Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek

Persbericht, 25 februari 2005.

Voor het eerst direct aangetoond rond een eilandengroep

Expeditie: Algen in Zuidelijke Oceaan gezonder door ijzer

IJzer van het Kerguelen Plateau zorgt voor grotere en gezondere algen in dit deel van de Zuidelijke Oceaan rond Antarctica. Deze algenpopulatie veroorzaakt een duidelijke verlaging van de concentratie kooldioxide in water en atmosfeer. Dit is nu voor het eerst in een dergelijk natuurlijk systeem waargenomen. Een groep van vijf onderzoekers van het Koninklijk Nederlands Instituut voor Onderzoek der Zee (NIOZ) op Texel nam deel aan deze expeditie. Ze zijn net terug in Nederland. Er is een DVD met foto- en filmmateriaal van de tocht beschikbaar.

Gedurende vier weken onderzochten Franse, Nederlandse en Australische wetenschappers aan boord van het Franse onderzoeksschip 'Marion Dufresne' de effecten van natuurlijke ijzerverrijking op algen rond de Kerguelen-eilandengroep in de Zuidelijke Oceaan rond Antarctica. De expeditie maakte deel uit van het KEOPS-project (KErguelen: compared study of Ocean and Plateau in Surface water).

De wetenschappers onderzochten het effect van de voedingsstof ijzer op de groei en sterfte van algen. Er wordt verondersteld dat de beschikbaarheid van ijzer in het zeewater een beperkende factor is voor de groei van algen in grote delen van deze oceaan. De Kerguelen en het omliggende plateau verrijken het zeewater met ijzer op een natuurlijke manier. Omdat de Kerguelen zeer afgelegen liggen, bieden ze een unieke gelegenheid om dit proces en de effecten daarvan op de algengroei te bestuderen.

In het water boven het relatief ondiepe, maar ijzerrijke, Kerguelen Plateau (500 meter diep) bleek de productie van relatief grote algen hoog. Bovendien verkeren ze in 'goede gezondheid'. Daardoor verwijderen ze extra veel kooldioxide uit het oppervlaktewater en uit de atmosfeer. In de open oceaan (4 kilometer diep) komt veel minder ijzer voor. Hier leven dan ook veel minder en veel kleinere algen die daarnaast in slechtere conditie zijn. Het is de eerste keer dat in een dergelijk natuurlijk systeem deze resultaten gevonden zijn. De NIOZ-onderzoekers concluderen dat de natuurlijke ijzerverrijking boven het Kerguelen Plateau zorgt voor grotere en gezondere algen, die sneller groeien.

Algen in zee spelen een essentiële rol bij de beheersing van het broeikaseffect, omdat ze met behulp van zonlicht kooldioxide uit zeewater opnemen. Dit tekort aan kooldioxide in het zeewater wordt aangevuld vanuit de atmosfeer, waardoor de concentratie kooldioxide in de lucht daalt. Pas sinds enkele jaren beseffen onderzoekers dat de microscopisch kleine algen in de oceaan evenveel kooldioxide uit de atmosfeer verwijderen als alle bomen en planten op het land samen.


*** NIOZ ***
Het Koninklijk Nederlands Instituut voor Onderzoek der Zee (NIOZ) is een wereldwijd erkend kenniscentrum op het gebied van zeeën en oceanen. De scheeps- en laboratoriumfaciliteiten van het instituut staan open voor onderzoeksinstellingen uit binnen- en buitenland. Het NIOZ is verbonden aan de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO).


---

Nadere informatie:
· dr. Jan Boon (wetenschapsvoorlichter, NIOZ)
· t: +31 (0)222 369 466, m: +31 (0)6 2096 3097; boon@nioz.nl · zie ook www.nioz.nl/keops en de weblog van de onderzoekers met foto's op VPRO's Noorderlicht via www.nwo.nl/weblog of http://noorderlicht.vpro.nl/kerguelen.

05-04

###

E-mail naar mailto:NWO_nieuws@nwo.nl voor het:

- aanmelden voor deze e-mailservice

- afmelden voor deze e-mailservice

- doorgeven van adreswijzigingen

- omzetten van papieren naar elektronische toezending en andersom

Vermeld a.u.b. zowel oude als nieuwe gegevens.


--
Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO) Afdeling Voorlichting en Communicatie
Postbus 93138, 2509 AC Den Haag