Universiteit van Tilburg

Promotie gezondheidspsychologe Michelle Hendriks

Huilen lucht niet op, maar mobiliseert hulp en troost

Troost en medeleven zijn de gangbare reacties op tranen, aldus Michelle Hendriks in haar proefschrift On the functions of adult crying. De gezondheidspsychologe ontkracht met haar promotieonderzoek ook de volkswijsheid dat huilen zou opluchten. Zij promoveert vrijdag 25 februari aan de Universiteit van Tilburg.

Huilen is een universeel en typisch menselijk verschijnsel. Volwassenen huilen voornamelijk bij het verlies van dierbaren of wanneer ze niet weten hoe ze met een situatie moeten omgaan. Tot nu toe is er weinig wetenschappelijk onderzoek gedaan naar huilen bij volwassenen. Een belangrijke vraag die onbeantwoord was, is waarom volwassen mensen huilen. Wat is het nut? Om het antwoord te vinden op deze vraag onderzocht gezondheidspsychologe Michelle Hendriks de invloed van huilen op de lichamelijke en emotionele gesteldheid van de huilende persoon en de reacties van de mensen in de omgeving op het huilen. Ze ontkracht daarbij de veelgehoorde 'wijsheid' dat huilen zou opluchten. Hendriks liet zestig vrouwelijke studenten naar een neutrale en een emotionele film kijken. Voor, tussen en na de films werd geïnformeerd naar de stemming van de studenten en werd hun pijnwaarneming gemeten. Ook werden tijdens het bekijken van de films zeven lichamelijke parameters bepaald, onder andere hartslag, bloeddruk en ademhaling.
Huilen tijdens de film verbeterde de stemming niet. Wel vond Hendriks bewijs dat huilen gepaard gaat met lichamelijke reacties die het herstel van de fysiologische balans bevorderen. Vóór het huilen neemt de hartslag bijvoorbeeld toe, na de huilbui weer af. Op basis van de timing van alle fysiologische veranderingen, concludeert Hendriks echter dat het huilen eerder een uiting dan de eigenlijke oorzaak is van het herstel.

Minder boos
In een volgende studie kregen deelnemers situatiebeschrijvingen te lezen met daarin een huilende of een niet-huilende hoofdpersoon. Of ze kregen fotos te zien met daarop een huilend persoon of een iemand met een andere emotionele gezichtsuitdrukking. Vervolgens moesten de deelnemers aangeven hoe ze zouden reageren. Een huilende persoon blijkt op meer emotionele steun te mogen rekenen. De deelnemers gaven ook aan dat ze minder boos zouden worden op huilende personen en minder vermijdingsgedrag zouden vertonen.
Kortom, huilen blijkt voornamelijk sociale voordelen te hebben. Na een huilbui voelt iemand zich mogelijk alleen beter als de tranen hebben geresulteerd in troost en begrip en niet als het huilen wordt afgekeurd. Tranen zijn dus functioneel omdat ze onbewust hulp en emotionele steun oproepen bij anderen. Hendriks: "Huilen is een emotionele uitdrukking die belangrijk is voor het ontstaan en behouden van sociale relaties tussen volwassenen."

Drs. Michelle Hendriks (1977) studeerde klinische gezondheidspsychologie aan de Universiteit van Tilburg. Na haar afstuderen in 2000 startte ze bovenbeschreven onderzoek bij het departement Psychologie en Gezondheid. Momenteel is zij werkzaam als onderzoekster bij het NIVEL, Nederlands instituut voor onderzoek van de gezondheidszorg.

Noot voor de pers
De promotieplechtigheid vindt plaats op vrijdag 25 februari om 14.15 uur in de aula van de Universiteit van Tilburg. Promotor is prof.dr. A.J.J.M. Vingerhoets. Het proefschrift is getiteld 'On the functions of adult crying: the intrapersonal and interpersonal consequences of tears' (ISBN 90-9019033-3).
Journalisten kunnen een exemplaar opvragen bij de Afdeling Voorlichting en Externe Betrekkingen van de UvT, tel: 013 466 2000, e-mail: persberichtuvt@uvt.nl
Het boek is voor anderen rechtstreeks te bestellen bij Michelle Hendriks. Zij is bereikbaar via tel: 06 2411 1178 of 030 272 9863, e-mail: michellehendriks@zonnet.nl.
Persberichten van de UvT staan ook op internet: www.uvt.nl/persberichten/.
Laatst gewijzigd: donderdag 03 februari 2005 bullet Meer zoekmogelijkheden
bullet Experts en expertise

Contact
E-mail: P.H.C.Siebers