Europese Grondwet versterkt Nederland
Staatssecretaris voor Europese Zaken Atzo Nicolaï
Spanjaarden begrijpen waar hun belang ligt. Afgelopen zondag stemde ruim driekwart vóór de Europese Grondwet. Daar ben ik blij om. Het Spaanse 'ja' maakt duidelijk dat Spanjaarden inzien hoe belangrijk het Europees Grondwettelijk Verdrag is. Belangrijk voor de toekomst van Europa en belangrijk voor de toekomst van Spanje. Spanje, dat 30 jaar geleden nog een dictatuur was, beseft heel goed wat de Europese Unie betekent: democratie, welvaart en stabiliteit.
Spanje is het eerste van tien landen waar een referendum wordt gehouden. Europeanen van Ierland tot Polen en van Denemarken tot Tsjechië gaan zich over de Europese Grondwet uitspreken. Nu de Spanjaarden hebben gesproken is het woord aan ons. De Nederlandse bevolking kan waarschijnlijk in juni haar mening geven.
De Nederlandse regering zal zich, naast vele anderen, de komende maanden inzetten om u ervan te overtuigen dat de Europese Grondwet een duidelijk 'ja' verdient. Dat moet lukken, want dit verdrag is niet alleen een stap vooruit voor Europa en Spanje, maar ook voor Nederland.
Misschien zelfs wel juist voor Nederland. Wij profiteren als middelgroot, strategisch gelegen land met een open economie immers als geen ander van een sterk Europa. Nederland staat middenin de EU, kent er de weg en heeft er vele oude en nieuwe vrienden. Door Europa kan Nederland economisch beter presteren en klinkt onze stem in de wereld krachtiger door.
De regering gaat graag in debat over de Europese Grondwet. Want hoe meer mensen meepraten, hoe beter het is. Wij zullen in dit debat steeds een eerlijk beeld van de feiten geven. Ik ben ervan overtuigd dat hoe meer mensen weten wat de Europese Grondwet is, hoe meer steun ervoor zal zijn. Nu laat de kennis over de Grondwet nog veel te wensen over. Zo denken veel Nederlanders dat de Europese Grondwet onze eigen Grondwet zal vervangen. Dat is niet zo. Nederland blijft Nederland. We houden onze eigen Grondwet, ons volkslied en onze vlag. En we houden het laatste woord over andere typisch Nederlandse verworvenheden, zoals ons socialezekerheidsstelsel en ons drugs- en euthanasiebeleid.
Ik vind dat kiezers correct moeten worden geïnformeerd. Dat is nu niet altijd het geval. Neem bijvoorbeeld het verwijt dat de Europese Grondwet Nederland ertoe zou dwingen macht in te leveren bij Brussel en dat Europa zo een superstaat wordt. Dat is nonsens. In werkelijkheid verstérkt de Grondwet de rol van onze Eerste en Tweede Kamer. Zodra de Grondwet van kracht wordt, krijgen onze parlementariërs een actieve rol bij het controleren van de Brusselse macht. Als een derde van de nationale parlementen vindt dat de EU haar bevoegdheden overschrijdt, dan moet de Europese Commissie haar werk overdoen. Hoezo Europese superstaat?
Ook suggesties als zou de Europese Grondwet een ultraliberale economische ideologie opleggen, hernieuwde militarisering van Europa afdwingen of iets te maken hebben met de eventuele toekomstige toetreding van Turkije tot de EU of de invoering van de euro zijn bezijden de waarheid. En zo zijn er nog veel meer hele mythes en halve waarheden over Europa en de Europese Grondwet die doorgeprikt moeten worden.
Wat zijn belangrijke voordelen van de Europese Grondwet voor Europa en Nederland? De sterkere rol van nationale parlementen noemde ik al. Een andere is misdaadbestrijding. Uitwassen als terrorisme, mensensmokkel, vrouwenhandel, illegaliteit en kinderporno vragen om een Europese aanpak. Door de Grondwet is strenger toezicht op de Europese buitengrenzen en nauwere samenwerking van de politiediensten mogelijk. Ook de besluitvorming wordt eenvoudiger. Nu kan één dwarsligger de besluitvorming over een veiliger Europa blokkeren. Daaraan maakt de Grondwet een einde.
Met de Europese Grondwet krijgen burgers meer te vertellen in Europa. Zo geeft de Grondwet ons eindelijk een volwaardig Europees Parlement. Ook is in de Grondwet een hele lijst met grondrechten opgenomen die de EU moet naleven. Gebeurt dat niet, dan kunt u gemakkelijker dan nu naar de Europese rechter stappen. Verder worden vergaderingen van de Raad van Ministers openbaar en krijgt iedereen snel toegang tot documenten van de EU. Wie is daar op tegen?
Nog één voorbeeld. De Europese Grondwet voorziet in de komst van een Europese minister van Buitenlandse Zaken. Het doortastende optreden van de EU bij de Oranje Revolutie in Oekraïne en na de tsunami in Azië laten zien dat Europa allang niet meer alleen een economische grootmacht is. Met de nieuwe Grondwet zal de politieke invloed van de EU in de wereld verder toenemen.
Het debat zal snel losbarsten. Ik hoop dat iedereen zich in dat debat gaat mengen en dat u allemaal gaat stemmen. U kunt ja of nee zeggen tegen de Grondwet. Wat u ook kiest, uw stem is belangrijk. Belangrijk voor de toekomst van Nederland in Europa. Wéét waarover het gaat. Dan ben ik ervan overtuigd dat u net als de Spanjaarden inziet waar uw belang ligt.
+++
Gepubliceerd in de Volkskrant, 22 februari 2005
---- --
VVD