Ministerie van Buitenlandse Zaken

zelfgenoegzaamheid

Europa moet oppassen voor zelfgenoegzaamheid

Persbericht

Ministerie van Buitenlandse Zaken

14 februari 2005

Minister Bot in Hofstadlezing 2005 over de paradox van een kwetsbare koploper

"Alleen wanneer Europa in economisch en technologisch opzicht tot de mondiale koplopers blijft behoren zal ons continent de nodige politieke invloed kunnen uitoefenen ten behoeve van een vreedzame, welvarende en duurzame wereld". Dat zei minister Bot van Buitenlandse Zaken vandaag (maandag 14 februari) tijdens de Hofstadlezing 2005 in Den Haag.

Bot stelt zichzelf in de lezing de vraag "of een hoogontwikkeld en hardwerkend Europa de voordelen van een wereld zonder grenzen zal genieten en daar ook anderen in zal kunnen laten delen. Of dat een zelfgenoegzaam en zorgeloos Europa vooral de nadelen van de globalisering zal ervaren - en geleidelijk aan zal afzakken tot een groot Madurodam of Legoland".

Bot wijst op de opkomst van Azië als economische macht: "Een combinatie van Aziatische bedrijvigheid en Europese passiviteit zal onherroepelijk zowel werkgelegenheid als hoogwaardige kennis uit Europa wegzuigen". Volgens Bot kan een Chinees gezegde Europa helpen om dat te voorkomen: `alleen inzicht gepaard aan actie leidt tot succes'.

De minister wijst in zijn speech ook op de emancipatie van Afrika. De regionale samenwerking daar neemt snel toe: Afrika zil zelf oplossingen vinden voor conflicten op het Afrikaanse continent. Dat verdient ondersteuning van Europa, meent Bot.

Daarbij zet de minister een belangrijke voetnoot: "Ik vraag mij af of het Westen niet een denkomslag moet maken voor wat betreft de hulp aan Afrika. Wie vooruitgang wil in Afrika, zal zich veel meer dan thans het geval is moeten richten op de verdere ontwikkelingen van de succesvolle en beloftevolle landen. Het voorbeeld van Azië laat zien hoe zelfredzaamheid, aangevuld met doelgerichte steun, de beste garantie is voor ontwikkeling en emancipatie. Is in het verleden niet teveel geld te ongericht in Afrika besteed om daadwerkelijk verschil te kunnen maken?"

Europa moet dus open oog houden voor de wereld om ons heen, vanuit een positie van economische kracht, politieke eensgezindheid en militaire geloofwaardigheid eerlijk spel spelen, stabiliteit exporteren en economische groei en welvaart zo breed mogelijk verspreiden. Europa zou daarnaast zuinig moeten zijn op zijn vrienden. Een vooringenomen houding ten opzichte van wie dan ook in de wereld (Bot noemt als voorbeeld de Verenigde Staten) kan Europa zich niet permitteren.

"Die gedragsregels", aldus de minister, "kunnen alleen dan geloofwaardig zijn wanneer zij uitgedragen worden door een Unie die een echte koploper is: beter de solide voortgang van een langlevende schildpad dan de korte sprint van een snelle, angstige haas".

Wil Europa een mondiale koploper blijven, dan "is een eerste vereiste dat wij onze zelfgenoegzaamheid afleggen. Wij zullen het geloof in eigen kunnen, het ondernemerschap en de innovatieve talenten van onze samenlevingen nieuw leven moeten inblazen. Alleen een high-tech en hardwerkend Europa zal de vruchten van de globalisering kunnen plukken en alleen een eensgezind Europa zal zijn economische kracht in politieke invloed kunnen vertalen".

Nadere informatie:
Bart Jochems, Woordvoerder minister van Buitenlandse Zaken 070-3486331