Gemeente Echt-Susteren
Nu even niet: Van stress naar stressklachten (24-02-2005)
Het is niet erg om een enkele keer over te werken, wat minder te
slapen en onder spanning te staan. Maar als dit langer aanhoudt, dan
loop je het risico stressklachten te ontwikkelen. Uiteindelijk kun je
er zelfs letterlijk ziek van worden.
Stress is de hoeveelheid spanning of druk die we ervaren. Wanneer de
eisen die aan je worden gesteld of die je aan jezelf stelt,
overeenkomen met wat je aankunt, wordt gesproken van gezonde spanning
of gezonde stress. De draaglast (de belasting) en de draagkracht (de
belastbaarheid) zijn dan met elkaar in evenwicht. Je kunt je dit
voorstellen als een weegschaal. We voelen ons goed als deze in
evenwicht is. De draaglast wordt gevormd door factoren en eisen uit je
omgeving die spanning veroorzaken. De draagkracht wordt bepaald door
mogelijkheden om stress te voorkomen en er mee om te gaan. Een tijdje
houd je dat best vol, maar als de weegschaal lang uit balans blijft
dan heeft dat allerlei spanningsklachten tot gevolg.
Stressklachten
Stressklachten hebben een belangrijk functie. Het zijn de eerste
signalen dat je te veel hooi op je vork hebt en dat je voor
herstelmomenten moet gaan zorgen. Signalen van ongezonde stress zijn
bijvoorbeeld:
1. Veranderingen in het bloedvatenstelsel en het hart, de ademhaling,
de spieren en het maag-darmstelsel. Ook het afweersysteem kan door
stress worden aangetast, waardoor je vatbaarder wordt voor
bijvoorbeeld verkoudheid en griep.
2. Ongezonde stress kan ook zichtbaar en voelbaar worden door de
stemming, de gemoedstoestand waarin je verkeert. Vaak worden
gestresste mensen bijvoorbeeld prikkelbaar en cynisch.
3. Negatieve gedachten. Deze kunnen gericht zijn op anderen, maar ze
zijn vaak ook gericht op jezelf en op je eigen (verminderde)
kwaliteiten.
Wat kunt u doen tegen stress
Stress is een opeenstapeling van irritaties, frustraties en
omstandigheden. Vele daarvan zijn met kleine veranderingen in je dag
te voorkomen.
- Zeg eens nee. Ben je geneigd om altijd ja te zeggen ook als je je
eigen werk niet af krijgt? Dan ben je geneigd om meer hooi op je vork
te nemen dan goed voor je is.
- Ontspanning is nodig om lichaam en geest te laten herstellen van
inspanning. Krijgen lichaam en geest niet de tijd om bij te komen, dan
stapelt de spanning en vermoeidheid zich op. Je kunt veel meer aan als
je tussendoor ontspant. Voor de één is ontspanning uitgaan met
vrienden, voor de ander is het met een goed boek op de bank zitten.
Weer een ander kan niet zonder zijn sport. Ontspanning kun je
geestelijk of lichamelijk zoeken. Op een actieve of op een passieve
manier. Er is ook niet één manier die voor iedereen werkt.
- Indirect beïnvloeden slechte leefgewoonten onze psychische
gezondheid. Door een verkeerd eetpatroon, onvoldoende nachtrust en te
weinig lichaamsbeweging voelen we ons minder fit en zijn we
kwetsbaarder voor stress. Met een goede gezondheid kunnen we
daarentegen wel tegen een stootje. Het draagt bij aan onze
draagkracht! Dus neem regelmatig de trap, zorg voor een goede
nachtrust en ga eens in de pauze lekker wandelen.
Informatie en hulp
Deze tekst is gebaseerd op de folder Hoeveel risico loopt u op stress?
van het Nationaal Fonds Geestelijke Volksgezondheid (NFGV). De
Stress-O-Meter: hoeveel risico loopt u op stress? kunt u onder meer
afhalen in het gemeentehuis of opvragen bij de GGD Noord- en
Midden-Limburg, tel. 077-850 48 48. Voor meer informatie kun je ook
kijken op www.NuEvenNiet.com. Deze site biedt meer informatie over hoe
je stress kunt voorkomen met ontspanningsoefeningen of
time-management.