Persbericht van de Universiteit Utrecht
Faculteit Geowetenschappen
21 februari 2005
Detailhandel reageert verschillend op internettijdperk
De gevolgen van internet voor de gevestigde detailhandel zijn vooralsnog klein. Toch heeft inmiddels de helft van alle winkeliers in de binnensteden een website. Dit blijkt uit onderzoek van economisch geograaf Jesse Weltevreden van de Universiteit Utrecht. In totaal werden zo'n duizend winkeliers en drieduizend consumenten ondervraagd naar de effecten van internet voor de binnenstad.
Concurrentie door internet valt mee
Uit het detailhandelonderzoek blijkt dat de meerderheid van de traditionele winkeliers van mening is dat internet niet tot meer concurrentie heeft geleid. Ongeveer één derde van hen ziet dat anders en ervaart wel degelijk meer concurrentie en ziet ook omzetdaling. Met name in de sector consumenten elektronica (82%) leidt internet tot meer concurrentie. Daarentegen ervaren kledingzaken (14%) en bloemenzaken/dierenwinkels (10%) nauwelijks extra concurrentie door het internet.
Zelfstandigen blijven achter
Uit het detailhandelonderzoek blijkt verder dat zelfstandige winkeliers door een combinatie van gebrek aan tijd, kennis en geld duidelijk minder vaak over actieve websites (44%) beschikken dan ketens (82%). Voor de toekomst geeft echter 97% van de ketens en 78% van de zelfstandigen aan dat zij over een actieve website zullen beschikken. Ook qua online verkoop blijven zelfstandigen (9%) sterk achter bij ketens (23%).
Traditionele detailhandel: derde viool op e-commerce markt
Gemiddeld doet 12% van de traditionele winkeliers aan online verkoop. Ze zijn hierbij niet erg succesvol zo blijkt uit het consumentenonderzoek, waarbij gebruik is gemaakt van het online panel van Multiscope. Traditionele winkeliers zijn slechts goed voor 14% van de internetaankopen waarmee zij duidelijk achterblijven bij e-tailers (34%) en postorderbedrijven (19%). Verder wordt respectievelijk 12% en 9% van de internetaankopen gedaan bij producenten en online veilingen, waarbij de (fysieke) winkel als tussenschakel in feite buiten spel staat.
Website belangrijk wapen voor zelfstandige winkelier
Winkeliers noemen vooral meer naamsbekendheid, betere serviceverlening en het grotere potentieel aan klanten dat via internet te bereiken is als redenen om zich op de digitale snelweg te begeven. Vooralsnog leidt profilering via internet niet tot dalende kosten, al verwacht een aantal bedrijven op termijn wel een zekere besparing op marketing te kunnen realiseren. Een website heeft met name positieve gevolgen voor de omzet, aantal klanten, klantenbinding en kennis over klanten. Opvallend genoeg zien de zelfstandige winkeliers vaker de baten van een internetstrategie dan de vertegenwoordigers van ketens, hoewel de laatste wel in veel grotere mate over een professionele webstrategie beschikken. De zelfstandigen zijn vooral positief over het relatieve gemak waarmee zij een grote ruimtelijke gespreide clientèle kunnen informeren.
Behoefte aan winkelruimte onveranderd
Een website heeft nauwelijks invloed op de behoefte aan winkelruimte en het aantal vestigingen van winkeliers. Daarnaast meent ruim tweederde van de winkeliers dat het aantal winkels in binnensteden niet zal veranderen door internet. Wel blijkt uit beide onderzoeken dat sommige branches als cd's en boeken het moeilijk zullen krijgen. Ongeveer 5% van de internetgebruikers bezoekt cd-zaken minder vaak en 12% koopt hier minder door de komst van Internet. Uit beide onderzoeken blijkt echter ook dat het webwinkelen niet alleen maar ten koste gaat van bestaande winkels, maar ook extra aankopen genereert. Vooral het funshoppen, waar het bezoek aan bijzondere winkels een onderdeel van is, krijgt een duidelijke impuls door het internet.
Meer informatie
Voorlichter Roy Meijer, (030) 253 3705, r.meijer@csc.uu.nl
Universiteit van Utrecht