Nederlandse Vereniging van journalisten

Nieuwsmonitor van start
(8 februari 2005)

Op 1 maart 2005 start het Persinstituut met het project De Nederlandse Nieuwsmonitor.

Bij de Nieuwsmonitor staat het transparant maken van het nieuwsproces voorop, niet een beoordeling in termen van goed en slecht. Kortom: wat verschillende media geschreven en bericht hebben staat centraal. Op deze wijze werkend zal de Nieuwsmonitor empirisch materiaal opleveren dat binnen journalistiek en samenleving kan worden gebruikt voor reflectie en discussie over de kwaliteit van het journalistieke werk. Aan discussies over de kwaliteit van `de media' ontbreekt het de laatste jaren bepaald niet. Met enige zo niet grote regelmaat liggen `de media ` in rapporten van adviesorganen van de overheid en in uitspraken van politici onder vuur. Aan betrouwbaar empirisch materiaal ontbreekt het in deze discussies vrijwel altijd. Om in deze leemte enigszins te voorzien, zal het Persinstituut drie monitoren ontwikkelen, te weten:

o Een Continu Nieuwsmonitor
In de Continu Monitor worden van landelijke dagbladen, van enkele regionale dagbladen en van enkele nieuwsprogramma's op tv algemene kenmerken van de inhoud vastgelegd: thema van de berichtgeving (nieuwssoorten), nieuwsgenres (verslaggeving, nieuwsanalyse, interview, reportage, opiniestuk, column e.d.), nieuwsbronnen (van wie is het nieuws afkomstig) en - waar het gaat om landelijke politiek - hoofdrolspelers en soorten bronnen (politicus, woordvoerder, actievoerder, anonieme bron etc.);

o Een Event Monitor
De Event Monitor richt zich op spraakmakende kwesties, affaires, onthullingen of schandalen die - vaak gedurende relatief korte tijd - veel aandacht krijgen. Journalistieke criteria - eisen die de journalistiek zelf stelt - vormen een belangrijk uitgangspunt bij de Event Monitor. Is de berichtgeving afstandelijk, betrouwbaar, feitelijk, onderbouwd - dat zijn vragen die in deze monitor aan de orde zullen komen. Welke spraakmakende kwesties wel en welke niet onderzocht worden, zal in overleg met een in te stellen begeleidingscommissie besloten worden. De Event Monitor heeft in principe betrekking op dezelfde verzameling media als de Continu Monitor.

o Een Issue Monitor
Bij de Issue Monitor gaat het om het volgen van een of meer belangrijke maatschappelijke issues waarvan verwacht kan worden dat zij gedurende lange tijd een belangrijke rol in het publieke debat zullen spelen. De berichtgeving over deze issues zal langdurig gevolgd worden. Dat maakt het mogelijk eventuele verschuivingen in het publieke debat over een bepaald issue te signaleren en die (wellicht) te koppelen aan bepaalde concrete gebeurtenissen (heeft Srebrenica de discussie over vredesmissies veranderd en zo ja hoe dan?) Ook deze monitor heeft in principe op dezelfde media betrekking als de Continu Monitor.

o Bij discussies naar aanleiding van onderzoeksuitkomsten van de Nieuwsmonitor zal samengewerkt worden met het eveneens in de media sector (dagbladen, omroep) ingebedde Mediadebatbureau.

De begeleidingscommissie voor het project De Nederlandse Nieuwsmonitor bestaat uit Kees Schuyt (lid van de Raad van State, persoonlijk hoogleraar UvA, voorzitter), Kees Spaan (voorzitter Nederlandse Dagbladpers (NDP)) en Hans Verploeg (secretaris Nederlandse Vereniging van Journalisten (NVJ)). Het project wordt gesubsidieerd door het Bedrijfsfonds voor de Pers, De NDP en de NVJ.

Nadere informatie kunt u verkrijgen bij de directeur van Persinstituut, dr. Otto Scholten, mail o.scholten@uva.nl.

Bezoekadres Persinstituut:
Universiteit van Amsterdam
Kloveniersburgwal 48
1012 CX Amsterdam