Universiteit van Utrecht

Persbericht van de Universiteit Utrecht

Faculteit Farmaceutische Wetenschappen

21 februari 2005

Farmaceut ontwikkelt nieuwe kwaliteitstest difterievaccins

Nieuwe vaccintest scheelt tijd, kosten en vooral proefdieren

De Utrechtse onderzoeker Bernard Metz heeft een alternatief voor dierproeven ontwikkeld waarmee de kwaliteit van difterievaccins is vast te stellen. Naast een vermindering en verfijning van dierproefgebruik kunnen de analytische testen op termijn tijd- en kostenbesparingen opleveren. Een traditionele dierproef duurt zes weken; de alternatieve testen zijn binnen vijf dagen uit te voeren. Het onderzoek is uitgevoerd bij het Nederlands Vaccin Instituut (NVI) in Bilthoven. Bernard Metz promoveert op 28 februari aan de Universiteit Utrecht.

Metz startte zijn onderzoek met het maken van een aantal experimentele difterievaccins van verschillende kwaliteit. Deze vaccins heeft hij eerst getest op traditionele wijze in dieren, daarna met vijf analytische technieken. Hierbij zijn kwaliteitscriteria opgesteld waaraan het difterievaccin moet voldoen. De testen tonen ook de kwaliteitsverschillen aan bij de vaccins en de resultaten blijken overeen te komen met die uit de dierproef.

Uiteindelijk heeft de promovendus een aantal goede routinevaccins van verschillende fabrikanten getest in zowel de standaard dierproef als de alternatieve testen. Ook hier geven de analytische testen goede uitslagen.

Bredere toepassing

Voor een bredere toepassing is het noodzakelijk dat de testen worden getoetst door een aantal onafhankelijk laboratoria. Discussies hieromtrent zijn gestart door de Europese Commissie. Daarna kunnen de testen worden overgenomen door de Europese Farmacopee, de regelgevende autoriteit van de EU voor farmaceutische producten. De ervaring met andere testen heeft geleerd dat dit een jarenlang proces is. Volgens prof.dr. Coenraad Hendriksen, hoogleraar Alternatieven voor Dierproeven en proefdierdeskundige bij het NVI, is het onderzoek een waardevolle bijdrage naar het streven van een verminderd proefdiergebruik bij het NVI en andere vaccinproducenten.

Bijeenkomst

Vooral de vaccinproducenten hebben veel interesse getoond in dit onderzoek. In april 2005 organiseert de Europese Commissie (European Centre for the Validation of Alternative Methods) een bijeenkomst waarbij het onderzoek van Metz wordt besproken met wetenschappers, vaccinproducenten en regelgevende instanties.

Kwaliteitscontroles

Vaccinproducenten streven ernaar vaccins te vervaardigen van hoge kwaliteit. Daarom worden in verschillende productiestadia kwaliteitscontroles uitgevoerd. Dit begint met het testen van grondstoffen, vervolgens controletesten tijdens het productiepro cesentenslotteanalysesopheteindproduct.Omdeveiligheidenwerkzaamheidvasttestellenwordenproefdierengebruikt.Veelmenseneninstantiesziengraageenverminderinginhetproefdiergebruikvanwegedeethischebezwarenendehogekostendievoortvloeienuithetgebruikvanproefdieren.Metzheeftmetzijnonderzoekeenbelangrijkebijdragegeleverdaandeontwikkelingvanalternatievenvoordierproeventervaststellingvandeveiligheidenwerkzaamheidvanvaccins.

Meer informatie

Promotie: 28 februari 2005, 14:30 uur

Academiegebouw, Domplein 29, Utrecht.

Bernard Metz, faculteit Farmaceutische Wetenschappen

Titel proefschrift: Structural Characterisation of Diphtheria Toxoid

Promotores: prof.dr. D.J.A. Crommelin en prof.dr.ir. W.E Hennink

Copromotores: dr. W. Jiskoot en dr. G.F.A. Kersten

Voorlichter Deby Ondaatje (030) 253 7317, d.a.ondaatje@pharm.uu.nl, Roy Meijer (030) 253 3705, r.meijer@csc.uu.nl of Xandra.de.Bode (030) 274 2535, Xandra.de.bode@nvi-vaccin.nl.