Groei Brabantse bevolking op nieuw dieptepunt
De bevolking van Noord-Brabant is in 2004 met slechts 3.700 personen (0,15%) toegenomen. Gemeten over de periode vanaf 1950 lag de bevolkingsgroei niet eerder zo laag. De sterke afname van de bevolkingsgroei, die zich al vanaf 2002 aftekent, zet zich hiermee door. Ten opzichte van 2003 is het groeitempo vrijwel gehalveerd: zowel de natuurlijke aanwas als het negatieve migratiesaldo liggen in 2004 lager. Op 1 januari 2005 telt Brabant 2.410.600 inwoners.
Minder geboorten
In de afgelopen jaren is de natuurlijke aanwas (het verschil tussen het aantal geboorten en sterfgevallen) geleidelijk afgenomen, tot 8.300 in 2004. Hierbij speelt vooral het teruggelopen aantal geboorten een rol: van ruim 30.000 in 2000 naar 27.500 in 2004. Deze afname hangt enerzijds samen met economische factoren - doorgaans leidt een verminderd consumentenvertrouwen één à twee jaar later tot minder geboorten - anderzijds wordt de groep potentiële moeders steeds kleiner.
Het aantal sterfgevallen in Brabant schommelt de laatste jaren tussen de 19.000 en 20.000.
Van vestigings- naar vertrekoverschotten
Verreweg de belangrijkste oorzaak van de recent teruglopende bevolkingsgroei ligt in de ontwikkeling van het migratiesaldo. Hierbij valt op dat het beeld van Brabant als een provincie met (forse) vestigingsoverschotten in korte tijd sterk veranderd is. In 2004 kent Brabant voor het derde jaar op rij een negatief migratiesaldo. In 2002 ligt het migratiesaldo op -1.000, in 2003 op -3.400. In 2004 is het negatieve saldo verder opgelopen tot -4.600. In de tweede helft van de jaren '90 en aan het begin van deze eeuw kende Brabant juist nog sterk positieve migratiesaldi (gemiddeld jaarlijks ca. +6.000). Negatieve migratiesaldi kende Brabant voor het laatst aan het begin van de jaren '80, evenals nu een economisch wat mindere periode.
Minder immigratie, meer emigratie
Met name het buitenlandse migratiesaldo is fors negatief (-3.600 in 2004). De buitenlandse migratie-ontwikkelingen in Brabant sluiten nauw aan op het landelijke beeld, waarbij de immigratie recentelijk sterk afgenomen en de emigratie juist toegenomen is. In Brabant ligt het aantal immigranten in 2004 op 12.000, zo'n 4.500 lager dan in de recordjaren rond de eeuwwisseling. Het aantal emigranten daarentegen is in dezelfde periode opgelopen van 12.000 naar 15.500. In vergelijking tot voorgaande jaren komen er dus beduidend minder mensen vanuit het buitenland naar Brabant, terwijl er juist meer vertrekken.
Omslag van het binnenlands migratiesaldo
Ook het binnenlandse migratiesaldo van Brabant, berekend op basis van de verhuisbewegingen tussen alle gemeenten in ons land, is de laatste jaren negatief: -200 in 2002, -600 in 2003 en -1.000 in 2004. De omslag van een positief naar een negatief binnenlands migratiesaldo hangt vooral samen met een (licht) toegenomen binnenlands vertrek, tot zo'n 80.200 personen in 2004. De binnenlandse vestiging ligt in 2003 op 79.200 personen, vergelijkbaar met het niveau van de laatste jaren. Eind jaren '90 kende Brabant echter nog beduidend hogere vestigingsstromen. Mogelijk dat de woningbouwstagnatie van de laatste jaren een rol heeft gespeeld bij deze binnenlandse migratieontwikkelingen.
Verdere concentratie van de bevolking in stedelijke regio's
Kennen de stedelijke regio's in 2004 nog een bevolkingsgroei van 4.800, het inwonertal van de landelijke regio's daarentegen is met 1.150 teruggelopen. Er is sprake van een (voortgaande) concentratie van de bevolking in het stedelijk gebied.
Het is voor het tweede opeenvolgende jaar dat de landelijke regio's een bevolkingsafname laten zien. De natuurlijke aanwas, 2.350 in 2004, compenseert hier niet langer de oplopende negatieve migratiesaldi. De landelijke regio's hebben zowel een negatief binnenlands als buitenlands migratiesaldo, resp. -2.100 en -1.400. De stedelijke regio's kennen nog wel een positief binnenlands migratiesaldo, +1.100 in 2004, maar daar staat een negatief buitenlands saldo tegenover van -2.200. Per saldo zijn er dus uit de stedelijke regio's 1.100 migranten meer vertrokken, dan zich er gevestigd hebben. Hier staat nog wel een natuurlijke aanwas tegenover van 5.900, zodat de totale groei in de stedelijke regio's in 2004 op 4.800 uitkomt.
Provincie Noord-Brabant