Protestantse Kerk in Nederland
Wereldraad van Kerken kiest voor consensus
(22-2-2005)
Bestuurders.jpg De Wereldraad van Kerken gaat bij haar besluitvorming
streven naar consensus. Een voorstel om daarvoor de vergaderregels van
de Wereldraad aan te passen, werd dinsdag door het Centraal Comité
(dagelijks bestuur) van de Wereldraad aangenomen. De consensus-methode
vervangt de traditionele, meer parlementaire manier van
besluitvorming. De gedachte achter de consensus-methode is dat zij
leidt tot een grotere betrokkenheid van iedereen die bij de
besluitvorming betrokken is en een grotere acceptatie van de
resultaten. De nieuwe consensus-regels zullen voor het eerste op grote
schaal worden toegepast tijdens de volgende assemblee van de
Wereldraad van Kerken, begin 2006 inPortoAlegre,Brazilië.
De aanleiding voor de nieuwe manier van besluitvorming ligt in de
discussie die er na de vorige assemblee (Harare, 1998) is gevoerd over
de deelname van de orthodoxe kerken aan de wereldraad. De orthodoxe
kerken (uit bijvoorbeeld Rusland, Griekenland, het Midden-Oosten)
waren van mening dat de westerse kerken teveel de agenda van de
Wereldraad bepalen. Doordat de Wereldraad gewend was met meerderheid
van stemmen besluiten te nemen, raakte de stem van de orthodoxe kerken
ondergesneeuwd, zo meenden zijn. De orthodoxe kerken vertegenwoordigen
ruim 40% van de leden van de Wereldraad, maar hebben relatief weinig
vertegenwoordigers.
Geen verliezers
Een speciale commissie die zich heeft beziggehouden met de
participatie van de orthodoxe kerken, heeft onder meer voorgesteld om
voortaan bij besluitvorming over inhoudelijke zaken naar consensus te
streven. De gedachte is dat deze methode meer recht doet aan alle
meningen die er over een onderwerp kunnen leven. Uitkomsten van
discussies liggen minder vast, want er wordt eerder naar compromissen
gezocht wanneer niet iedereen op dezelfde lijn zit. Dat voorkomt dat
besluitvorming per definitie tot winnaars en verliezers leidt.
De consensus-methode is al ruim driehonderd jaar in gebruik bij de
Quakers. Ook de Australische Uniting Church werkt er sinds een tiental
jaren mee, met opmerkelijke resultaten. Volgens de Australische
predikant dr. DArcy Wood een van de grondleggers van het Australische
model en adviseur van de Wereldraad past het streven naar consensus
uitermate goed bij een christelijke gemeenschap: De relaties tussen
mensen staan centraal in dit model. Je moet er samen uit zien te
komen, en strijd vermijden. En we hebben de ervaring dat het werkt,
zowel in synodes als in kerkenraden. De deelname van bijvoorbeeld
vrouwen en jongeren is de afgelopen jaren sterk toegenomen, en daar
zijn we heel blij mee. Niemand wil nog terug naar het oude model.
Vertrouwen
Volgens ds. Wies Houweling, namens de Protestantse Kerk in Nederland
lid van het Centraal Comité, is de sfeer in de vergaderingen van de
Wereldraad sterk verbeterd sinds het streven naar consensus is gaan
leven: Je merkt dat het onderling vertrouwen is toegenomen. Men
luistert beter naar elkaar en de maximum spreektijd van drie minuten
wordt zelden gehaald; de afgevaardigden hebben minder behoefte om op
hun strepen te gaan staan.
Voor meer informatie (in het Engels): www.oikoumene.org
De Wereldraad van Kerken is een gemeenschap van ruim 340 kerken, in
meer dan 120 landen over de hele wereld. De hoogste instantie van de
Wereldraad is de assemblee, die één keer in de zeven jaar bijeenkomt.
In de tussenliggende jaren ligt de leiding van de Wereldraad in handen
van het zogenoemde Centraal Comité, dat bestaat uit 150 leden uit de
lidkerken. Namens de Protestantse Kerk in Nederland is ds. Wies
Houweling lid van het Centraal Comité. Het Centraal Comité kwam van 15
tot en met 22 februari 2005 bijeen in Genève.