CENSOR TRAININGEN

Bureaucratie ESF nekt MKB

Een gemiste kans?
Het MKB maakt bedroevend weinig gebruik van subsidies van het Europees Sociaal Fonds (17,9 procent), met name veroorzaakt door de immense bureaucratische rompslomp. Om daar verandering in te brengen, is onlangs onderzocht wat die obstakels precies zijn en hoe daar mee om te gaan.
Bijzonder aan het onderzoek is dat het ditmaal niet afkomstig is uit de ambtelijke koker. In plaats daarvan is gekozen voor een praktische aanpak vanuit het perspectief van de MKB'er zelf. Praktisch betekent in dit geval dat problemen niet alleen worden gesignaleerd, maar dat zij ook worden gepareerd met oplossingen en concrete tips.

Het onderzoek is een initiatief van Censor Trainingen en kwam tot stand in samenwerking met de Universiteit van Tilburg en met behulp van het Agentschap van SZW. In de bijlage vindt u de belangrijkste bevindingen en aanbevelingen van de analyse. Het volledige onderzoek met een uitgewerkt actieplan, heldere grafieken en een tijdspad is verkrijgbaar bij Censor Trainingen. U kunt daartoe contact opnemen met Etiënne Timmermans of Twan Bierens.

Etiënne Timmermans Twan Bierens Telefoon: 06 51 31 47 59 Telefoon: 06 48 41 45 89 E-mail: E.Timmermans@Censor.nl E-mail: T.J.Bierens@UvT.nl

Voor meer informatie over Censor Trainingen:
Censor Trainingen
Bosscheweg 181
5051 AB Tilburg
Telefoon: 013 - 52 15 615
Fax: 013 - 54 21 943
Website: www.censor.nl

Voor meer informatie bij het bovenstaand persbericht kunt u de kernbevindingen nalezen in de onderstaande bijlage.

BIJLAGE: Subsidies ESF wachten op aanvraag door het MKB

Hoofdpunten onderzoek

Conclusie
Hoewel het MKB verantwoordelijk is voor het leeuwendeel van de werkgelegenheid en het BNP in Nederland, sluit het MKB achteraan in de rij bij subsidieaanvragen van het Europees Sociaal Fonds (ESF). Van de verstrekte subsidies (jaarlijks gem. 250 miljoen Euro) gaat het overgrote deel naar grote bedrijven groter dan 250 medewerkers), terwijl juist deze bedrijven goed in staat zijn om scholing zelf te betalen. Aangezien het ESF zich vooral richt op het stimuleren van werkgelegenheids- en opleidingsprojecten, komt met onderbenutting van die middelen op termijn ook de kenniseconomie in gevaar. Dit betekent een verdere ondermijning van de Nederlandse concurrentiepositie. Tegen die achtergrond is er duidelijk sprake van een gemiste kans. Er is een goed gevulde ESF nog ruim 500 miljoen Euro aan subsidies beschikbaar, resterend voor 2005 en 2006, die wachten op toewijzing. De overheid heeft daarbij een duidelijke taak in het rechtvaardiger alloceren van beschikbare middelen. Voor de aanvraag zelf is uitbesteding aan bijvoorbeeld subsidieadviesbureaus een reële optie, vanwege de complexiteit en de hoge kosten.

Waarom is er sprake van onderbenutting?
Slechts 17,9 procent van het MKB vraagt ESF subsidie aan. De analyse identificeert negen factoren die het achterblijven van subsidieaanvragen door het MKB verklaren. Hieronder vindt u de zes belangrijkste:

1) Gebrek aan heldere informatie over de subsidiemogelijkheden en hoe deze aan te vragen

2) Verhouding van de kosten/baten bij een subsidieaanvraag
3) Gering aantal geformaliseerde personeelsafdelingen binnen het MKB. Hierdoor is onvoldoende
tijd en energie beschikbaar voor scholing en een bijpassende subsidieaanvraag

4) Geen stimulans vanuit de (directe) sociale omgeving voor subsidieaanvraag

5) Geen ervaring met subsidieaanvraag

6) Te weinig vertrouwen in de overheid

Aanbevelingen
De overheid dient haar betrokkenheid, slagvaardigheid en doeltreffendheid aan te tonen door begeleiding, informatieverstrekking en deregulering. Naarmate het vertrouwen in de overheid toeneemt, neemt ook het aantal gebruikers van ESF aantoonbaar toe. De overheid dient campagne te voeren en moet sleutelfiguren binnen de keten inschakelen bij het promoten van ESF subsidieaanvragen. Naarmate de druk van de sociale omgeving groter wordt, neemt het aantal aanvragen relatief gezien toe van 7,3 procent tot 50 procent. Een mogelijkheid voor bedrijven zonder personeelsafdeling om toch aan subsidie te komen is door het uitbesteden van het werk dat daarbij komt kijken. In het complete onderzoek is deze optie verder uitgewerkt.
Slechts 13,5 procent van het MKB doet helemaal niet aan scholing. Opvallend is dat van de bedrijven die wel aan scholing doen 35,4 procent deze scholing zelf betaalt, terwijl dit goedkoper kan door het aanvragen van subsidies. Ook het MKB kan rekenen op een vergoeding oplopend tot 50 procent van de scholingskosten via ESF subsidies. Van de MKB bedrijven die wel aan scholing doen, maakt 34,4 procent gebruik van subsidies afkomstig vanuit CAO-afspraken. Pas daarachter komt het gebruiken van ESF met 7.3 procent. 4,7 procent maakt gebruik van Senternovem subsidies (agentschap Economische Zaken). Tot slot maakt eveneens 4,7 procent gebruik van andere vergoedingsopties (VARO, het Nederlands Bakkerijcentrum, een opleider die subsidiezaken aandraagt, het NVOB/ZHAF, subsidies op OR-cursussen, het vpb en het werkgeversfonds).

Actiepunten
De resultaten van het onderzoek leiden op hoofdlijnen tot drie actiepunten:

--Intensiveer de informatievoorziening

--maak de baten van ESF middelen duidelijk zichtbaar
--verlaag de kosten van aanvraag, begeleidt vooral de kleinere bedrijven door werk uit handen te nemen

De urgentie van actie komt uit het volgende voort: 'De groei van de Nederlandse economie neemt af, de concurrentiepositie verslechtert. Investeren in kennis is van groot belang om voor te blijven op de rest van de wereld en niet te worden weggedrukt door opkomende markten. De vereiste investering komt binnen handbereik door benutting van beschikbare subsidies.'

Overige opmerkelijke bevindingen:
Na bestudering van de 195 onderzochte MKB bedrijven zijn, naast bovenstaande resultaten, de volgende noemenswaardige feiten gevonden:

--52,8 procent weet niet dat het ESF bestaat,
--62,1 procent weet niet waarvoor het dient,
--72,8 procent weet niet of ze ervoor in aanmerking komen,
--73,8 procent weet niet wat het ESF voor hen kan betekenen,
--77,9 procent heeft onvoldoende informatie om ESF aan te vragen,
--78 procent verzorgt formele scholing voor de medewerkers,
--82,1 procent leidt informeel op,

--50,5 procent gelooft niet in het oplossend vermogen van de overheid voor maatschappelijke problemen,

--71,3 procent vindt de complexiteit van de aanvraagprocedure hoog tot zeer hoog,

--91,7 procent vindt dat het aanvragen veel tot heel veel tijd kost,
--67,9 procent vindt de administratiekosten hoog tot zeer hoog,
--80 procent vindt de detaillering van het aanvraagformulier hoog tot zeer hoog,

--91,4 procent vindt het noodzakelijk dat de aanvraagprocedure wordt vereenvoudigd.

Verwante artikelen:
MKB in EU krijgt lastig krediet, De Financiële Telegraaf (12-2003).
Rutte maant tot aanvragen EU-subsidie, Het Financiële Dagblad, (26-3-2004).
Twee keer zoveel aanvragen ESF-subsidie, De Financiële Telegraaf (08-2004).
Nederland kan weer putten uit ESF-bron, Het Financiële Dagblad, (23-10-2004).
Gebruik ESF-geld voor kant-en-klare-projecten, Het Financiële Dagblad (25-10-2004).
Rutte moet van Kamer meer EU-geld binnenhalen, Het Financiële Dagblad, (10-03-2004).
Aantal aanvragen ESF-subsidie hoog, Het Eindhovens Dagblad, (02-02-2005).

17 feb 05 11:59