Netwerk


VANAVOND IN NETWERK

Onderwerp: Achtergrond: Chaos in Congo
Uitzenddatum: Do. 10 februari 2005, 20.30u

De Democratische Republiek Congo wordt sinds augustus 1998 geplaagd door gewelddadigheden van talloze gewapende groeperingen en legereenheden uit andere Afrikaanse landen. Hoewel de (burger)oorlog officieel voorbij is, zijn delen van het land nog steeds het decor van geweld en mensenrechtenschendingen.

Mobutu
Congo werd in 1960 onafhankelijk van kolonisator België. Vijf jaar na de onafhankelijkheid greep Mobutu Sese Seko de macht in Congo. De dictator regeerde tot 1997. In 1971 doopte hij het land om in âRepubliek Zaïreâ.

Hutu's en Tutsi's
De problemen voor de dictator begonnen in 1994, met de genocide en burgeroorlog in buurland Rwanda. Daar greep de oppositiegroepering RPF â vooral Tutsiâs â de macht. De Hutu-autoriteiten gingen de strijd aan met de RPF. Het gevolg was een massaslachting tussen de Hutuâs en de Tutsiâs. Meer dan twee miljoen mensen vluchtten: veel Hutuâs kwamen terecht in het oosten van buurland Zaïre.

AFDL
Gesteund door de Zaïrese regering voerden groepen van deze Hutuâs aanvallen uit op Rwanda, én op de Banyamulenge, de etnisch Rwandese bevolkingsgroep in Zaïre zelf. Dit lokte een tegenreactie uit. De âAlliantie van Democratische Krachten voor de Bevrijding van Congoâ (AFDL), geleid door Laurent Kabila, richtte zich tegen de Hutu-bevolking. In de chaos die volgde, hebben zowel de regeringstroepen als de AFDL zich schuldig gemaakt aan plunderingen, verkrachtingen en massamoord.

Kabila
Kabila greep de macht in 1997 en noemde het land weer Democratische Republiek Congo (DRC). De Rwandese Tutsiâs hadden aanvankelijk veel macht in de nieuwe regering en het leger. Kabila beperkte dit echter in 1998. Als reactie viel Rwanda, samen met Oeganda, de DRC binnen.

Motieven
Meer Afrikaanse landen mengden zich in het conflict. Zo kozen Angola, Zimbabwe en Namibië de kant van Kabila. Stuk voor stuk hadden ze hun eigen motieven: politiek, etnisch en/of economisch. De DRC is namelijk rijk aan natuurlijke hulpbronnen, zoals mineralen en diamanten.

Mai-Mai
Tegelijkertijd hield de Mai-Mai flink huis in het gebied. Deze strijdgroep uit het rurale gebied van de DRC kwam in opstand tegen de macht van de stadsbevolking. Officieel is het een verzetsbeweging, maar in praktijk terroriseert de groep de Congolese bevolking vooral uit hebzucht. Ze zijn een van de machtigste krachten binnen het conflict.

Bodyguard
In 1999 werd een vredesovereenkomst getekend, maar geen van de partijen hield zich eraan. Twee jaar later werd Kabila vermoord door een van zijn bodyguards. Zijn zoon Joseph neemt zijn taken over.

Onrustig
Ondanks de vele vredesverdragen wil het in delen van Congo niet rustig worden, met name in het ITURI district en de provincies Noord- en Zuid-Kivu. In 2004 laaien de gevechten juist weer op. In totaal zijn er zeker vier miljoen doden gevallen.