collega's, ex-uvi's, werkgevers en dergelijke. Dit hangt
samen met de beperkte actualiteit, betrouwbaarheid en volledigheid van gegevens in Suwinet-
Inkijk.
Efficiency
Suwinet-Inkijk maakt de gegevensverzameling efficiënter en bespaart tijd doordat niet afzonder-
lijk alle (externe) bronnen hoeven te worden geraadpleegd. Bovendien kunnen sneller de juiste
bronnen worden benaderd. De efficiency komt echter alleen uit de verf als het systeem vol-
doende beschikbaar, toegankelijk en betrouwbaar is.
Verhoging kwaliteit van de gegevens en tijdige overdracht
Suwinet-Inkijk kan alleen bijdragen aan verhoging van de kwaliteit van gegevens als onjuiste
gegevens direct worden gecorrigeerd. Dat is echter niet het geval.
Suwinet-Inkijk draagt bij aan een tijdige overdracht van gegevens indien de gegevens in Suwinet-
Inkijk betrouwbaar, toegankelijk en beschikbaar zijn. Bepaalde gegevens blijken echter niet aan-
wezig, niet betrouwbaar of niet gedetailleerd genoeg. Sommige respondenten geven aan dat het
nuttig zou zijn als ook de gegevens van de SVB via Suwinet beschikbaar zouden zijn.
5.3 Oordeel
De inspectie is van oordeel dat het gebruik van Suwinet-Inkijk in het licht van de beoogde wet-
telijke doelen van Suwinet-Inkijk - efficiency, klantvriendelijkheid, kwaliteit van de gegevens en
een tijdige gegevensoverdracht - voldoende, maar nog niet optimaal is. Dit heeft logischerwijs
ook haar weerslag op de bijdrage die Suwinet-Inkijk levert aan de hoofddoelen van de sociale
zekerheid te weten preventie, uitkeringsverstrekking en activering.
De oorzaak is op de eerste plaats gelegen in het instrument Suwinet-Inkijk zelf. Optimaal
gebruik impliceert dat aan alle randvoorwaarden wordt voldaan. Dit is niet het geval wanneer
het gaat om de bronkwaliteit van het instrument en de performance van de gekoppelde syste-
men. De inspectie hecht een groot belang aan het feit dat deze performance momenteel onder-
werp van onderzoek door ketenpartners is en dat in het Ketenprogramma 2005 oplossingen
worden aangedragen. De inspectie vraagt expliciete aandacht voor de tekortkomingen die te
maken hebben met de actualiteit en juistheid van de administraties.
Op de tweede plaats ligt een oorzaak bij de inzet van het middel bij de ketenpartners. Hier is
nog veel winst te behalen. Te denken valt aan de huidige gebrekkige voorlichting over het ins-
trument, bepaald lokaal beleid en autorisatieperikelen. Bovendien heeft nog niet iedereen die
het vanuit de doelen bezien wel zou moeten heeft toegang tot (alle onderdelen van) Suwinet-
Inkijk.
18 Inspectie Werk en Inkomen Gebruikswaarde Suwinet-Inkijk
6 Reacties betrokken uitvoerings-
instellingen
De inspectie heeft de conceptrapportage voor een bestuurlijke reactie voorgelegd aan UWV,
CWI, VNG en BKWI. In dit hoofdstuk komt de kern van deze reacties aan de orde alsmede het
nawoord van IWI. De volledige reactie van de betrokken instellingen is opgenomen als bijlage.
6.1 Uitvoeringsinstituut Werknemersverzekeringen
Het oordeel van de inspectie over de gebruikswaarde van Suwinet-Inkijk komt grotendeels
overeen met het beeld dat bij UWV hieromtrent bestaat. Wel plaatst UWV de kanttekening bij
het oordeel dat het systeem nog niet optimaal wordt benut. UWV geeft in dit kader aan dat de
voordelen voor de divisie WW veel groter zijn dan voor AG, maar dat desondanks Suwinet-
Inkijk steeds verder zal worden geïntegreerd in het werkproces. Verder geeft UWV aan dat het
rapport een goed beeld geeft van de toegevoegde waarde van Suwinet-Inkijk voor de ketenpro-
cessen en dat het de ambitie voor verdere ontwikkeling en verbetering van Suwinet-Inkijk posi-
tief ondersteunt. UWV kondigt voor 2005 diverse verbeteracties aan, zoals onder meer het
verbeteren van de gegevenslevering en de beveiliging.
6.2 Centrale organisatie werk en inkomen
Het CWI heeft geen inhoudelijke opmerkingen van bestuurlijke aard.
6.3 Vereniging van Nederlandse Gemeenten
De VNG kan zich in grote lijnen vinden in de bevindingen in dit rapport en onderstreept de
conclusie dat de gebruikswaarde van Suwinet-Inkijk nog aanzienlijk kan verbeteren door onder
andere de verhoging van actualiteit en betrouwbaarheid en uitbreiding van de beschikbare gege-
vensset.
De VNG geeft daarnaast aan dat de gemeentelijke beleidsvrijheid slechts aanwezig is op onder-
delen in het proces en in de politieke verantwoordelijkheid. Ook benadrukt de VNG dat het IB
een noodzakelijke en gewenste aanvulling betreft op de reeds bestaande mogelijkheden van
fraudebestrijding via belastingsignalen.
Daarnaast is zij van mening dat de vergelijking tussen belastingsignalen en de functie van het IB
niet past in dit onderzoek.
6.4 Bureau Keteninformatisering werk en inkomen
BKWI geeft aan dat het rapport een realistisch beeld schept van de werkelijkheid. BKWI
onderschrijft de aangehaalde mogelijke verbeteringen door de inspectie en geeft aan dat zij zich
volledig zal inzetten deze verbeteringen in de komende periode te realiseren.
6.5 Nawoord IWI
De inspectie onderschrijft de opvatting van UWV dat de voordelen van het gebruik van
Suwinet-Inkijk binnen de divisie WW groter zijn dan binnen de divisie AG.
De inspectie heeft naar aanleiding van de reactie van de VNG de tekst omtrent de beleidsvrij-
heid van gemeenten aangepast. Ditzelfde geldt voor de opmerking van de VNG over de functie
19 Inspectie Werk en Inkomen Gebruikswaarde Suwinet-Inkijk
van het IB. De onderlinge vergelijking tussen belastingsignalen en de samenloopsignalen van het
IB heeft de inspectie aangebracht, omdat in het onderzoek naar voren is gekomen dat gemeen-
ten, behalve van belastingsignalen en samenloopsignalen, ook veelvuldig gebruik maken van
Suwinet-Inkijk voor verificatie en controle.
Met genoegen neemt de inspectie kennis van de voorgenomen verbeteringen en de inzet van de
ketenpartners op dit terrein.
20 Inspectie Werk en Inkomen Gebruikswaarde Suwinet-Inkijk
Lijst van afkortingen
AG Arbeidsgeschiktheid
BKWI Bureau Keteninformatisering werk en inkomen
BZK Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties
CWI Centrum voor Werk en Inkomen
Divosa (Vereniging van) Directeuren van Overheidsorganen voor Sociale Arbeid
FPO Fraude, preventie en opsporing
GBA Gemeentelijke basisadministratie
GSD gemeentelijke sociale dienst
GVI gemeenschappelijke verwijsindex
IB Stichting Inlichtingenbureau Gemeenten
IWI Inspectie Werk en Inkomen
PGI primair gemeenschappelijk informatiesysteem
SVB Sociale Verzekeringsbank
SZW Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid
USZO Uitvoeringinstelling Sociale Zekerheid voor Overheid en Onderwijs
UWV Uitvoeringsinstituut Werknemersverzekeringen
VIS Verificatie Identificatie Systeem
VNG Vereniging van Nederlandse Gemeenten
Wet SUWI Wet Structuur uitvoering werk en inkomen
WW Werkloosheidswet
WWB Wet werk en bijstand
WWO Systeem voor ontslagwerkloosheid
21 Inspectie Werk en Inkomen Gebruikswaarde Suwinet-Inkijk
Bijlage 1
Bestudeerde documenten
· Vangnet met veerkracht, Raad voor Werk en Inkomen, juli 2004
· Suwinet-Inkijk, resultaten gebruikersgesprekken, BKWI, oktober 2004
· Kompas 2005, De koers van UWV
· Richtlijnen voor inrichting Suwinet-Inkijk gebruikersbeheer
· Programma ketenresultaten 2003 - 2004, AKO 2003/3
· Wet Suwi
· Regeling Suwi
· Stelselontwerp Suwinet
· Memorie van toelichting Wet Suwi
· Diverse Kamerstukken
· Kwartaalverslagen BKWI
· Uitvoering in perspectief, Kompas 2 (24 maart 2004)
· Inventariserend onderzoek naar Suwinet-Inkijk (interne rapportage), IWI januari 2004
· Jaarplan 2005, Inspectie Werk en Inkomen
22 Inspectie Werk en Inkomen Gebruikswaarde Suwinet-Inkijk
Bijlage 2
Reactie Uitvoeringsinstituut
Werknemersverzekeringen
23 Inspectie Werk en Inkomen Gebruikswaarde Suwinet-Inkijk
24 Inspectie Werk en Inkomen Gebruikswaarde Suwinet-Inkijk
25 Inspectie Werk en Inkomen Gebruikswaarde Suwinet-Inkijk
26 Inspectie Werk en Inkomen Gebruikswaarde Suwinet-Inkijk
Bijlage 3
Reactie Centrale organisatie werk en
inkomen
27 Inspectie Werk en Inkomen Gebruikswaarde Suwinet-Inkijk
28 Inspectie Werk en Inkomen Gebruikswaarde Suwinet-Inkijk
29 Inspectie Werk en Inkomen Gebruikswaarde Suwinet-Inkijk
30 Inspectie Werk en Inkomen Gebruikswaarde Suwinet-Inkijk
Bijlage 4
Reactie Vereniging van Nederlandse
Gemeenten
31 Inspectie Werk en Inkomen Gebruikswaarde Suwinet-Inkijk
32 Inspectie Werk en Inkomen Gebruikswaarde Suwinet-Inkijk
33 Inspectie Werk en Inkomen Gebruikswaarde Suwinet-Inkijk
34 Inspectie Werk en Inkomen Gebruikswaarde Suwinet-Inkijk
Bijlage 5
Reactie Bureau Keteninformatisering
werk en inkomen
35 Inspectie Werk en Inkomen Gebruikswaarde Suwinet-Inkijk
36 Inspectie Werk en Inkomen Gebruikswaarde Suwinet-Inkijk
37 Inspectie Werk en Inkomen Gebruikswaarde Suwinet-Inkijk
38 Inspectie Werk en Inkomen Gebruikswaarde Suwinet-Inkijk
Publicaties van de Inspectie Werk en
Inkomen
Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid