Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek

Werknemers met suikerziekte niet extra vermoeid

1 maart 2005

Werknemers met suikerziekte zijn niet automatisch extra moe door de combinatie van werk en ziekte. Dit concludeert NWO-promovendus Iris Weijman. Werknemers met diabetes met meerdere chronische aandoeningen en mensen die last hebben van hun ziekte, lopen wel meer risico. Weijman promoveert op 1 maart aan de Universiteit Utrecht.

Uit Weijman's onderzoek blijkt dat werknemers met diabetes niet automatisch vermoeider zijn dan andere werknemers. Bij mensen met diabetes raakt de energiebalans gemakkelijk verstoord, waardoor zij vaker vermoeid zijn. Door de dubbele belasting van ziekte en werk verwachtten onderzoekers dat de kans op vermoeidheidsklachten extra groot zou zijn bij deze groep werknemers. Weijman toont aan dat deze aanname niet correct is.

Mensen met diabetes zijn waardevolle werknemers wanneer zij kunnen functioneren in een voor hen goede omgeving, zo suggereert de promovendus. Met de resultaten van het onderzoek kan de begeleiding van werknemers met diabetes door professionals uit de zorg en de beroepssfeer, zoals bedrijfsartsen en reïntegratiebureau's, worden verbeterd.

Mensen met diabetes met meerdere chronische aandoeningen lopen wel een groter risico op vermoeidheid door de combinatie van ziekte en werk. Ook patiënten die veel hinder door symptomen van de ziekte ervaren zijn vaker moe, evenals diegenen die het uitvoeren van belangrijke zelfmanagementactiviteiten als een belasting ervaren. Het verlagen van de werkdruk en vooral de steun van collega's en leidinggevende zijn erg belangrijk om de last op werknemers die veel klachten van de ziekte ervaren te verlichten.

Een belangrijk aspect bij diabetes is het uitvoeren van zelfmanagementactiviteiten, zoals het spuiten van insuline, rekening houden met voedingsrichtlijnen en controleren van de bloedsuikerspiegel. Weijman laat zien dat mensen die het uitvoeren van deze activiteiten niet lastig vinden, zich gezonder voelen. De mate waarin men zichzelf in staat acht deze taken uit te voeren, is deels bepalend voor de ervaren last.

Weijman ontdekte ook dat vermoeide werknemers met diabetes een andere visie hebben op hun ziekte en hun werksituatie. Zij vinden flexibiliteit in het werk eerder vervelend, terwijl mensen met weinig vermoeidheidsklachten flexibiliteit juist prettig vinden. Werknemers met weinig klachten kunnen door die flexibiliteit de ziekte en het werk waarschijnlijk beter combineren.

NWO-programma Psychische Vermoeidheid in de Arbeidssituatie (PVA).

..............................

Meer informatie:

* drs. Iris Weijman (UU, inmiddels werkzaam bij reïntegratiebureau OCA)

* t: +31 (0)30 638 66 16 of +31 (0)6 22 94 90 88, iris.weijman@oca.nl

* promotie 1 maart 2005, promotoren prof. dr. J.A.M. Winnubst, prof. dr. G.E.H.M. Rutten, prof. dr. W.B. Schaufeli

Meer informatie over het programma PVA bij:

* Charlotte Bos (NWO, voorlichter Maatschappij- en Gedragswetenschappen)

* t: +31 (0)70 344 09 38, bosc@nwo.nl

* meer informatie over het subsidieprogramma op www.nwo.nl/pva
* zie voor PVA-onderzoeksresultaten www.psychischenwerk.nl